LYS Edebiyat Deneme Sınavı-12 1. (I) Dino Buzzatti'nin romanında Tatar Çölü'nde, bir teğmenin, stratejik önemi olmayan bir sınır kalesine tayini ile başlayan macerası yer alır. (II) Sadece dört aylık bir görevin bir anda hayat felsefesine dönüşmesi, okuru alışkanlıkların, unutuşların ve çıkagelen umutlu bekleyişlerin dünyasına götürmeyi başarıyor. (III) Öyle bir ruh haline sokuyor ki okuru, aslında hiç de önemli olmayan bir umudu ölüm pahasına bekler buluyor okur kendini. (IV) Tüm roman sabırlı ve umutlu bir bekleyişle geçiyor neredeyse ama okura hiç de sıkıcı gelmiyor romanın uzayıp gitmesi. (V) O yüzden de ben bu kitabı "beklemenin romanı" olarak tanımlıyorum. Bu parçada numaralanmış cümlelerden hangisinden başlanarak sözü edilen romanla ilgili değerlendirme yapılmaya başlanmıştır? A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. 2. Anadolu topraklarından tüm (I)dünyaya yayılan bir kültürdür seramik. (II)MÖ 5000 yıllarına kadar dayanan bu köklü kültürde (III)Çanakkale seramiklerinin ayrı bir öneme sahip olduğu kuşkusuz. Bu ürünlerin şimdilerde gerek ülkemizde gerekse (IV)yurtdışında yapılan (V)müzayedelerde yıldızının parlamaya başladığını görmekteyiz. Bu parçadaki numaralanmış sözlerden hangisinin yazımı yanlıştır? A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. 3. (I) Bazı okurlar, kendi sevdikleri sanatçılardan başkasını okumak istemez, hatta onlara hiç değer vermezler. (II) Sanatçılarımız kendi sanat anlayışlarına uymayan yapıtları incelerlerse sanat yaşamlarına yeni ufuklar açabilirler. (III) Ne var ki sanat dünyamıza baktığımızda genel durumun böyle olmadığını üzülerek görmekteyiz. (IV) Hatta işi biraz ileri götürüp sanatını benimsemediği sanatçıları, hiçbir yapıtını okumadan eleştiren yazarlarımız bile bulunmaktadır. (V) Durum böyle olunca da günümüzde bir sanatçı dayanışmasından söz etmek ve onlardan böyle bir şeyi talep etmek, hayal olmaktan öteye gidememektedir. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerden hangisi düşüncenin akışını bozmaktadır? A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. 4. Ünlü bir eleştirmen, "Bir şairin şiirin oluşum sürecinde yüreği yerinden oynamıyorsa okurun yüreğini hoplatacak nitelikte şiirler yazması olanaksızdır." der. Eleştirmen, bu sözüyle şairlere aşağıdakilerden hangisini önermektedir? A) Şiirlerinde duygusal öğelere ağırlık vermelerini B) Şiir yazarken yoğun heyecan duymalarını C) Şiirlerinde yaşamadıkları olayları anlatmamalarını D) Seslendikleri okur kitlesinin duygu dünyasına uygun şiirler yazmalarını E) Okurları derinden etkileyecek şiirler yazmalarını 5. Demek gideceksin (I)arkana dönüp bakmayacaksın (II)Hangi kuş hangi şafakta ölecek görmeyeceksin Öyleyse al (III)bu kürkü bu (IV)veda kürkünü Tüyleri şiirler olan bu (V)mahcup kürkü Bu dizelerdeki numaralanmış sözcüklerden hangileri ötekilerden farklı görevdedir? A) I. ve II. B) I. ve IV. C) II. ve V. D) III. ve IV. E) IV. ve V. 6. Eğitim olmazsa insan sadece bildikleriyle yetinir. Bu cümlenin yüklemi çatısı bakımından aşağıdakilerden hangisiyle özdeştir? A) Bu konuda bazı yetkililer haksız yere suçlandı. B) Yaşlı adam dinlenmek için ağaca yaslandı. C) Yeni eğitim sisteminin amaçları tek tek belirlendi. D) Öğrencilerin sınava daha iyi hazırlanmaları sağlandı. E) Futbolcuların bazıları derbi maçta yuhalandı. 7. Davraz'da kış (I), beyazlar giyinmiş bir suskun derviş edası (II)… Oysa geçen yıl, üstelik ilk gidişimdi (III), kar fırtınasıyla karşılamıştı beni. Hem de ne kadar şiddetli bir fırtınayla (IV)? Müthiş bir tipi hapsetmişti herkesi otellere (V). Bu parçadaki numaralanmış noktalama işaretlerinden hangisinin kullanımı yanlıştır? A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. 8. (I) Teknolojik gelişmeler toplumsal yaşamda değişimlerin önünü açmıştır. (II) Bunların bazısı genel anlamıyla olumlu bulunurken bazıları kültürel anlamda olumsuz bulunmaktadır. (III) Örneğin, bu değişimlerin, özellikle halk edebiyatının gücünü yitirmesine yol açtığı görüşü güçlü bir şekilde savunulmaktadır. (IV) Bu durum açıklanırken de gramofon, radyo, televizyon gibi araçların kırsal kesimlere girmesiyle halkın eğlence biçiminin değiştiği ileri sürülmektedir. (V) Sonuç olarak teknolojik gelişmelerin halk edebiyatının ve sözlü folklor geleneğinin en önemli temsilcisi olan âşıkları olumsuz etkilediğini rahatlıkla söyleyebiliriz. Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisinden sonra düşüncenin akışına göre "Bu araçlardan önce halkın, kahvelerde toplanıp âşıkların türkülerini, sazlarını ve anlattıkları öyküleri, yoğun bir şekilde dinlediklerini görmekteyiz." cümlesi getirilmelidir? A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. 9. (I) Halk kültürü, kültür varlığının önemli bir bölümünü oluşturmaktadır. (II) Halk kültürü, yüzyılların deneyimlerinden süzülerek biçimlenmiş, kuşaktan kuşağa aktarılarak günümüze gelmiş bir değerler bütünüdür. (III) Gelenekler gibi zamanla çeşitli etkenlere bağlı olarak genel yaşam içinde görülür. (IV) Bireysel yaşantının toplumsallaşmış şekli olan halk kültürü ürünleri, insanlar arasında iletişim sağlama görevini de üstlenir. (V) Milletleri diğer kültürlerden ayıran kültürel özelliklerin esası ve en önemlisi halk kültürüdür. Halk kültürünün anlatıldığı bu parçadaki numaralanmış cümlelerle ilgili olarak aşağıda verilenlerden hangisi yanlıştır? A) I. cümlede, kapsamından söz ediliyor. B) II. cümlede, tanımlama yapılıyor. C) III. cümlede, ilk ne zaman ortaya çıktığıyla ilgili bilgi veriliyor. D) IV. cümlede, toplumsal yaşamdaki işlevinden söz ediliyor. E) V. cümlede, karşılaştırma yapılıyor. 10. (I) Gazete ve roman arasında uzlaşma arayan Ahmet Mithat, "Esrâr-ı Cinâyât" romanında bu iki türün birbirine olan katkısını ele alır. (II) Romanda doğruların yanında yer alan bir gazeteci ve baskıyla karşı karşıya kalan bir devlet memurunun suçluların yakalanıp adalete teslim edilmesi ve kamuoyunun rahatlatılması için yaptıkları iş birliği yansıtılır. (III) Gazete ve gazeteciyi vaka çözümünde en önemli unsur haline getiren romancı, Tanzimat Dönemi gazeteciliği hakkında pek çok bilgi de verir. (IV) Aynı zamanda gazetecilik, matbaacılık, Matbuat Nizamnamesi, ifade özgürlüğü, gazete-iktidar ilişkisi ve sansür gibi meseleler romanda üzerinde en çok durulan konular haline gelir. (V) Her ne kadar Türk edebiyatının ilk polisiye romanı unvanına sahip olsa da roman, gazete ve gazeteciliği dönemin koşullan içinde anlatması bakımından önemlidir. Bu parçada numaralanmış cümlelerden hangisinde sözü edilen romanda anlatılan kurgusal olaydan söz edilmektedir? A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. 11. (I) Dili güzel ve düzgün kullanmak sadece gramer ve diksiyondan ibaret değil. (II) Dil bilmek ve onu düzgün kullanmak; o dilin edebiyatını, kültürel kimliğini bilmekten geçer. (III) Bir ulusu ayakta tutan ise millî değerleridir. (IV) Bunların başında da dil gelir. (V) Tıpkı insan gibi yaşayan bir olgudur dil. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerle ilgili olarak aşağıda verilenlerden hangisi yanlıştır? A) I. cümle, içinde bağlama grupları olan girişik bir cümledir. B) II. cümlede, farklı türde tamlamalar vardır. C) III. cümlede, yüklem bir söz öbeğidir. D) IV. cümle, yüklemi birleşik eylem olan bir cümledir. E) V. cümle, devrik ad cümlesidir. 12. Füruzan, eserlerinde çocuk kişiliğinin neden önemli bir yer tuttuğunu, şöyle dile getirir: "Çocuk, öğretilmiş değer yargılarının hep dışındadır. Belleğini yeni kuruyor, bu bellek temiz bir bellek. Çocuk kişiliği benim için en etkili, en temiz öykü kişiliği. Bunun için seçiyorum çoğunlukla onları. Okura da o temiz bellekten bir şeyler versinler istiyorum. Okurun belleğini o yolda hazırlamak için." Bu parçada Füruzan'ın, I. Güdümlü siyasi veya felsefi düşünce tarzları II. Duygusallıktan uzak, objektif bakış açısı III. Ön kabul, beklenti ve peşin hükümler olgusu IV. Karar vermede evrensel düşünme becerisi durumlarından hangilerinin yetişkinlerde baskın olduğunu düşünmesi, yapıtlarında çocuk kişiliğini ön plana çıkarmasında etkili olduğu söylenebilir? A) I. ve II. B) I. ve III. C) I. ve IV. D) II. ve IV. E) III. ve IV. 13. Roman öyle yazılmalı ki o romanı okuyan kişi, oluşturulan roman evreninin içinde hissetmelidir kendini, yani o evrendeki karakterler, gerçek yaşamda görülebilmelidir. Bunlar, yazarın isteğine göre oluşturduğu garip yaratıklar değil, doğal varlıklar olmalıdır. Eğer yazar övülecek erdemlerden söz etmek istiyorsa örneğini hep insan ve yaşamında aramalıdır. Bir romanda aşağıdakilerden hangisine yer verilmesi, bu sözleri söyleyen yazarın düşüncesiyle bağdaşmaz? A) Mahallemizden ve eşyalarımızdan izlere B) Gelenek ve göreneklere C) Toplumsal çatışmalara ve düzensizliklere D) Olağanüstülükler içeren olaylara E) Aşk, umut ve korkuya 14. Düşünceli yürürken bir yol dönemecinde Çıkacak önümüze beyaz dallarla bahar Hatırlatacak bize şen çocukluğumuzu Erguvanlı bir bahçe, mor salkımlı bir duvar Bu cümleyle ilgili olarak aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır? A) Bağ eyleme yer verilmiştir. B) "dönemecinde" sözcüğü kökü yönüyle isimdir. C) Çekimli eylem, yüklem görevinde kullanılmıştır. D) II. dizede iyelik eki alan sözcük, dolaylı tümleç görevinde kullanılmıştır. E) Son dizede kurallı birleşik sıfata yer verilmiştir. 15. Deniz fenerleri, yerleşim yerlerinden uzakta kurulduklarından yalnızlığın bekçiliğini de yapıyorlar yüzyıllardır. Yemyeşil bir yarımadaya yarenlik eden beş adayla birlikte büyülü bir masal dünyasını anımsatan Taşlık Burnu (Gelidonya), kuşkusuz en güzel deniz fenerleri arasında ilk sıradaki yerini alıyor. Gelibolu yarımadasının en ucundaki rüzgârlı bir bayırda yükselen Seddülbahir; Akdeniz ve Ege'yi kucaklayan iki nefis koyun ardındaki bir yarımadanın tepesinde, Knidos antik kentini gözleyen Deveboynu; çam ormanlarının denizle buluştuğu bir coğrafyada yükselen Akıncı Burnu; sayısız bakir koyu bağrında saklayan Fethiye Körfezi'nin en güzel adalarından Kızılada; İstanbul Boğazı'nın incisi Kız Kulesi, diğer etkileyici deniz fenerleri arasında sayılabilir. Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden hangisi yoktur? A) Benzetmeye yer verme B) Örneklerden yararlanma C) Nitelendirmelere başvurma D) Karşılaştırma yapma E) Sayısal verilerden yararlanma 16. Ünlü yazar, son romanında tarihin tozlu raflarından indirdiği sahnelere aktüalite boyası vurarak anlattıklarına günümüzde yaşanıyor havası katmayı başarıyor. Bu parçadaki altı çizili sözle anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir? A) Geçmişteki popüler olayları okurla buluşturma B) Tarihî olayların gizli kalmış yönlerini ortaya çıkarmayı amaçlama C) Unutulmuş olayları güncelleyerek yansıtma D) Eski yapıtlarda yer alan konuları yeniden işleme E) Güncelliğini yitirmeyecek konulara ağırlık verme 17. Romancısınız diyelim, yazdığınız her cümleyi yazdıktan sonra bir okuyorsunuz. Ressamsınız, rengi vurdunuz mu karşısına geçip bir bakıyorsunuz şöyle. Bestecisiniz, sesleri dinliyor ve değiştiriyorsunuz. Yazdığınızı, çizdiğinizi, bestelediğinizi, biçimlendirdiğinizi bırakıp bırakıp yeniden ele alıyorsunuz. "Şimdilik bu biraz dursun, bir kurtulayım havasından sonra tekrar bir bakarım." diyorsunuz. Bu bir değerlendirme, bir ölçüye vurma, bir eleştiri işi değil mi? Büyük sanat yapıtını oluşturan, sanatçının makaslama gücüdür, derler. Öyleyse şöyle diyebiliriz: —- Bu parçanın sonuna düşüncenin akışına göre aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? A) Bir sanat yapıtının gerçek niteliğini, eleştirmenin yorum enginliği ortaya koyar. B) Bir sanatçı, eleştiri gücü ne kadar yüksekse o kadar iyi sanatçıdır. C) Sanat alanında her arayış, özgün anlatımların oluşmasında önemli rol oynamıştır. D) Sanat ürününün bir kez daha gözden geçirilmesi özgünlüğe giden yolun önemli basamaklarındandır. E) Bir sanatçının sanatın her dalından elde ettiği birikimleri yapıtına yansıtması ona zenginlik katacaktır. 