Tanzimat Döneminde Göstermeye Bağlı Edebi Metinler (Tiyatro)

Tanzimat döneminde göstermeye bağlı edebi metinlerin genel özellikleri şunlardır:

  • Tanzimat’tan önce Türk edebiyatın geleneksel halk tiyatrosu ürünleri vardı. Karagöz, meddah, orta oyunu ve köy seyirlik oyunlarının oluşturduğu geleneksel tiyatro doğaçlamaya dayanıyordu ve genel olarak belirli bir sahnesi, dekoru yoktu. Tanzimat’la birlikte, Şair Evlen­mesi’nin yayımlanmasıyla başlayan modern tiyatro ise belli bir metne dayalıdır ve bir sahnesi, dekoru ve komedi, trajedi, dram gibi türleri vardır.
  • I. Toplulukta tiyatro toplumu eğitmede bir araç olarak görülmüştür, II. toplulukta okunmak için, bireysel konuların işlendiği tiyatrolar yazılmıştır.
  • Birinci dönemde genellikle görücü usulüyle evliliğin yanlışlığı (Şair Evlenmesi), çokevliliğin yanlışlığı (Eyvah), vatan sevgisi, kahramanlık (Vatan yahut Silistre), aşk dramı (Zavallı Çocuk, Akif Bey) ve tarihsel konular (Celalettin Harzemşah) işlenmiştir. İkinci dönemde ise genellikle aşk dramları (Afife Anjelik, Vuslat yahut Süreksiz Sevinç), töreler (Çok Bilen Çok Yanılır), tarihsel konular (Tezer, Tarık, İbn-i Musa) işlenmiştir.
  • İlk dönem ürünleri mensur olarak yazılırken Tanzimat’ın ikinci topluluğunda yer alan Abdülhak Hamit Tarhan’ın tiyatroları manzum olarak da yazılmıştır.
  • Birinci dönem yazarlarının (Şinasi, Namık Kemal, Ahmet Mithat Efendi) eserlerinde günlük konuşma dilinden yararlanılmış, sade bir dil vardır. İkinci dönem yazarlarının (Recaizade Mahmut Ekrem, Abdülhak Hamit Tarhan) tiyatro dili genel olarak sanatlı ve ağırdır.
  • Tanzimat birinci dönemi edebiyatında Şinasi, Ahmet Mithat gibi yazarlar dilin sadeliği ve diyalogların doğallığıyla tiyatro eserlerini sahneleme tekniğine uygun yazmışlardır. Bununla birlikte Abdülhak Hamit Tarhan, tiyatrolarını okunmak için yazdığı için sahne tekniği bakımından zayıf tiyatrolar ortaya koymuştur, yine ikinci dönem yazarı Recaizade Mahmut Ekrem’in tiyatroları da sahne tekniğine uygun değildir.
  • Ahmet Vefik Paşa, Moliere’den yaptığı çeviri ve uyarla­malarla tiyatroya büyük katkılarda bulunmuştur.
  • Tanzimat tiyatrosunda, önce klasisizm (Şinasi, Ahmet Vefik Paşa) ve romantizm (Namık Kemal, Ahmet Mithat Efendi, Abdülhak Hamit Tarhan) akımlarının etkisi görülür.

15 Yorum Var: “Tanzimat Döneminde Göstermeye Bağlı Edebi Metinler (Tiyatro)

  1. Tanzimat dönemi göstermeye bağlı edebi metinlerde klasisizm akımı mı daha etkindir yoksa romantizm akımı mı? Bu sorunun cevabı benim için çok önemli lütfen yardımcı olun.

    1. Tanzimat dönemindeki göstermeye bağlı edebi metinlerde Klasisizm akımı daha etkilidir.

    2. Klasisizm akımı batılı anlamda modern edebiyatla ilk karşılaşma olarak düşünülebilir. O yüzden etkileşim fazla olmamıştır. Türk insanı ve edebiyatına uygunluğu açısından özellikleri itibariyle romantizm daha etkili olmuştur.

  2. 1.dönem 2.yazılı soruları için bir çalışma sunumu hazırlar mısınız lütfen? Bu benim için çok önemli.

  3. Zavallı Çocuk kitabının göstermeye bağlı edebi metinlere göre incelenmesi, çok önemli proje ödevim ne olur yardımcı olun lütfen.

  4. Tiyatro benim konum ve nasıl anlatacağımı bilmiyorum, yardımcı olur musunuz bu benim için çok önemli.

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir