Fiil Çatısı Test-1

1. Gemimiz açıkta (I)demirlemişti. Yolcuları karaya çıkarmak için bir sandal kalabalığı etrafımızda (II)kaynaşıyordu. Biz annem, dadım ve iki aylık kardeşimle bir sandala binip karaya doğru (III)yollandık. Fakat bu denizde yol almak pek güç (IV)oluyordu. Denizin dibi acayip bitkilerle dolu bir ormana (V)benziyordu.

Yukarıdaki parçada numaralanmış eylemlerden hangi ikisi “dönüşlü” eylemdir?

A) I. ile II.   B) II. ile III.   C) III. ile IV.   D) IV. ile V.   E) I. ile V.

 

2. Zeyno, hıçkırıklarını (I)sıklaştırıyordu; bu bir kriz (II)başlangıcıydı. Hemen hasta bakıcıyı (III)çağırttım, bayılmak üzere olan çocuğu revire (IV)kaldırttım. Orada gözlerimden yaşlar akarak hasta bakıcıya (V)yardım ettim.

Yukarıdaki parçada numaralanmış yüklemlerin hangi ikisinde “eylemi bir başkasına yaptırma” anlamı vardır?

A) I. ile II.   B) II. ile III.   C) III. ile IV.   D) IV. ile V.   E) I. ile IV.

 

3. Aşağıdaki dizelerden hangisinin yüklemi geçişsiz bir eylemdir?

A) Sessizce alıyorlar benden habersiz

B) Gecenin geç saatinde işimden dönüyorum

C) Gördüm zifir sarısı dükkân vitrinlerinde

D) Şeytanca bulur fosforlu camları akşamları

E) Bir devrin neşesini taşıyor gözlerin

 

4. Aşağıdaki dizelerden hangisinin yüklemi işteş çatılı bir eylemdir?

A) Bayram gelir kanlı kinli barışır.

B) Sanatçılar bize güzel anlar yaşattı.

C) Kuru Kadı’nın iri parlak gözleri yaşardı.

D) Üç şanlı harbin arşa asılmış silâhlan

E) Ne kara günlerde doğurmuş anam

 

5. Dedem bir gün (I)hastalandı, eve doktor (II)getirdiler, birkaç gün sonra da (III)ağırlaştı, annem telâş ve üzüntü içinde ona canla başla (IV)bakıyordu, bütün gereksinimlerini (V)karşılıyordu.

Yukarıdaki cümlede numaralanmış eylemlerden hangi ikisi “dönüşlü”dür?

A) I. ile II.   B) II. ile III.   C) III. ile IV.   D) I. ile III.   E) III. ile V.

 

6. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde eylemi bir başkasına yaptırma anlamı vardır?

A) Gazeteyi çoğunlukla o okurdu, bazen de bana okuturdu.

B) Gazetedeki tefrika romanlar çok hoşuma giderdi.

C) Hayatımın ilk büyük acısını da Acıbadem’deki köşkte tatmıştım.

D) Anneciğim oyuncak bebek yapmak konusunda da gerçek bir sanatkârdı.

E) Yaptığı oyuncak bebekleri görenler bayılırdı onlara.

 

7. Aşağıdakilerden hangisinde özne-yüklem ilişkisi diğerlerinden farklıdır?

A) Olayın bilincinde olmadığı da söylenebilirdi.

B) Böyle sonuçlanacağını hiç düşünmemişti.

C) Politika yeteneğini veya yeteneksizliğini örtüyordu.

D) Başına gelen ufak tefek gençlik belalarını da savmıştı.

E) Her düşü, her atılımı hamur gibi yoğuruyordu.

 

8. Geçişsiz bir eylem -dır, -r, -t eklerinden biri getirilerek geçişli hale getirilir. Buna oldurgan eylem denir.

Aşağıdaki cümlelerin hangisinin yüklemi bu kurala uygun bir eylemdir?

A) Hakkını böyle ciddi ciddi arayışı göğsümü kabarttı.

B) Hem kendi hem de arkadaşları saat dokuz buçukta geldiler.

C) Son evini de çocuklarına danışmadan kendisi yaptırdı.

D) Bahçe duvarının köşesine küçük bir pencere açtırdı.

E) O öfkeyle gidip evin cephesini kırmızıya boyattı.

 

9. Aşağıdaki dizelerden hangisinin yüklemi edilgen çatılı bir eylemdir?

A) Mevlânı seversen unutma beni

B) Cennet gülü gibi seni koklarım

C) Alnımıza kara yazı yazıldı.

D) Etrafını bütün dikenler almış

E) Vardım eşiğine yüzümü sürdüm.

 

10. Aşağıdaki dizelerden hangisinin yüklemi dönüşlü bir eylemdir?

A) Adımlarının sesini duydum dün akşam

B) Demin bir çayır kuşu havalandı gölden

C) Ağlamaklı bir gün ışığı girdi odama

D) Bakamam incecik dere yoluna bugün

E) Geçmiş uygarlıklara örnek diye gösterilir.

 

11. Aşağıdaki dizelerin hangisinde özne – yüklem İlişkisi diğerlerinden farklıdır?

A) Sivas ellerinde sazım çalınır

B) Çamlıbeller bölük bölük bölünür.

C) Yâr için yüce dağlar bile delinir.

D) Yüreciğim yarık yarık yarılır.

E) Birkaç balta darbesiyle koca ağaç devrilir.

 

12. Aşağıdaki dizelerin hangisinde yüklem edilgen çatılı bir eylemdir?

A) Bir bankın üstünde bulunur ölüsü

B) Kıvranır kapının eşiğinde evin kedisi

C) Cümbüşlü karşı kaldırımlarda kaybolur çocuk

D) Devirir mutfakta hırçın patileriyle süt şişelerini

E) Çöpleri karıştırır yeni kimliğiyle, anılarını kirletir.

 

13. Aşağıdaki dizelerden hangisinin yüklemi dönüşlü bir eylemdir?

A) Zamanla güzelleşir hatıralar insanda

B) Karanlık gecede yâre bakılmaz

C) Ufacık taşlarla bina yapılmaz

D) Hep güzel şeyler geçsin içinden

E) Etrafı okşuyor mayısın taze rüzgârı

 

14. Sabaha bıraksaydı, kör olurmuş gözleri Musa’nın, ilâçlar (I)sürüldü, (II)bantlandı gözleri. Yirmi dört saat (III)açılmayacak. (IV)İyileşti Musa’nın gözleri. Ne ki kuşkulandığım için (V)bağışlanmadım.

Yukarıdaki parçada numaralanmış eylemlerden hangisi, özne – yüklem ilişkisi bakımından diğerlerinden farklıdır?

A) I.   B) II.   C) III.   D) IV.   E) V.

 

15. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde, yüklem geçişli bir eylem olduğu halde nesne kullanılmamıştır?

A) Herkes odamda merakla bekliyordu.

B) Ancak, kurul beni görevden alabilir.

C) İlk toplantıda sizi görevden alacağına inanıyorum.

D) Makamında beni güler yüzle karşıladı.

E) Ben burada kendi ekibimle çalışacağım.

 

16. Aşağıdaki cümlelerin/dizelerin hangisinde özne-yüklem ilişkisi diğerlerinden farklıdır?

A) Çocukların sessizliği dikkatimi çekti.

B) Gece sessizliği yayılır semtin her yerine.

C) Yıkmış ufkunda durup karşı koyan her şeddi.

D) Esen rüzgârlara sen neşeni ver.

E) Görüyor varlığının bir yere toplandığını

 

17. (I) Karahisarlı, bir vücut hareketiyle teli ileriye doğru bırakmıştı. (II) Abdurrahman hızla bir yarım sağ döndü. (III) Arkadaşı Salih’i müthiş bir tekme ile denize yuvarladı. (IV) Kendisi de ağzından kanlar boşanarak iskelenin üzerine düştü. (V) Salih yüzme bilmediği için on dakika içinde boğuldu.

Yukarıdaki parçada numaralanmış cümlelerin hangisinin yüklemi “dönüşlü” bir eylemdir?

A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.

 

18. Aşağıdaki cümlelerden hangisinin yüklemi edilgen çatılı bir eylemdir?

A) Babayiğit, insanları yenen değil, öfkesini yenendir.

B) Baba çocuğunu sıkı bir terbiye altında yetiştirir.

C) İngiliz süvarilerini kovalarken ayağından vurulmuştu.

D) Bir zamanlar krallardan tâç aldık biz bu topraklarda

E) Gölgesinde koyunlar otlayan badem ağaçlarının altından geçtiler.

 

19. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde özne–yüklem ilişkisi diğerlerinden farklıdır?

A) Genç kadın dar bir sokağın başında ondan ayrıldı.

B) Onun için de sanki yalnız sesten ve musikiden kurmuştu.

C) Bütün çocukluğu bir kuş kafesi gibi bu ney sesleri içinde geçmişti.

D) Başlarının üstünde bir sokak feneri, büyük bir çınarı sanki içinden aydınlatıyordu.

E) Bir daha buluşup buluşamayacaklarını sormadığına pişmandı.

 

20. Aşağıdaki dizelerin/cümlelerin hangisinde özne-yüklem ilişkisi diğerlerinden farklıdır?

A) Şimşek gibi bir semte atıldık yedi koldan

B) Yüz atlı birden öne atıldık.

C) Beyazıt Camii, tohum gibi, İstanbul’un bereketli toprağına atılmıştı.

D) Kız kardeşi edalı bir tavırla hemen öne atıldı.

E) Babam da o yıllarda iş hayatına atıldı.

 

21. (I) Birbirlerinin varlığına sarılmış yürüyorlardı. (II) Biraz sonra genç kadının ayağı bir taşa takıldı. (III) Delikanlı, genç kadının koluna girdi. (IV) Solda dar bir sokağa saptılar. (V) Sonra küçük bir yokuş çıktılar.

Yukarıdaki parçada numaralanmış cümlelerden hangisi, özne-yüklem ilişkisi bakımından diğerlerinden farklıdır?

A) I.   B) II.   C) III.   D) IV.   E) V.

 

22. Aşağıdakilerden hangisinin yüklemi edilgen bir fiildir?

A) Babasının parasını yiyen bir mirasyedi gibi görülmüştü.

B) Ailede kendisine pek iyi gözle bakmıyorlardı.

C) Sonra avukat olarak, doğduğu kente dönmüştü.

D) Sabır ve zahmetlerinin yemişini bir bir devşiriyordu.

E) Şehrin tanınmış ailelerinden birinin kızıyla evlenmişti.

 

23. En ufak bir serüveni bile (I)abartılıyor, pire deve (II)yapılıyor, ağızdan ağıza, kulaktan kulağa (III)yayılıyordu.

Altı çizili fiiller için aşağıdakilerden hangisi doğrudur?

A) I. ve II. edilgen, III. dönüşlüdür.

B) II. ve III. dönüşlü, I. edilgendir.

C) Üçü de dönüşlüdür.

D) Üçü de edilgendir.

E) I. ve III. geçişli, II. geçişsizdir.

 

CEVAP ANAHTARI

1-B  2-C  3-B  4-A  5-D  6-A  7-A  8-A  9-C  10-B  11-D  12-A  13-A  14-D  15-A  16-B  17-E  18-C  19-A  20-C  21-B  22-A  23-D