Servet-i Fünun Edebiyatı’nın Sanatçıları

TEVFİK FİKRET (1867 – 1915)

  • Önceleri sanat için sanat, sonraları toplum için sanat anlayışını savunmuş ve buna uygun eserler vermiştir.
  • Toplumsal ve siyasal ortamı Han-ı Yağma, 95’e Doğru, Balıkçılar, Haluk’un Bayramı, Hasta Çocuk, Tarih-i Kadim, Millet Şarkısı, Promete, Nesrin, Sis gibi şiirleriyle eleştirmiştir.
  • Karamsarlığı ve iç dünyasındaki çalkantıları şiirlerinde öne çıkmıştır.
  • Serbest müstezatı şiirlerinde başarıyla kullanmıştır.
  • Aruzla Türkçeyi, şiirle düz yazıyı başarıyla kaynaştırmayı bilmiştir.
  • Beyit ve mısra bütünlüğünü kırmış, anlamı birkaç dizeye yaymıştır.
  • Nazmı nesre başarıyla yaklaştırmış, manzum hikâyeler yazmıştır.
  • Şiirlerinde noktalama işaretlerine, biçimsel mükemmelliğe, tasvire önem vermiştir.
  • “Yağmur” şiirinde olduğu gibi şiirin içeriğine uygun aruz kalıplarını seçip kullanmıştır.
  • Şiirlerinde parnasizmden etkilenmiştir.

Eserleri:

  • Şiir: Rübab-ı Şikeste, Rübabın Cevabı, Haluk’un Defteri, Şermin (Hece ölçüsüyle yazdığı çocuk şiirleri)

Daha Fazla Ayrıntı İçin Bkz. Tevfik Fikret Hayatı, Edebi Kişiliği ve Eserleri

CENAP ŞAHABETTİN (1870 – 1935)

  • “Sanat için sanat” anlayışına uygun eserler vermiştir.
  • Parnasizmin ilk örneklerini vermiştir.
  • Şiirlerinde müziğe önem vermiş ve sembolizmin öncüsü olmuştur.
  • Arapça ve Farsça sözcüklerle, özgün imgelerle yüklü ağır bir dili vardır.
  • Şiirlerinin konusunu daha çok “doğa”dan almıştır. Elhan-ı Şita adlı şiiriyle tanınır.
  • Cenap Şahabettin, şiirlerini Evrak-ı Leyal adı altında toplamak istemişse de bu gerçekleşmemiştir.
  • Günümüzde onun bu isteğine uygun olarak şiirleri Evrak-ı Leyal başlığı altında bir araya getirilmiştir.

Eserleri:

  • Şiir: Evrak-ı Leyal
  • Düz yazıları: Evrak-ı Eyyam, Nesr-i Harp, Nesr-i Sulh (makaleler, düz yazılar)
  • Gezi: Hac Yolunda, Avrupa Mektupları, Suriye Mektupları
  • Özdeyiş: Tiryaki Sözler
  • Tiyatro: Yalan, Körebe, Küçük Beyler

Daha Fazla Ayrıntı İçin Bkz. Cenap Şahabettin Hayatı, Edebi Kişiliği ve Eserleri

HALİT ZİYA UŞAKLIGİL (1866 – 1945)

  • Türk edebiyatında Batı tarzında eser veren ilk büyük romancıdır.
  • Servet-i Fünun döneminin en güçlü yazarıdır.
  • Fransız realist ve natüralist yazarlardan etkilenmiştir.
  • Eserlerinde geniş tasvirlere ve psikolojik tahlillere yer vermiştir.
  • Hikâyelerinde Maupassant tarzı hâkimdir.
  • Romanlarında İstanbul’daki eğitimli ve zengin kesimi konu almış, hikâyelerinde ise halkın arasına girmeye çalışmıştır.
  • Arapça ve Farsça sözcük ve tamlamaları kullandığı ağır bir dili vardır. (Sağlığında eserlerini yine kendisi sadeleştirmiştir.)
  • Mai ve Siyah’ta Ahmet Cemil tipinden hareketle Servet-i Fünun kuşağının ideallerini, beklentilerini, hayal kırıklıklarını anlatmıştır.
  • Aşk-ı Memnu’da bir Türk aile yapısını ayrıntılı olarak incelemiş ve alafranga özentisini eleştirmiştir.
  • Türk edebiyatında “mensur şiir”in ilk örneklerini vermiştir.

