Şiir Bilgisi Test-9

1. Aşağıdaki dizelerin hangisinde zengin uyak kullanılmıştır?

A) Bir parça uzaklaş kederlerinden

Bir ruh gülümsüyor gibi derinden

B) Yan yana sessizce mevsimle keder

Esen rüzgârlara sen kendini ver

C) Bütün burçlarıyla uzanmış gece

Zihnin eşiğinde ürkek düşünce

D) Varsın bahçelerde rüzgâr gezinsin

Yağmur ince ince toprağa sinsin

E) Güç bele bir bilet aldım gişeden

Yolculuk başladı Haydarpaşa'dan

 

2. Kirpiğine sürme çek

Kına yak parmağına

Bu yıl yaşın girecek

Kız, gelinlik çağına

Bu dizelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

A) Çapraz uyak düzeniyle yazılmıştır.

B) Adeylem kullanılmıştır.

C) 7'li hece ölçüsü kullanılmıştır.

D) Tam uyak kullanılmıştır.

E) Ünsüz yumuşamasının birden çok örneği vardır.

 

3. Aşağıdaki dizelerin hangisinde hem redif hem kafiye kullanılmıştır?

A) Yas tutma dağılmış diye kuşlarla çiçekler

Onlarla giden günlerimiz dönmeyecektir

B) Başında şakladıkça, atlıların kırbacı

Anla ki her gün sana hız veriyor bir acı

C) Kimi esti başucumdan yel gibi

Kimi sızdı bir toprağa sel gibi

D) Gönlümde kovalar eskiden beri

Sarışın kumralı, kumral esmeri

E) Rıhtım boyu sonsuz bir üzüntüyle karaltı

Mazi gibi sislenmiş Emirgan, Çınaraltı

 

4. Aşağıdaki beyitlerin hangisinde redif yoktur?

A) Sanırım, insanların her suçunda ben varım

Günüh bir uzun kervan, ta ucunda ben varım

B) Bir ufuk ki ne Mecnun varabildi, ne Ferhad

Bir ufuk ki, ilahi Sırrı bekleyen serhad

C) Akıl akıl olsaydı ismi gönül olurdu

Gönül, gönlü bulsaydı bozkırlar gül olurdu

D) Mutlu adam, dünyayı bir acı gurbet bilen

Öz vatan pınarından, ölümü şerbet bilen

E) Anlamak yok çocuğum, anlar gibi olmak var

Akıl iç İn son tavır, saçlarını yolmak var

 

5. Aşağıdaki dizelerin hangisinde yarım kafiye kullanılmamıştır?

A) Aşkın âşıklar öldürür

Tecelli ile doldurur

B) Ben dost ile dost olayım

Canımı feda kılayım

C) Dünyaya gelen göçer

Bir bir şerbetin içer

D) Dünyaya çok gelip gittim

Kudret ününü işittim

E) Âşık oldum şu ay yüze

Nazar kıldım kara göze

 

6. Aşağıdaki beyitlerin hangisinde redif yoktur?

A) Artarak gönlümün aydınlığı her saniyede

Bir mehabetli sabah oldu Süleymaniye'de

B) Kimi hindu, kimi yamyam, kimi bilmem ne bela

Hani tauna da zuldür bu rezil istila

C) Ağacı kıskanırım yemiş yüklü dalı var

Bahar olsun, güz olsun ne güzel masalı var

D) Yarın elbet bizim, elbet bizimdir

Gün doğmuş, gün batmış, elbet bizimdir

E) Şimdi başka zaman, başka bahçeden

Kerpiçten oyulmuş bir pencereden  

 

7. Yaşamaz ölümü göze almayan,

Zafer, göz yummadan koşana gider.

Bayrağına kanın alı çalmayan,

Gözyaşı boşana boşana gider

Aşağıdakilerden hangisi bu dizelerden çıkarılamaz?

A) Epik unsurlar içerir.

B) Uyak örgüsü çaprazdır.

C) Rediflerden yararlanılmamıştır.

D) Birinci ve üçüncü dizelerde tam kafiye kullanılmıştır.

E) Hece ölçüsü ile yazılmıştır.

 

8. Uyuşamayız, yollarımız ayrı;

Sen ciğercinin kedisi, ben sokak kedisi;

Senin yiyeceğin kalaylı kapta;

Benimki arslan ağzında,

Sen aşk rüyası görürsün, bense kemik.

Aşağıdakilerden hangisi bu dizelerden çıkarılamaz?

A) Serbest ölçü ile yazılmıştır.

B) Ulama vardır.

C) Satirik şiir türündedir.

D) Yalın bir dille söylenmiştir.

E) Ahenk rediflerle sağlanmıştır.

 

9. Bıçak soksan gölgeme

Sıcacık kanım damlar

Bu dizelerden sonra aşağıdaki dizelerden hangisi getirilirse dörtlük, çapraz kafiye ölçüsüyle yazılmış olur?

A) Kapalı bütün camlar

Ses gelmiyor sesime

B) Hayat mayat diyorlar

Benim gözüm mayatta

C) Yer dumanmış ne çıkar

Duman dolu asuman

D) Gir de bir bak ülkeme

Başsız başsız adamlar

E) Bekletme Yunus'um, bozuldu bağlar

Düşüyor yapraklar, geçiyor çağlar

 

10. (I) İslam etkisine girildikten sonra aydınlar Arap ve Fars edebiyatının etkisinde kaldı. (II) Özellikle Fars edebiyatı, Türk sanatçılarını oldukça etkiledi. (III) Bu edebiyatta kullanılan aruz ölçüsüyle şiir yazma çabaları da bu sıralarda başladı. (IV) Dizelerdeki hecelerin sayısına bağlı olarak düzenlenen bu ölçü Türkçe sözcüklere pek uygun gelmedi. (V) Bu yüzden şiire hızla yabancı sözcükler de girmeye başladı.

Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisinde bir bilgi yanlışlığı yapılmıştır?

A) I.   B) II.   C) III.   D) IV.   E) V.

 

11. Aşağıdaki beyitlerden hangisi ötekilerden farklı bir ölçüyle söylenmiştir?

A) Zeybeğimi birkaç kızan vurdular

Çukurda üstüne taş doldurdular

B) Odası mühürlü, girilemez mi

Şu ters akan sular çevrilemez mi

C) Beyni tırmık tırmık, pençelere sor

Mevsim niçin ölgün, bahçelere sor

D) Teşbihi dökülmüş, aranır nine

Balonu yok, ağlar çocuk haline

E) Söndürün lambayı uzağa gideyim

Nurdan bir şehir ruhum, dur, seyredeyim

 

12. Aşağıdakilerden hangisine bir bilgi yanlışlığı yapılmıştır?

A) Aruz ölçüsünde görülen kusurlardan biri olan imale, kısa hecenin uzun okunmasına denir.

B) Sessizle biten bir sözcükten sonra sesliyle başlayan bir sözcük gelirse, iki sözcük arasında ulama yapılır.

C) Hece ölçüsünde bir dizenin kimi yerlerde bölünerek vurgulanmasına durak denir.

D) Bir şiirde birinci ve dördüncü dizelerin kendi arasında; ikinci ve üçüncü dizelerin kendi arasında kafiyelenmesi sonucunda sarma uyak düzeni oluşur.

E) Dize sonlarındaki ses benzerliğinin sadece rediflerle sağlandığı, kafiyenin kullanılmadığı şiirlerde kafiye örgüsünden söz edilemez. 

 

CEVAP ANAHTARI

1-A  2-B  3-C  4-B  5-D  6-B  7-C  8-E  9-D  10-D  11-E  12-E