18. Çalılıkların arasındaki bir çift göz, ılık ılık ısıtıyordu içimi. Ara sıra huş ağaçlarının sürgünlerinden koparıp çabuk çabuk yutuyor ve yine ta gözlerimin içine bakıyordu. "Acaba avcı mı?" diye düşünüyor olmalıydı beni süzerken. Gittikçe yaklaşıyordu bana. Önce bir ağacın altında durup incecik bacaklarıyla karları temizledi ve sarı otları kemirmeye başladı. Sonra daha da yaklaştı, aramızda sadece on metre kalmıştı. Ahu gözlü karacayı ilk defa bu kadar yakından seyrediyordum. O, Türkiye'de yaşayan yaban hayvanlarından sadece biri. Kimi yaban hayvanlarının nesli çoktan yok oldu, kimilerininse tükenmek üzere. Çitalar toz attırmıyor artık Anadolu topraklarında. Geyiklerin peşinden koşturmuyor kaplanlar. Ülkemiz insanı, bu hayvanları sadece hayvanat bahçelerinde ya da belgesellerde görebiliyor artık, ne acı! Bu parçanın anlatımıyla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) İkilemelere yer verilmiştir. B) Birinci kişili anlatıma yer verilmiştir. C) Hayıflanma bildiren yargılar vardır. D) Tartışma havası ağır basmaktadır. E) Öyküleyici anlatımdan yararlanılmıştır. 19. Okunma veya anlaşılma amacında değilim. Yazdıklarımın bir kişi ya da bir milyon kişiye ulaşması arasında bir fark yok benim için. Yazmak beni rahatlatıyor, beynimdeki uğultu diniyor yazdığım sürece. Yazdıklarım şiir olduğu için mısralarımda anlaşılmak değil de duyulmak isterim yalnızca. Eliot'un dediği gibi "Şiir düşünce değil, duygudur." Bu bakımdan hissedilmeyi beklerim okurdan. Doğal olarak bu da benim yazdıklarımın okurda ne denli karşılık bulduğuyla ilgili bir durum. Bu parçada aşağıdaki sorulardan hangisinin cevabı yoktur? A) Yazmak sizin için bir zorunluluk mu yoksa ihtiyaç mı? B) Yazma eyleminin sizdeki anlamı nedir? C) Şiirlerinizdeki anlam zenginliğinin nereden kaynaklandığını düşünüyorsunuz? D) Okurun yazdıklarınıza nasıl bir tepki vermesini beklersiniz? E) Şiirde anlam, sizin için hep ön planda mıdır? 20. Sonbaharda çevrenize bir göz atmayı sakın unutmayın. Özellikle hem yerdeki hem de dallarından koptu kopacak yapraklara dikkatlice bakın. Kimi kalp, kimi yumurta, kimi yıldız, kimi de elips şeklinde; kimi sarı, kimi kırmızı, kimi de kahverengidir. Ancak hepsinin ortak noktaları dökülmeleridir. Çünkü tüm bu yapraklar, kapalı tohumlular familyasına aittir. Kayın, gürgen, çınar, kızılağaç, meşe, kestane ve ceviz, Türkiye'de yetişen kapalı tohumlu ağaçlardan. Açık tohumlular ise yapraklarını dökmez. İğne yapraklılar da denilen bu ağaçları sonbaharda da kışta da yemyeşil görmeniz mümkün, iğne yapraklı ağaç denince çoğu kişinin aklına çam gelir, Oysa sedir, ladin, göknar da iğne yapraklı ağaçlar arasındadır. Bu yüzden her gördüğünüz iğne yapraklıyı çam sanmayın. Bu parçanın anlatımıyla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Nesnel verilere yer verilmiştir. B) Tanımlamalar vardır. C) Terimlere yer verilmiştir. D) Uyarı niteliği taşıyan cümleler kullanılmıştır. E) Açıklama yapılmıştır. 21. Çok genç yaşlarda roman, deneme türünde birçok eseri olan sanatçının anlatı kültürü, öz kaynaklardan, çağdaş edebiyatın vardığı evrensel değerlerden etkilenmiş ve yetkin sanatçıların açtığı kanalı takip etmiştir. Bu onun söz varlığını, yazınsallık bakımından dünyasını daha da zenginleştirmiştir. Böylece yararlandığı kaynaklar onun önünde yeni kapılar açmıştır. Bu parçada altı çizili sözlerle anlatılmak istenenler aşağıdakilerin hangisinde sıralanmıştır? A) Öykünme – farklı anlatım yolları kullanma B) Anlatımda bir birleşime varma – çağdaş bir söyleyişe ulaşma C) Dilsel kültürünün sınırlarını çizme – çok kültürlü eserler ortaya koyma D) Sanatsallığa özenme – sıradanlığa düşmeme E) Tekdüzeliğe düşme – farklı bakış açıları kazanma 22. Bazı kitaplar, okuduktan sonra beni derinden etkilemiştir. Bazılarının etkilerini yıllar geçse de üzerimden atamadığım olmuştur. Gençken "Suç ve Ceza"yı okumuş, herkes gibi ben de sokak ve caddelerde bir Raskolnikov olarak dolaşmıştım. Çevremdeki kötüleri kendimce cezalandırmayı düşünmüştüm yıllarca. Elias Cannetti'nin "Körleşme"sinde Prof. Kien'in fildişi kulesinde körleşme serüveni karşısında sarsılmıştım. Bana göre, bu kitap, "kitap" üzerine yazılmış başyapıtlardan biriydi. Okuduktan sonra kütüphaneme daha doğrusu kitaplara bambaşka bir gözle bakmaya başlamıştım. Uzun bir süre kütüphaneme yaklaşamamıştım. Nikos Kazancakis'in "El Greko'ya Mektuplar"daki şiirsel dile çok özenmiştim. Öyle ki hayalimde kurduğum meçhul bir kişiye mektuplar yazmaya başlamıştım. Bu parçanın anlatımında özellikle aşağıdakilerden hangisine başvurulmuştur? A) Örneklendirmeye B) Öykülemeye C) Karşılaştırmaya