Eserleri:

  • Roman: Sefile, Nemide, Bir Ölünün Hatıra Defteri, Ferdi ve Şürekâsı, Mai ve Siyah, Aşk-ı Memnu, Kırık Hayatlar
  • Hikâye: Bir Şi’r-i Hayal, Bir Yazın Tarihi, Solgun Demet, Hepsinden Acı, Aşka Dair, Onu Beklerken, İhtiyar Dost, Kadın Pençesi, İzmir Hikâyeleri. (Ali’nin Arabası adlı hikâyesinde Anadolu’ya yönelir.)
  • Oyun: Kâbus, Füruzan, Fare
  • Anı: Kırk Yıl, Saray ve Ötesi, Bir Acı Hikâye
  • Deneme: Sanata Dair
  • Mensur şiir: Mensur Şiirler, Mezardan Sesler

Daha Fazla Ayrıntı İçin Bkz. Halit Ziya Uşaklıgil Hayatı, Edebi Kişiliği ve Eserleri

HÜSEYİN CAHİT YALÇIN (1874 – 1957)

  • Roman ve hikâyeci olarak ün kazanmış; sonraları siyasi yazarlığa geçmiştir.
  • Roman ve hikâyelerinde şairane ve süslü bir üslup kullanmıştır.
  • Fıkra, anı, eleştiri, mensur şiir türlerinde de eserler yazmıştır.
  • Eski-yeni tartışmalarında yeni edebiyatın başta gelen savunucularından olmuştur.
  • “Edebiyat ve Hukuk” makalesinden dolayı Servet-i Fünun dergisi kapatılmıştır.

Eserleri:

  • Hikâye: Hayat-ı Muhayyel
  • Roman: Hayal içinde
  • Eleştiri: Kavgalarım
  • Anı: Edebi Hatıralar (Edebiyat Anıları), Siyasal Anılar

Daha Fazla Ayrıntı İçin Bkz. Hüseyin Cahit Yalçın Hayatı, Edebi Kişiliği ve Eserleri

MEHMET RAUF (1875 – 1931)

  • İlk psikolojik romanımız olan Eylül’ün yazarıdır.
  • Kahramanların iç konuşmalarına ilk kez Mehmet Rauf yer vermiştir.

Eserleri:

  • Roman: Eylül, Ferda-yı Garam, Genç Kız Kalbi
  • Hikâye: Son Emel, Bir Aşkın Tarihi, Üç Hikâye
  • Mensur Şiir: Siyah İnciler

Daha Fazla Ayrıntı İçin Bkz. Mehmet Rauf Hayatı, Edebi Kişiliği ve Eserleri

AHMET HİKMET MÜFTÜOĞLU (1860 – 1927)

  • Servet-i Fünun dergisinde sanatlı, ağır bir dille yazdığı hikâyelerle Servet-i Fünun topluluğu içinde yer almıştır.
  • Hikâyeleri Maupassant tarzına (olay hikâyeciliği) uygundur.
  • Türkçülük ve Yeni Lisan akımını benimsedikten, Türk Yurdu, Türk Derneği dergilerine geçtikten sonra milli konularda sade bir dille hikâyeler yazmıştır.

Eserleri:

  • Hikâye: Haristan ve Gülistan, Çağlayanlar
  • Roman: Gönül Hanım

SÜLEYMAN NAZİF (1870 – 1927)

  • İlk şiirlerinde Namık Kemal başta olmak üzere Tanzimat şairlerinden etkilenmiştir.
  • Makale, şiir, mensur şiir, mektup gibi türlerde eserler vermiştir.
  • Nesirlerinde ahenk kaygısıyla yabancı sözcük ve tamlamalardan yararlanmıştır.

Eserleri:

  • Şiir: Gizli Figanlar, Firak-ı Irak, Malta Geceleri (nazım nesir karışık)

Daha Fazla Ayrıntı İçin Bkz. Süleyman Nazif Hayatı, Edebi Kişiliği ve Eserleri

SERVET-İ FÜNUN DÖNEMİNİN DİĞER SANATÇILARI

CELAL SAHİR EROZAN (1883-1935)

  • Servetifünun Topluluğunun en genç üyesidir.
  • Şiirlerinin başlıca teması “kadın”dır. Şiirlerinin bu değişmez ve sürekli konusu yüzünden zaman zaman eleştirilmiştir.

Eserleri

  • Şiir: Beyaz Gölgeler, Siyah Kitap

Daha Fazla Ayrıntı İçin Bkz. Celal Sahir Erozan Hayatı, Edebi Kişiliği ve Eserleri

FAİK ALİ OZANSOY (1876-1950)

  • Süleyman Nazif’in küçük kardeşidir.
  • Abdülhak Hamit’i taklit etmiş, edebiyatımızda “İkinci Hamit” olarak anılmıştır.
  • I.Dünya Savaşı’nda bireysellikten sıyrılarak şiirlerinde yurt sevgisini işlemiştir.

Eserleri

  • Şiir: Fani Teselliler, Temasil, Elhan-ı Vatan
  • Oyun: Payitahtın Kapısında, Nedim ve Lale Devri

Daha Fazla Ayrıntı İçin Bkz. Faik Ali Ozansoy Hayatı, Edebi Kişiliği ve Eserleri

HÜSEYİN SUAT YALÇIN (1867-1950)

  • “Gave-i Zalim”, “Dahhak-ı Zalim” takma isimleriyle siyasi ve sosyal hicivler yazmıştır.
  • Nükteli, esprili bir dil yapısı vardır.
  • Lirizme varan şiirlerinde özellikle aşk ve kadın temalarını işler.
  • Ulusal konulara içtenlikle yer verir.

