TEVFİK FİKRET (1867 – 1915)
- Önceleri sanat için sanat, sonraları toplum için sanat anlayışını savunmuş ve buna uygun eserler vermiştir.
- Toplumsal ve siyasal ortamı Han-ı Yağma, 95’e Doğru, Balıkçılar, Haluk’un Bayramı, Hasta Çocuk, Tarih-i Kadim, Millet Şarkısı, Promete, Nesrin, Sis gibi şiirleriyle eleştirmiştir.
- Karamsarlığı ve iç dünyasındaki çalkantıları şiirlerinde öne çıkmıştır.
- Serbest müstezatı şiirlerinde başarıyla kullanmıştır.
- Aruzla Türkçeyi, şiirle düz yazıyı başarıyla kaynaştırmayı bilmiştir.
- Beyit ve mısra bütünlüğünü kırmış, anlamı birkaç dizeye yaymıştır.
- Nazmı nesre başarıyla yaklaştırmış, manzum hikâyeler yazmıştır.
- Şiirlerinde noktalama işaretlerine, biçimsel mükemmelliğe, tasvire önem vermiştir.
- “Yağmur” şiirinde olduğu gibi şiirin içeriğine uygun aruz kalıplarını seçip kullanmıştır.
- Şiirlerinde parnasizmden etkilenmiştir.
Eserleri:
- Şiir: Rübab-ı Şikeste, Rübabın Cevabı, Haluk’un Defteri, Şermin (Hece ölçüsüyle yazdığı çocuk şiirleri)
Daha Fazla Ayrıntı İçin Bkz. Tevfik Fikret Hayatı, Edebi Kişiliği ve Eserleri
CENAP ŞAHABETTİN (1870 – 1935)
- “Sanat için sanat” anlayışına uygun eserler vermiştir.
- Parnasizmin ilk örneklerini vermiştir.
- Şiirlerinde müziğe önem vermiş ve sembolizmin öncüsü olmuştur.
- Arapça ve Farsça sözcüklerle, özgün imgelerle yüklü ağır bir dili vardır.
- Şiirlerinin konusunu daha çok “doğa”dan almıştır. Elhan-ı Şita adlı şiiriyle tanınır.
- Cenap Şahabettin, şiirlerini Evrak-ı Leyal adı altında toplamak istemişse de bu gerçekleşmemiştir.
- Günümüzde onun bu isteğine uygun olarak şiirleri Evrak-ı Leyal başlığı altında bir araya getirilmiştir.
Eserleri:
- Şiir: Evrak-ı Leyal
- Düz yazıları: Evrak-ı Eyyam, Nesr-i Harp, Nesr-i Sulh (makaleler, düz yazılar)
- Gezi: Hac Yolunda, Avrupa Mektupları, Suriye Mektupları
- Özdeyiş: Tiryaki Sözler
- Tiyatro: Yalan, Körebe, Küçük Beyler
Daha Fazla Ayrıntı İçin Bkz. Cenap Şahabettin Hayatı, Edebi Kişiliği ve Eserleri
HALİT ZİYA UŞAKLIGİL (1866 – 1945)
- Türk edebiyatında Batı tarzında eser veren ilk büyük romancıdır.
- Servet-i Fünun döneminin en güçlü yazarıdır.
- Fransız realist ve natüralist yazarlardan etkilenmiştir.
- Eserlerinde geniş tasvirlere ve psikolojik tahlillere yer vermiştir.
- Hikâyelerinde Maupassant tarzı hâkimdir.
- Romanlarında İstanbul’daki eğitimli ve zengin kesimi konu almış, hikâyelerinde ise halkın arasına girmeye çalışmıştır.
- Arapça ve Farsça sözcük ve tamlamaları kullandığı ağır bir dili vardır. (Sağlığında eserlerini yine kendisi sadeleştirmiştir.)
- Mai ve Siyah’ta Ahmet Cemil tipinden hareketle Servet-i Fünun kuşağının ideallerini, beklentilerini, hayal kırıklıklarını anlatmıştır.
- Aşk-ı Memnu’da bir Türk aile yapısını ayrıntılı olarak incelemiş ve alafranga özentisini eleştirmiştir.
- Türk edebiyatında “mensur şiir”in ilk örneklerini vermiştir.
Eserleri:
- Roman: Sefile, Nemide, Bir Ölünün Hatıra Defteri, Ferdi ve Şürekâsı, Mai ve Siyah, Aşk-ı Memnu, Kırık Hayatlar
- Hikâye: Bir Şi’r-i Hayal, Bir Yazın Tarihi, Solgun Demet, Hepsinden Acı, Aşka Dair, Onu Beklerken, İhtiyar Dost, Kadın Pençesi, İzmir Hikâyeleri. (Ali’nin Arabası adlı hikâyesinde Anadolu’ya yönelir.)
- Oyun: Kâbus, Füruzan, Fare
- Anı: Kırk Yıl, Saray ve Ötesi, Bir Acı Hikâye
- Deneme: Sanata Dair
- Mensur şiir: Mensur Şiirler, Mezardan Sesler
Daha Fazla Ayrıntı İçin Bkz. Halit Ziya Uşaklıgil Hayatı, Edebi Kişiliği ve Eserleri
HÜSEYİN CAHİT YALÇIN (1874 – 1957)
- Roman ve hikâyeci olarak ün kazanmış; sonraları siyasi yazarlığa geçmiştir.
- Roman ve hikâyelerinde şairane ve süslü bir üslup kullanmıştır.
- Fıkra, anı, eleştiri, mensur şiir türlerinde de eserler yazmıştır.
- Eski-yeni tartışmalarında yeni edebiyatın başta gelen savunucularından olmuştur.
- “Edebiyat ve Hukuk” makalesinden dolayı Servet-i Fünun dergisi kapatılmıştır.
Eserleri:
- Hikâye: Hayat-ı Muhayyel
- Roman: Hayal içinde
- Eleştiri: Kavgalarım
- Anı: Edebi Hatıralar (Edebiyat Anıları), Siyasal Anılar
Daha Fazla Ayrıntı İçin Bkz. Hüseyin Cahit Yalçın Hayatı, Edebi Kişiliği ve Eserleri
MEHMET RAUF (1875 – 1931)
- İlk psikolojik romanımız olan Eylül’ün yazarıdır.
- Kahramanların iç konuşmalarına ilk kez Mehmet Rauf yer vermiştir.
Eserleri:
- Roman: Eylül, Ferda-yı Garam, Genç Kız Kalbi
- Hikâye: Son Emel, Bir Aşkın Tarihi, Üç Hikâye
- Mensur Şiir: Siyah İnciler
Daha Fazla Ayrıntı İçin Bkz. Mehmet Rauf Hayatı, Edebi Kişiliği ve Eserleri
AHMET HİKMET MÜFTÜOĞLU (1860 – 1927)
- Servet-i Fünun dergisinde sanatlı, ağır bir dille yazdığı hikâyelerle Servet-i Fünun topluluğu içinde yer almıştır.
- Hikâyeleri Maupassant tarzına (olay hikâyeciliği) uygundur.
- Türkçülük ve Yeni Lisan akımını benimsedikten, Türk Yurdu, Türk Derneği dergilerine geçtikten sonra milli konularda sade bir dille hikâyeler yazmıştır.
Eserleri:
- Hikâye: Haristan ve Gülistan, Çağlayanlar
- Roman: Gönül Hanım
SÜLEYMAN NAZİF (1870 – 1927)
- İlk şiirlerinde Namık Kemal başta olmak üzere Tanzimat şairlerinden etkilenmiştir.
- Makale, şiir, mensur şiir, mektup gibi türlerde eserler vermiştir.
- Nesirlerinde ahenk kaygısıyla yabancı sözcük ve tamlamalardan yararlanmıştır.
Eserleri:
- Şiir: Gizli Figanlar, Firak-ı Irak, Malta Geceleri (nazım nesir karışık)
Daha Fazla Ayrıntı İçin Bkz. Süleyman Nazif Hayatı, Edebi Kişiliği ve Eserleri
SERVET-İ FÜNUN DÖNEMİNİN DİĞER SANATÇILARI
CELAL SAHİR EROZAN (1883-1935)
- Servetifünun Topluluğunun en genç üyesidir.
- Şiirlerinin başlıca teması “kadın”dır. Şiirlerinin bu değişmez ve sürekli konusu yüzünden zaman zaman eleştirilmiştir.
Eserleri
- Şiir: Beyaz Gölgeler, Siyah Kitap
Daha Fazla Ayrıntı İçin Bkz. Celal Sahir Erozan Hayatı, Edebi Kişiliği ve Eserleri
FAİK ALİ OZANSOY (1876-1950)
- Süleyman Nazif’in küçük kardeşidir.
- Abdülhak Hamit’i taklit etmiş, edebiyatımızda “İkinci Hamit” olarak anılmıştır.
- I.Dünya Savaşı’nda bireysellikten sıyrılarak şiirlerinde yurt sevgisini işlemiştir.
Eserleri
- Şiir: Fani Teselliler, Temasil, Elhan-ı Vatan
- Oyun: Payitahtın Kapısında, Nedim ve Lale Devri
Daha Fazla Ayrıntı İçin Bkz. Faik Ali Ozansoy Hayatı, Edebi Kişiliği ve Eserleri
HÜSEYİN SUAT YALÇIN (1867-1950)
- “Gave-i Zalim”, “Dahhak-ı Zalim” takma isimleriyle siyasi ve sosyal hicivler yazmıştır.
- Nükteli, esprili bir dil yapısı vardır.
- Lirizme varan şiirlerinde özellikle aşk ve kadın temalarını işler.
- Ulusal konulara içtenlikle yer verir.
Eserleri
- Şiir: Lane-i Melal, Gave Destanı
- Tiyatro: Kirli Çamaşırlar, Ahrette Bir Gün, Deva-yı Aşk, Kayseri Gülleri, Şehbal yahut İstibdatın Son Perdesi, Yamalar
Daha Fazla Ayrıntı İçin Bkz. Hüseyin Suat Yalçın Hayatı, Edebi Kişiliği ve Eserleri
HÜSEYİN SİRET ÖZSEVER (1872-1959)
- Servetifünun şairlerinin en lirik olanıdır.
- Bireysel duyguları, aşk, doğa, kadın, aile temalarını kendine özgü sade bir dille, aruzun yanında heceyi de kullanarak yansıtır.
- “Ömer Senih” imzalı yazılar da onundur.
Eserleri
- Şiir: Leyal-i Girizan, Bağbozumu, Kıvılcımlı Kül, Kargalar (manzum yergiler)
Daha Fazla Ayrıntı İçin Bkz. Hüseyin Siret Özsever Hayatı, Edebi Kişiliği ve Eserleri
ALİ EKREM BOLAYIR (1867-1937)
- Namık Kemal’in oğludur.
- Türk-Yunan savaşını işleyen “Vasiyet” adlı şiiri büyük yankı uyandırmıştır.
- Şiirlerinde toplumsal konulara yönelmiş, aruzun yanında hece ölçüsünü de kullanmıştır.
Eserleri
- Şiir: Zilal-i İlham, Vicdan Alevleri, Ordunun Defteri (nazım-nesir), Kaside-i Askeriye
- Oyun: Baria, Sultan Selim
- İnceleme: Edebi Meslekler, Namık Kemal
Daha Fazla Ayrıntı İçin Bkz. Ali Ekrem Bolayır Hayatı, Edebi Kişiliği ve Eserleri
AHMET ŞUAYB (1876-1910)
- Servetifünun Döneminde edebi eleştiri üzerine yoğunlaşmış, çoğunlukla eleştiri türünde eser vermiştir.
Eserleri
- Eleştiri: Hayat ve Kitaplar, Esmar-ı Matbuat
Daha Fazla Ayrıntı İçin Bkz. Ahmet Şuayp Hayatı, Edebi Kişiliği ve Eserleri
AHMET İHSAN TOKGÖZ (1867-1947)
- Servet-i Fünun dergisinin sahibi ve yazarıdır.
- Sanatçının en önemli özelliği ise yaptığı çevirilerdir.
- Çevirileriyle Jules Vernes’i Türk toplumuna ilk olarak tanıtan kişidir.
Eserleri
- Anı: Avrupa’da Neler Gördüm, Matbuat Hatıralarım
- Roman: Haver, Ülfet, Haraşo
Daha Fazla Ayrıntı İçin Bkz. Ahmet İhsan Tokgöz Hayatı, Edebi Kişiliği ve Eserleri
SAFVETİ ZİYA (1875-1929)
- Yapıtlarında daha çok bulunduğu dönemi ve etrafındaki insanları konu edinmiştir.
- Sosyete yaşamını anlattığı “Salon Köşelerinde” adlı romanıyla tanınmıştır.
Eserleri
- Roman: Salon Köşelerinde
- Öykü: Kadın Ruhu, Çehreler
- Oyun: Haralambos Cankiyadis
SAFVET NEZİHİ (1871-1939)
- Romantik bir duyarlılıkla aşk temasını işlemiştir.
- Romanlarıyla tanınır.
- “Zavallı Necdet” en çok okunan romanıdır.
Eserleri
- Roman: Zavallı Necdet, Kadın Kalbi, Teehhül Âleminde, Kumar Beliyyesi (çeviri), Müessib
- Oyun: İzah ve İstizah