D) Tanımlamaya E) Tanık göstermeye 23. Erken Açan Çiçekler adlı öykü antolojisi, yazarın 1953'te yayımlanan ilk öyküsü ihtiyar Balıkçı'yla açıyor kapılarını. ilk bölümde, kısa öykünün ustalarından kabul edilen yazarın acemi kaleminden çıkmış öykülere tanıklık ediyoruz. Edebi açıdan çok büyük anlam yüklemek, hele daha sonrasında yazdıklarını okuyunca biraz zor bu öyküler için. Ancak bir büyük yazarın dilinin hangi kıvrımları aşarak olgunluğa eriştiğini görebilme noktasında gerçekten büyük bir öneme sahipler. Bu ilk öyküler arasında daha önce çeşitli dergilerde yayımladıkları da yer alıyor ayrıca. Onda sıkça rastladığımız otobiyografik boyutu da olan ürünler göze çarpmakta. En önemli özelliği daha bu ilk öykülerinde dahi tabu olarak görülen konulara korkmadan eğilebilmesi yazarın. Bu parçada sözü edilen antolojideki öyküler ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi çıkarılamaz? A) Yazarın gelişim çizgisinin görülebildiği B) Sanatçının kendi yaşamından izler taşıdığı C) Sanat kalitesi düşük ürünlerin bulunduğu D) Herkesin işleyemediği konuları içerdiği E) Sıradan karakterlerin yaşamlarına yer verildiği 24. Barış taklaları süzülmeleri Gagalarda zeytin dalı Perendeler maviliklerde Tüm gösteriler resimlerde kalmalı Güvercin dediğin uyanık olmalı Tüyler duman duman öfkeden Yanıp tutuşmalı gözbebekleri Sevgiden tıpır tıpır bir yürek Özgürlüğünce dövüşken I. Redif kullanılmamıştır. II. Farklı uyak türleri vardır. III. Halk şiiri geleneğinin özelliklerini taşımaktadır. IV. Görsel ve ruhsal ayrıntılar yansıtılmıştır. V. Yinelemelere yer verilmiştir. Yukarıdaki dizelerle ilgili olarak verilen numaralanmış bilgilerden hangileri yanlıştır? A) I. ve II. B) I. ve III. C) II. ve V. D) III. ve IV. E) IV. ve V. 25. I. Deme kim yârda yok cevr ü cefâdan gayrı Ne dilersen bulunur mihr ü vefadan gayrı Yüzüne tutsa Necatî ne aceb haclet elin Nesi var yüzü gelir dest-i duâdan gayrı II. Hâsılım yoh ser-i kuyunda belâdan gayrı Garazım yoh reh-i aşkında fenadan gayrı Bezm-i aşk içre Fuzûlî nice âh eylemeyem Ne temettü bulunur bende sadâdan gayrı Yukarıda Necatî ve Fuzulî'nin gazellerinden alınan beyitlere bakılarak aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılamaz? A) Her iki gazelde de birinci beyitler matla beytidir. B) Her iki gazelde de ikinci beyitler makta beytidir. C) II. gazel, l. gazele nazire olarak yazılmıştır. D) Her iki gazelde de ağır bir dil kullanılmıştır. E) Her iki gazelde de cinaslı uyak kullanılmıştır. 26. (I)Abdülhak Hamit'in tiyatrolarında tarihî konular önemli bir yer tutar. (II)Afife Anjelik, (III)Sardanapal, (IV)Nesteren ve (V)Tarık yahut Endülüs Fethi tarihî konuları işlediği tiyatrolarıdır. Bu parçadaki numaralanmış bölümlerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır? A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. 27. Orhan Veli Kanık ile ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır? A) Saf şiir anlayışına öncülük etmiştir. B) Her türlü sözcüğü şiire getirmiştir. C) Geleneksel şiirle bağlarını koparmıştır. D) Kimi şiirlerinde bir alay ve eleştiri sezilir. E) Genellikle serbest ölçüyle şiirler yazmıştır. 28. Divan edebiyatında bugünkü roman ve öykünün yerini tutan, beyit sınırlaması olmayan bu yapıtlarda; savaş, aşk, tarihî olaylar, din ve tasavvuf konuları ile çeşitli toplumsal konular ele alınırdı. —-, bu yapıtlardan biridir. Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilemez? A) Hayrabat B) Mantıku't Tayr C) Hadikatü's Süeda D) Hüsn ü Aşk E) Cemşid ü Hurşid 29. (I)Abdülhak Şinasi Hisar, romanlarında (II)Rumelihisarı, Büyükada, Çamlıca üçgeninde varlıklı, gününü gün eden, sorunsuz insanların yaşamlarını yansıtmıştır. Yapıtlarını (III)şiirsel bir dille oluşturmuş, roman kişilerinin duygu ve düşüncelerine önem vermiştir. (IV)Sahnenin Dışındakiler ve (V)Ali Nizami Bey'in Alafrangalığı ve Şeyhliği yapıtlarından bazılarıdır. Bu parçadaki numaralanmış bölümlerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır? A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. 30. I. Evliya Çelebi tarafından yazılmıştır. II. Terkibibent türünde kaleme alınmıştır. III. Bursa'da bir vaizin Hz. Muhammed (SAV) ile diğer peygamberler arasında bir farkın olmadığı iddiası üzerine yazılmıştır. IV. 15. yüzyılda Eski Anadolu Türkçesiyle yazılmıştır. V. Münaacat, vilâdet, risalet, miraç, rıhlet ve dua bölümlerinden oluşmuştur. Yukarıdaki numaralanmış yargılardan hangileri Vesiletü'n Necat ile ilgili olarak söylenemez? A) I. ve II. B) II. ve III. C) III. ve IV. D) III. ve V. E) IV. ve V. 31. Babamın bir atı olsa binse de gelse Annemin yelkeni olsa açsa da gelse Kardeşlerim yollarımı bilse de gelse Uçan da kuşlara malum olsun Ben annemi özledim Hem annemi hem babamı Ben köyümü özledim I. Ses ve ritim önemsenmiştir. II. Yarım uyak kullanılmıştır. III. Rediften yararlanamamıştır. IV. Birinci bölüme "bent" adı verilir. V. Sılaya duyulan özlem dile getirilmiştir. Yukarıdaki bir türküden alınmış dizelerle ilgili olarak verilen numaralanmış bilgilerden hangileri yanlıştır? A) I. ve II. B) II. ve III. C) II. ve V. D) III. ve IV. E) IV. ve V. 32. Roman ile ilgili olarak aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır? A) Tanzimat'a kadar Türk toplumunda yerini destanlar, efsaneler, mesneviler ve halk hikâyeleriyle masallar tutmuştur. B) Edebiyatımızda realist bakış açısıyla kaleme alınan ilk örneğini, Araba Sevdası adlı yapıtıyla Recaizade Mahmut Ekrem vermiştir. C) Edebiyatımızda ilk yerli örneğini Ahmet Mithat Efendi kaleme almıştır. D) Kahraman kadrosu genellikle geniştir ve kahramanlar bütün yönleriyle ele alınır. E) Edebiyatımızda ilk çeviri örneğini Yusuf Kâmil Paşa ortaya koymuştur. 33. Cevdet Kudret, (I)Sınıf Arkadaşları, (II)Havada Bulut Yok ve (III)Karıncayı Tanırsınız adlarını taşıyan üç romanında, romanın başkişisini eksen alarak Birinci Dünya Savaşı, İkinci Dünya Savaşı ve izleyen yılların bir panoramasını çizer. Cumhuriyetin ilk yıllarında Doğu Anadolu'yu ele alan (IV)Kalpaklılar ve Doludizgin adlı romanlarıyla tanınan Kemal Bilbaşar, (V)Kölelik Dönemeci romanında Osmanlı İmparatorluğu ile Rusya arasındaki Kaynarca Antlaşmasından sonraki yıllara döner. Bu parçadaki numaralanmış bölümlerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır? A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. 34. (I)"Her Gece Bodrum" romanıyla tanınan (II)Nezihe Meriç, bu romanıyla bir "anlık roman" örneği vermiş, bilinç akışını kullanmıştır. Güncelerine dayanarak yazdığı bu romanını (III)"Ölüm ilişkileri" ve (IV)"Cehennem Kraliçesi" romanları izlemiştir. Kişilerin ön planda olduğu bu romanlardan sonra yayımlanan (V)"Bir Akşam Alacası" siyasi bir söylev niteliği taşır. Bu parçadaki numaralanmış bölümlerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır? A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. 35. (I)Sanat şahsi ve muhteremdir görüşü üzerine temellendirilen (II)Edebiyat-ı Cedide topluluğu; (III)Ahmet Haşim, Emin Bülent, Yakup Kadri ve Şahabettin Süleyman gibi sanatçılar tarafından oluşturulmuştur. Bu sanatçılar, (IV)edebiyatımızdaki ilk edebî bildiriyi yayımlamıştır. Kendilerinden öncekileri (V)yeterince Batılı olmamakla suçlamışlardır. Bu parçadaki numaralanmış bölümlerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır? A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. 36. Gülün tam ortasında ağlıyorum Her akşam sokak ortasında öldükçe Önümü arkamı bilmiyorum Azaldığını duyup duyup karanlıkta Beni ayakta tutan gözlerinin Ellerinin beyaz tekrar beyaz tekrar beyaz Ellerinin bu kadar beyaz olmasından korkuyorum İstasyonda tren oluyor biraz Ben bazen istasyonu bulamayan bir adamım Bu dizelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Redif ve uyak vardır. B) İmgelere yer verilmiştir. C) Hece ölçüsüyle oluşturulmuştur. D) Yinelemelerden yararlanılmıştır. E) Biçim ve içerik bakımından İkinci Yeni şiirine özgü nitelikler taşımaktadır. 37. Tanzimat Dönemi'nde bazı aydınlar Batı'ya açılmış, bunların bir sonucu olarak (I)1860'ta Şinasi ile Âgâh Efendi (II)Tercüman-ı Ahval gazetesini çıkarmışlardır. İlk yerli tiyatro yapıtı olan (III)"Vatan yahut Silistre" ve ilk yerli roman olan (IV)Taaşşuk-ı Talat ve Fitnat bu dönemde yazılmıştır. Ayrıca (V)noktalama işaretleri de ilk kez bu dönemde edebiyatımızda kullanılmıştır. Bu parçadaki numaralanmış bölümlerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır? A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. 38. Cumhuriyet Döneminde Anadolu, değişik bölgeleriyle yazınsal yapıtlara yansıtılmıştır. —- "Köyün Kamburu", —- "Köyden İndim Şehire", —- "Onuncu Köy" ve —- "Bizim Köy" adlı yapıtları bunun başarılı örnekleri arasında sayılabilir. Bu parçada boş bırakılan yerlere aşağıdakilerin hangisinde verilenler sırasıyla getirilmelidir? A) Kemal Tahir'in – Dursun Akçam'ın – Fakir Baykurt'un – Mahmut Makal'ın B) Orhan Kemal'in – Kemal Bilbaşar'ın – Yaşar Kemal'in – Refik Erduran'ın C) Necati Cumalı'nın – Yaşar Kemal'in – Fakir Baykurt'un – Talip Apaydın'ın D) Sabahattin Ali'nin – Oğuz Atay'ın – Kemal Tahir'in – Talip Apaydın'ın E) Yaşar Kemal'in – Kemal Tahir'in – Mahmut Makal'ın – Muzaffer İzgü'nün 39. Aşağıdakilerden hangisi Orhan Kemal'in roman türünde bir yapıtı değildir? A) Gurbet Kuşları B) Ekmek Kavgası C) Murtaza D) Karılı Topraklar E) Bereketli Topraklar Üzerinde 40. (I)Necati Cumalı, romanlarının konularını kendi yerleşim yeri olan (II)Urla çevresinden almıştır. Bir üçlü oluşturan (III)Tütün Zamanı, (IV)Yağmurlar ve (V)Topraklar ile Tırpan tanınmış romanlarıdır. Bu parçadaki numaralanmış bölümlerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır? A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. 41. I. Herkes için geçerli olan değer ölçüleri oluşturma II. Konuları insan doğasına uygun olarak seçme III. Davranışları aklın denetimi altında tutma IV. Kişiliklerini gizleme V. Biçimsel güzelliği önemsememe Yukarıda numaralanmış özelliklerden hangisi klasisizme bağlı sanatçılarla ilişkilendirilemez? A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. 42. Dolsun yine peymâneler olsun tehî humhâneler Raks eylesin mestâneler mutribler gittikçe ne gam Bu beyitte olduğu gibi, dize ortalarında bulunan ve dize sonlarındaki uyakla uyumlu ses benzerliğine ne ad verilir? A) Seci B) Asonans C) İç kafiye D) Aliterasyon E) Sehl-i mümteni 43. Serbest müstezat ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) 19. yüzyıl sonlarında özellikle Servet-i Fünuncuların geliştirdikleri bir nazım biçimidir. B) Kafiye örgüsünün düzenlenişi bir kurala değil, şairin isteğine bağlıdır. C) Nazmı nesre yaklaştırmada kullanılmıştır. D) Hece ölçüsünün farklı kalıpları bir arada kullanılmıştır. E) Tevfik Fikret, Cenap Şahabettin ve Ahmet Haşim başarılı örneklerini vermiştir. 44. Köroğlu'yum medhim merde yeğine Koç yiğit değişmez cengi düğüne Sere serpe gider düşman önüne Ölümü karşılar meydan içinde Bu dizeler biçim ve içerik özelliklerine göre aşağıdaki nazım türlerinin hangisinden alınmış olabilir? A) Taşlama B) Ağıt C) Nutuk D) Koçaklama E) Güzelleme 45. (I)Halide Edip Adıvar, Kurtuluş Savaşı yıllarındaki yapıtlarında ulusal duyarlığı öne çıkarmıştır. (II)"Vurun Kahpeye" ve (III)"Türkün Ateşle İmtihanı" bu dönemin romanlarıdır. En tanınmış (IV)romanı olan (V)"Sinekli Bakkal"da ise farklı toplum kesimlerini resmeder. Bu parçadaki numaralanmış bölümlerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır? A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. 46. Aşağıdakilerden hangisi Mehmet Âkif Ersoy'un Safahat'ını oluşturan bölümlerden biri değildir? A) Hakkın Sesleri B) Hatıralar C) Gölgeler D) Süleymaniye'de Bayram Sabahı E) Süleymaniye Kürsüsünde 47. Dokuzuncu Hariciye Koğuşu adlı yapıtla ilgili olarak aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır? A) Bir ruh çözümlemesi romanıdır. B) Otobiyografik bir nitelik göstermektedir. C) Yapıtta başkahramanın adı geçmemektedir. D) Behiç, Mebrure, Nevin, Belma yapıtın kahramanlarından bazılarıdır. E) Roman kahramanının çektiği hastalık, yapıtın yazarının çocukluğunda geçirmiş olduğu hastalığa benzemektedir. 48. Aşağıdakilerin hangisinde belirtilen konu, birlikte verildiği yapıtla ilişkilendirilemez? A) Osmanlı Devleti'nin son döneminde seçkin bir çevrenin yaşayışı (Mahur Beste) B) Cumhuriyetin ilk yıllarının Ankara'sından farklı farklı insanların ilişkileri (Ayaşlı ve Kiracıları) C) İletişimsizlik, yaşamın anlamsızlığı, davranışların nedeninin bilinemeyeceği (Anayurt Oteli) D) Kurtuluş Savaşı'na merkezden değil, bir kasabadan bakış (Küçük Ağa) E) Cumhuriyetin ilk yıllarında meydana gelen İzmir suikastı, dönemin iç çekişmeleri (Kuyucaklı Yusuf) 49. Cenap Şahabettin ile ilgili olarak aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır? A) Şiirlerindeki özgün imgelerle dikkati çekmiştir. B) Şiirlerinin konularını daha çok, doğadan almıştır. C) Yolculuk yazıları, piyesler, makaleler yazmıştır. D) Özdeyişlerini içeren bir yapıtı vardır. E) Yazın yaşamını bağımsız olarak sürdürmüştür. 50. (I)Bir gölge oyunu olan orta oyununun başkarakterlerinden olan (II)Karagöz, cahil halk tipini; (III)Hacivat ise aydın ya da yarı aydın tipi temsil eder. Oyun, (IV)deriden kesilmiş birtakım şekillerin arkadan ışık verilerek beyaz bir perde üzerine yansıtılmasıyla oluşur. Usta-çırak geleneği içinde yetişen, oyunu oynatan ustalara (V)hayalî denir. Bu parçadaki numaralanmış bölümlerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır? A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. 51. Aşağıdaki şairlerden hangisinin, şiirlerinde sadece hece ölçüsünü kullandığı söylenebilir? A) Yunus Emre B) Pir Sultan Abdal C) Erzurumlu Emrah D) Âşık Ömer E) Bayburtlu Zihni 52. Aşağıdaki şairlerden hangisinin öz şiir anlayışını benimsediği söylenebilir? A) Süreyya Berfe B) Asaf Halet Çelebi C) Rıfat İlgaz D) Oktay Rifat Horozcu E) Ali Canip Yöntem 53. Aşağıdaki yapıtlardan hangisi tür bakımından ötekilerden farklıdır? A) Tuna'dan Batı'ya B) Anadolu Notları C) Bizim Akdeniz D) Hac Yolunda E) Ölü Kentin Nabzı 54. Gökyüzü damla damla armağanlar Gönderir yeryüzüne Hüzün sarar ortalığı Yine mevsim sonbahar Bu dizelerde altı çizili sözcükte görülen söz sanatı aşağıdakilerden hangisidir? A) İstifham B) Cinas C) İstiare D) Mecaz-ı mürsel E) Tariz 55. Aşağıdakilerin hangisinde belirtilen açıklamalar birlikte verildiği yapıtla ilgili değildir? A) Kemal Tahir, bu romanda, Cumhuriyetin ilk yıllarında meydana gelen İzmir suikastını, dönemin iç çekişmelerini ve hesaplaşmalarını roman kahramanlarının diliyle anlatmaya çalışmıştır. (Kurt Kanunu) B) Memduh Şevket Esendal, bu romanda, Cumhuriyet'in ilk yıllarındaki Ankara'dan bir kesit sunmuş; farklı farklı insanların ilişkilerini büyük bir ustalıkla sergilemiş; onların kişiliklerinde, dönemin bütün özelliklerini yansıtmıştır. (Ayaşlı ve Kiracıları) C) Attilâ ilhan, bu romanında Kore Savaşı'na katılmış ve savaşın sıkıntılarını çekmiş bir subayın gözüyle 1950'li yılları anlatır. (Yaraya Tuz Basmak) D) Adalet Ağaoğlu 1985 yazdığı bu ilk romanıyla 1991 yılında Pegasus Edebiyat Ödülü'nün sahibi olmuştur. (Gece) E) Yusuf Atılgan, bu romanda, iletişimsizlik, yaşamın anlamsızlığı, olayların rasyonel bir biçimde açıklanamayacağı, davranışların nedeninin bilinemeyeceği tezini işlemiştir. (Anayurt Oteli) 56. Aşağıdakilerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır? A) Tutkulu Perçem, Tante Rosa ve Barış Adlı Çocuk, Sevgi Soysal'ın hikâye kitaplarıdır. B) Pınar Kür'ün, genel olarak kalabalıklar içindeki yalnız bireyin iç dünyasını ve sosyal ilişkilerini anlattığı hikâyelerinin Bir Deli Ağaç'ta toplananları, kadın dünyasını ve duyarlılığını ele vermektedir. C) İlk hikâyesini Aygen Barel imzasıyla yayımlayan Ayla Kutlu, Sen de Gitme Triyandafilis adlı kitabıyla 1991 Sait Faik Hikâye Armağanı'nı kazanmıştır. D) İlk oyunu 1951'de sahnelenen Turgut Özakman, Pembe Evin Kaderi'nde ekonomik değişimin günlük hayat üzerindeki etkilerini müstakil evden çok katlı apartmana geçiş hikâyesi ile inceler. E) Vüs'at O. Bener, Karayar Köprüsü adlı oyununda insanın kendi kendisiyle, herhangi bir kavram veya sorunla ve nihayet toplumla olan çatışmalarını ruh tahlili sınırlarında dolaşan duyarlı anlatımla ele almıştır. CEVAP ANAHTARI 1-B 2-D 3-A 4-B 5-B 6-B 7-D 8-D 9-C 10-B 11-D 12-B 13-D 14-B 15-E 16-C 17- B 18-D 19-C 20-B 21-A 22-A 23-E 24-B 25-E 26-B 27-A 28-C 29-D 30-A 31-B 32-C 33-D 34-B 35-B 36-C 37-C 38-A 39-B 40-E 41-E 42-C 43-D 44-D 45-C 46-D 47-D 48-E 49-E 50-A 51-B 52-B 53-E 54-C 55-D 56-E LYS Edebiyat Deneme Sınavı-12 İndir!