Eserleri

  • Şiir: Lane-i Melal, Gave Destanı
  • Tiyatro: Kirli Çamaşırlar, Ahrette Bir Gün, Deva-yı Aşk, Kayseri Gülleri, Şehbal yahut İstibdatın Son Perdesi, Yamalar

Daha Fazla Ayrıntı İçin Bkz. Hüseyin Suat Yalçın Hayatı, Edebi Kişiliği ve Eserleri

HÜSEYİN SİRET ÖZSEVER (1872-1959)

  • Servetifünun şairlerinin en lirik olanıdır.
  • Bireysel duyguları, aşk, doğa, kadın, aile temalarını kendine özgü sade bir dille, aruzun yanında heceyi de kullanarak yansıtır.
  • “Ömer Senih” imzalı yazılar da onundur.

Eserleri

  • Şiir: Leyal-i Girizan, Bağbozumu, Kıvılcımlı Kül, Kargalar (manzum yergiler)

Daha Fazla Ayrıntı İçin Bkz. Hüseyin Siret Özsever Hayatı, Edebi Kişiliği ve Eserleri

ALİ EKREM BOLAYIR (1867-1937)

  • Namık Kemal’in oğludur.
  • Türk-Yunan savaşını işleyen “Vasiyet” adlı şiiri büyük yankı uyandırmıştır.
  • Şiirlerinde toplumsal konulara yönelmiş, aruzun yanında hece ölçüsünü de kullanmıştır.

Eserleri

  • Şiir: Zilal-i İlham, Vicdan Alevleri, Ordunun Defteri (nazım-nesir), Kaside-i Askeriye
  • Oyun: Baria, Sultan Selim
  • İnceleme: Edebi Meslekler, Namık Kemal

Daha Fazla Ayrıntı İçin Bkz. Ali Ekrem Bolayır Hayatı, Edebi Kişiliği ve Eserleri

AHMET ŞUAYB (1876-1910)

  • Servetifünun Döneminde edebi eleştiri üzerine yoğunlaşmış, çoğunlukla eleştiri türünde eser vermiştir.

Eserleri

  • Eleştiri: Hayat ve Kitaplar, Esmar-ı Matbuat

Daha Fazla Ayrıntı İçin Bkz. Ahmet Şuayp Hayatı, Edebi Kişiliği ve Eserleri

AHMET İHSAN TOKGÖZ (1867-1947)

  • Servet-i Fünun dergisinin sahibi ve yazarıdır.
  • Sanatçının en önemli özelliği ise yaptığı çevirilerdir.
  • Çevirileriyle Jules Vernes’i Türk toplumuna ilk olarak tanıtan kişidir.

Eserleri

  • Anı: Avrupa’da Neler Gördüm, Matbuat Hatıralarım
  • Roman: Haver, Ülfet, Haraşo

Daha Fazla Ayrıntı İçin Bkz. Ahmet İhsan Tokgöz Hayatı, Edebi Kişiliği ve Eserleri

SAFVETİ ZİYA (1875-1929)

  • Yapıtlarında daha çok bulunduğu dönemi ve etrafındaki insanları konu edinmiştir.
  • Sosyete yaşamını anlattığı “Salon Köşelerinde” adlı romanıyla tanınmıştır.

Eserleri

  • Roman: Salon Köşelerinde
  • Öykü: Kadın Ruhu, Çehreler
  • Oyun: Haralambos Cankiyadis

SAFVET NEZİHİ (1871-1939)

  • Romantik bir duyarlılıkla aşk temasını işlemiştir.
  • Romanlarıyla tanınır.
  • “Zavallı Necdet” en çok okunan romanıdır.

Eserleri

  • Roman: Zavallı Necdet, Kadın Kalbi, Teehhül Âleminde, Kumar Beliyyesi (çeviri), Müessib
  • Oyun: İzah ve İstizah

82 Yorum Var: “Servet-i Fünun Edebiyatı’nın Sanatçıları

  1. Gerçekten harika, her şey burada, her şey harika, iyi ki varsınız, sadece mükemmelsiniz.

  2. Servet-i fünun döneminde yaşayıp da bu edebiyata bağlı olmayan sanatçıları da yazar mısınız?

  3. Çok iyi yazmışsınız da, sınavda bu kadar şey akılda kalmıyor ki, yine kopya yoluyla geçmeye çalışalım biz ufaktan yardım alarak :D

  4. Çok güzel olmuş hiçbir yerde bu kadar özüyle verilmiş konu göremedim; elinize sağlık hocam :)

  5. Proje ödevimi bundan yaptım çok güzel, anlatım yapanın emeğine sağlık çok teşekkür ederim :)

  6. Umarım ki daha fazla ve geniş bilgiyi bir arada verirsiniz ama yine de muazzam… Edebiyat aşktır.

  7. Her yerde yok bu bilgiler güzel olmuş, az insan fark etsede bilmeseler :P Deneme sınavlarında, limit test kitabında bu sanatçılara ait sorular vardı cevabını buradan bulmak kolay oldu teşekkürler bilgiler için :D

Ayşe için bir yanıt yazın Yanıtı iptal et

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir