Edebi Sanatlar Test-4 1. Bir sözün benzetme amacı güdülmeksizin kendi anlamı dışında veya kendisiyle ilgili başka bir sözün yerine kullanılmasına "mecaz-ı mürsel" denir. Aşağıdaki dizelerin hangisinde bu söz sanatı kullanılmıştır? A) Şükür, yine yağdı bereket, şenlendi ev ocak Kışa da elbet bulunur bir avuç yakacak B) Uçuyor rüzgâr gibi altımdaki küheylan Ne kadar dizginlesem yavaşlayacak değil C) Ben şairim, gaibi kurcalayan çilingir Canlı cenazelerin başında Münker – Nekir D) Yanmamış ateşlere soruyorum seni, yangın Arkadaşım oluyor morali bozuk akşamlarda E) Dile gelmiş ağaçlar bir deli rüzgâr ile Çiçekler kanat açmış göklere doğru yer yer 2. Başım çığlıklı çocuk, onu nasıl avutsam Ne yapsam da ölümü bir saatçik unutsam Bu dizelerde aşağıdaki söz sanatlarından hangileri vardır? A) Tecahül-i arif – teşhis B) Teşbih – istifham C) İstiare – tevriye D) Kinaye – intak E) Hüsn-i talil – teşbih 3. Görünmez bir mezarlıktır zaman Şairler dolaşır içinde saf saf Bu dizelerdeki söz sanatları, aşağıdakilerin hangisinde doğru olarak verilmiştir? A) Teşhis – mecaz-ı mürsel B) Teşhis – teşbih C) Teşbih – tevriye D) Teşhis – mübalağa E) Tariz – istiare 4. Şeyh-i Ekber'e göre en üstün makam hayret Ben de şaşkınlardanım, Allah'ım sonumu hayret Bu dizelerde olduğu gibi söylenişleri bir, anlamları ayrı iki sözü bir arada bulundurma sanatı aşağıdakilerden hangisidir? A) Telmih B) Cinas C) Tevriye D) Kinaye E) Hüsn-i talil 5. Mezar, mezar zıtların kenetlendiği nokta Mezar, mezar varlığa yol veren geçit, yokta Bu dizelerdeki söz sanatı aşağıdakilerden hangisidir? A) Tevriye B) Telmih C) Hüsn-i talil D) Tekrir E) Tariz 6. Aşağıdaki dizelerin hangisinde bir söz sanatı yoktur? A) Yıkamak istiyorum içimi bu sularla İçim ki susuzluktan bağrı çatlak bir tarla B) Sen gittin yaslara büründü cihan Soluyor dallarda gül dertli dertli C) Büyüksün İlahi; büyüksün büyük Büyüklük yanında kalır pek küçük D) Bir ah çeksem dağı taşı eritir Gözüm yaşı değirmeni yürütür E) Eski bir sevgiliden kurtulmuşum Ama yine bütün kadınlar güzel 7. Dal bir gün dedi ki tomurcuğuna Tenimde bir yara işler gibisin Titrerim rüzgârlar keder vermesin Bu dizelerdeki söz sanatı aşağıdakilerden hangisidir? A) Mecaz-ı mürsel B) Tevriye C) Tariz D) İntak E) Teşbih 8. Ağaçlar çiçeklenir sen gezince altında Solgun benizli kızlar melekleşir yanında Bu beyitte görülen söz sanatı aşağıdakilerden hangisidir? A) Tevriye B) İrsal-i mesel C) Hüsn-i talil D) Telmih E) Tekrir 9. Türk’üz Türkler yoldaşımız Hesaba gelmez yaşımız Nerde olsa savaşımız Türk’üz Türkü çağırırız Bu dizelerde aşağıdaki söz sanatlarından hangisi kullanılmıştır? A) Cinas B) Kinaye C) Teşbih D) Tevriye E) Tezat 10. I. Bir şeyin meydana gelişini kendi sebebi dışında, daha güzel bir sebebe bağlama sanatıdır. II. Mana bakımından birbirine uygun ve birbiriyle ilişkili olan kelimeleri bir arada kullanma sanatıdır. III. Bir sözün, iki anlama gelecek şekilde; fakat uzak anlamı kastedilerek kullanılmasıdır. IV. Bir kelimeyle geçmişteki bir olayı, şahsı veya meşhur eseri hatırlatma sanatıdır. Yukarıdaki numaralı cümlelerde aşağıdaki söz sanatlarından hangisinin tanımı yoktur? A) Tevriye B) Telmih C) Tenasüp D) Kinaye E) Hüsn-i talil 11. "Boynu bükük bayraklar gördüm harap kentlerde" dizesindeki edebi sanat, aşağıdakilerin hangisinde vardır? A) Birçok seneler geçti dönen yok seferinden B) Kâmildir insan ki yaşar hatıralarla C) Gördüm ölüm diyarını rüyada bir gece D) Gece, bülbül ağaran vakte kadar ağlarmış E) Dünyada sevilmiş ve seven nafile bekler 12. Gün bitti, ağaçta neşe öldü Dallar ateş oldu, kuş da yakut Yaprakla kuşun parıltısından Havzın suyu kızıla döndü Bu dörtlükteki edebi sanatlar aşağıdakilerin hangisinde doğru olarak verilmiştir? A) Mecaz-ı mürsel – kinaye – teşhis – tenasüp B) Hüsn-i talil – kinaye – teşbih – tariz C) Teşbih – tevriye – hüsn-i talil – istifham D) Teşhis – mecaz-ı mürsel – tenasüp – tevriye E) Tenasüp – hüsn-i talil – teşhis – teşbih 13. Gel ey Leyla, gel ey candan yakın canan uzaklaşma Senin derdinle canlardan geçen Mecnunla uğraşma Bu dizelerdeki söz sanatı aşağıdakilerin hangisinde vardır? A) Ne büyüksün ki kanın kurtarıyor tevhidi Bedir'in aslanları ancak, bu kadar şanlı idi B) Zahmetli yolculukla yaşım vardı yetmişe Zihnim, bulunduğum tepeden, daldı geçmişe C) Şafaktan önce uyandım, bahar odamdaydı Mayıs, çiçekleri etrafa öyle bir yaydı D) Yollarda kalan gözlerimin nurunu yordum Kimdir o, nasıldır diye rüzgârlara sordum E) Şehrin deminden bir uzak merhaledeyim Fanileri gökten ayıran perdeye değdim 14. Aşağıdaki dizelerin hangisinde teşhis sanatı yoktur? A) Yapraktan saçını yerlere yaymış Sonbahar ağlıyor ayaklarında B) Ay suda bestelerden en güzel şarkıyı Küreklerim de suya en derin şiiri yazdı C) Bir gölge var gözleri ki kızıl ufka dalar Yüzü mermer kesilmiş, eli şakaklarında D) Şimşekler yanıp söndü, şimşekler sönüp yandı Derindeki sarnıçta durgun sular uyandı E) Sen, kaçan bir ceylansın dağda Ben, peşine düşmüş bir canavarım 15. Sen ey yaşlanıp da ölmeyen gök Yıldızların varlığınca geniş Güneşin her günkü eğlencesi bu Bulut gemilerini sulara üflemiş Bu dörtlükte aşağıdaki söz sanatlarından hangisi yoktur? A) Tenasüp B) Nida C) İstiare D) Teşhis E) İntak 16. Aşağıdaki dizelerin hangisinde dört öğesi de bulunan bir "teşbih" vardır? A) Ölüm asude bahar ülkesidir birinde B) Şimşek gibi bir semte atıldık yedi koldan C) Rüya gibi efsunlu bir akşamı seyretmeye geldim D) Bin atlı, akınlarda çocuklar gibiydik E) Ölmek kaderde var, bize ürküntü vermiyor CEVAP ANAHTARI 1-A 2-B 3-C 4-B 5-D 6-E 7-D 8-C 9-D 10-A 11-D 12-E 13-A 14-E 15-E 16-C