Kaside

Kelime anlamı “kastetmek, yönelmek”tir. Kaside, belli bir amaçla yazılmış şiirlerdir. Genellikle din ve devlet büyüklerini övmek için yazılır.

Kasidenin özellikleri şunlardır:

  • Nazım birimi beyittir.
  • Beyit sayısı çoğunlukla 33 ile 99 arasındadır.
  • Kafiyelenişi gazeldeki gibidir: aa, ba, ca, da…”
  • İlk beytine ‘matla”; son beytine ‘makta”; en güzel beytine “beytül kasid”; şairin adının ya da mahlasının geçtiği beyte de “taç-beyit” denir.
  • Nef’i, kasideleriyle ünlü bir Divan şairidir.
  • Türüne, giriş bölümünün konusuna veya redifine göre isimlendirilebilir. Rediflerine göre: Su Kasidesi (Fuzulî), Güneş Kasidesi (Ahmet Paşa)…
  • Konularına göre tevhit, münacat, naat, methiye olmak üzere türlere ayrılabilir. Nesib (teşbib), girizgâh, tegazzül, methiye, fahriye, dua bölümlerinden oluşur.

Kasidenin bölümleri şunlardır:

Nesib (teşbib): Kasidenin giriş bölümüdür. Bir tabiat tasvirinin yapıldığı veya sevgilinin güzelliklerinin anlatıldığı bölümdür. Bu bölümün konuları bahar, kış, yaz, Ramazan, bayram, nevruz, gül, sümbül, güneş, söz ustalığı, kalem, gece, savaş, at veya bir güzel olabilir. Kasideler bu bölümde ele alınan konuya göre adlandırılır.

Girizgâh: Asıl konuya giriş yapmak üzere düzenlenmiş en fazla iki beyitlik bölümdür.

Medhiye: Kasidenin sunulduğu kişinin, yani padişahın veya bir devlet büyüğünün övüldüğü bölümdür. Bu bölümde abartılı ve sanatlı bir övgü vardır.

Tegazzül: Şair, genellikle medhiyeden sonra arada bir gazel söyler. Bu bölüme tegazzül adı verilir. Tegazzül bölümü her kasidede bulunmaz.

Fahriye: Şairin kendini övdüğü bölümdür. Burada da şair abartılı bir ifade kullanır.

Dua: Şairin, kendisi, daha çok da övdüğü kişi için Allah’tan yardım dilediği, dua ettiği bölümdür.


104 Yorum Var: “Kaside

    1. Su kasidesi yazarsan daha iyi bilgi alabilirsin burada kaside ve örneklerini vermiş.

  1. Gerçekten de sınav öncesi çok iyi oldu. İleride de bu kaynağı kullanacağım :)

  2. Harika, muhteşem istediğim şey. Yarın sınav olacağız. Bunun sayesinde sınav iyi geçecek.

    1. 6 yıl sonra ben; “Bizim hocam” şeklinde tabir kullandığında sizin hocanın ne kadar iyi anlattığını idrak ettim, sizin hoca bir daha anlatmasın lütfen.
      Saygılar.

  3. Kasidenin çeşitleri de açıklanırsa ve konuya eklenirse daha iyi olur. Bir de “Su Kasidesi”nin söz sanatları yorumları vs. eklenirse konu çok daha açık olur. Bu arada site bana çok yardımcı oluyor, Allah sizden razı olsun.

  4. Bu site cidden çok güzel herkese tavsiye ediyorum. Ödev yaparken burayı tercih ediyorum emeği geçenlere çok teşekkürler :)

  5. Kasidenin edebiyattaki yerini ödev verdi hocamız. Ama her yerde özellikleri var. Hocamız özelliklerini yazdırdı bu ödevi verdi nereden araştıracağımı da bilmiyorum.

  6. Fuzuli’nin Su Kasidesi’nin özelliklerini bilen var mı? Yardımcı olursanız memnun olurum şimdiden teşekkürler :-)

  7. Güzel anlatılmış gerçekten çok beğendim. Vallahi bizim hocamızdan daha iyi anlatılmış ben buradaki herkese tavsiye ederim. Bence süper bir anlatım olmuş artık bu siteye girip araştırabilirim iyi ki bu site var olmasaydı ne yapardım gerçekten süper bir anlatım olmuş.

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir