Düzyazı Türleri Test-9 1. Duygu ve düşüncelerin kesin verilere ve delillere dayandırılarak anlatıldığı gazete yazı türü aşağıdakilerden hangisidir? A) Makale B) Hatıra C) Sohbet D) Deneme E) Fıkra 2. Bir kimsenin, özellikle tanınmış kişilerin yaşadıkları dönemde gördükleri ya da yaşadıkları ilginç olayları, gözlemlerine ve bilgilerine dayanarak anlattıkları yazı türüne ne ad verilir? A) Gezi yazısı B) Yaşamöyküsü C) Sohbet D) Öykü E) Anı 3. Bu, oldukça sürükleyici roman; ancak eserin olay örgüsü zayıf. Eserdeki hiçbir karakter derinlemesine anlatılmamış. Üstelik diyaloglar da donuk ve yapay. Ancak yazar, ustalığını anlatıma yansıtmış. Yapıtın, okuru kendine sıkı sıkıya bağlayacak bir dili ve anlatımı var. Bu parçada aşağıdaki yazı türlerinden hangisine ait özellikler ağır basmaktadır? A) Sohbet B) Anı C) Günlük D) Eleştiri E) Biyografi 4. Aşağıdakilerin hangisi masalın özelliklerinden biri değildir? A) Kahramanların olağanüstü nitelikler taşıması B) Olayın geçtiği çevrenin belirsiz olması C) Olayın öğrenilen geçmiş zaman ile anlatılması D) Eğitici bir nitelik taşıması E) Ulusal konuları işlemesi 5. I. Ele alınan konuların, kişisel görüşlere dayandırılarak işlendiği ve kanıtlama amacı güdülmeden kaleme alınan yazılardır. II. Daha çok güncel sorunların ele alındığı, kısa soluklu, yoğun anlatımlı gazete yazılarıdır. III. Okuyuculara konuyla ilgili düşünme, yorum yapma olanağı sağlayan yazı türüdür. Yukarıda özellikleri verilen yazı türü aşağıdakilerden hangisidir? A) Deneme B) Makale C) Fıkra D) Eleştiri E) Günlük 6. Yaşanmış veya yaşanması mümkün olan olayların anlatıldığı uzun yazılardır. Bu türün temel unsuru, kişidir. Olaylar ve çevre ayrıntılı olarak anlatılır. İlk örneklerini 15. yüzyılda Fransız yazar Rabelais vermiştir. Türk edebiyatına Tanzimat döneminde Batı'dan yapılan çevirilerle girmiştir. Bu türün ilk yerli örneği Şemseddin Sami'nin "Taaşşuk-u Talat ve Fitnat" adlı eseridir. Bu parçada sözü edilen yazınsal tür aşağıdakilerin hangisidir? A) Hikâye B) Anı C) Roman D) Günlük E) Tiyatro 7. —-, gazetelerin yaygınlaşmasıyla kendini gösteren düşünce ağırlıklı yazılardır. Yazar bu kısa yazılarda görüşlerini belgeler ışığında ortaya koyar. Kesin bir sonuca varır. Düşüncelerini kanıtlamaya çalışır. Bilgi verme amacı olduğundan açık, anlaşılır ve bilimsel bir dil kullanır. Bu parçanın başına aşağıdakilerin hangisi getirilmelidir? A) Sohbet B) Deneme C) Fıkra D) Makale E) Anı 8. "Gazetedeki köşemde herhangi bir konu hakkındaki kişisel görüşlerimi açıklıyorum. Bunu düşüncelerimi kanıtlama gereği duymadan yapıyorum. Toplumu ilgilendiren güncel konuları seçiyorum. Okuyucuyu sıkmamaya özen gösteriyorum. Kalıcılığı olmayan, kısa yazılar bunlar." diyen bir sanatçının özellikle hangi türde yazdığı söylenebilir? A) Makale B) Fıkra C) Deneme D) Eleştiri E) Hikâye 9. Aşağıdakilerden hangisi makalenin özelliklerinden olamaz? A) Konunun kanıtlanarak anlatılması B) Nesnel değerlendirmeler içermesi C) Bilimsel ve anlaşılır bir dil kullanılması D) Bilgi vermek, öğretmek amacıyla yazılması E) Ele alınan konuların, yüzeysel olarak anlatılması 10. İnsan toplum içinde yaşayan bir varlıktır. Toplum hayatının kendine göre bazı şartları vardır. Bu şartlar o toplumda yaşayan bütün insanları bağlar. İnsanlara bu şartlara uyup uymadıklarına göre değer biçilir, önem verilir. Eğer çevremizde iyi tanınmak ve sevilmek istiyorsak, toplumsal şartlara uymalıyız. Bu parça aşağıdaki yazı türlerinin hangisinden alınmış olabilir? A) Öykü B) Tiyatro C) Deneme D) Hatıra E) Masal 11. Yaşanmış veya yaşanması mümkün olayları sahnede canlandırmak amacıyla yazılan eserlerdir. "Yazar, eser, oyun, seyirci" öğelerinden oluşur. Tanzimat döneminde Şinasi tarafından kaleme alınan "Şair Evlenmesi" adlı eser, bu türün Türk edebiyatında Batılı anlamında ilk örneğidir. Bu parçada tanıtılan edebî tür aşağıdakilerden hangisidir? A) Destan B) Masal C) Biyografi D) Gezi yazısı E) Tiyatro 12. Herhangi bir konu üzerinde ispatlama kaygısı duymadan, şahsi düşüncelere göre şekillenen edebî türdür. Serbest düşüncenin ifade alanı ve nesrin bir türü olarak, yazarın gözlemlediği ya da yaşadığı olay, olgu, durum ve izlediği varlıklarla ya da herhangi bir kavramla ilgili izlenimlerinin belli bir plana bağlı kalmayarak, tamamen kendi kişisel görüşüyle serbestçe yazıya döktüğü birkaç sayfayı geçmeyen kısa metinlerdir. Yukarıda tanıtılan edebî tür aşağıdakilerden hangisidir? A) Makale B) Fıkra C) Deneme D) Hatıra E) Tartışma 13. Aceleyle evden çıktılar. Henüz birkaç adım uzaklaşmışlardı ki, kucağında iki çocuğunu taşıyan Hasan, babasının evden çıkmadığını fark etti. Hızla eve döndü. Kapıdan içeri baktığında, babasının düşünceli düşünceli oturduğunu gördü. Telaşla seslendi; “Hadi baba, siren seslerini duymadın mı?” Bu parça, aşağıdaki yazı türlerinin hangisinden alınmış olabilir? A) Sohbet B) Makale C) Deneme D) Eleştiri E) Roman 14. —- yazarın günlük yaşantısına ait kesitleri, o günün tarihini de atarak günü gününe tuttuğu notlardan oluşan yazı türüdür. —- ise yazarın başından geçen ya da kendi döneminde ortaya çıkan olay ve olguları, bilgilerine, gözlem ve izlenimlerine bağlı kalarak anlattığı yazı türüdür. Parçada boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağıdakilerden hangileri getirilmelidir? A) Günlük – Anı B) Günlük-Fıkra C) Biyografi – Anı D) Anı – Gezi yazısı E) Otobiyografi – Günlük CEVAP ANAHTARI 1-A 2-E 3-D 4-E 5-C 6-C 7-D 8-B 9-E 10-C 11-E 12-C 13-E 14-A