1. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “üzüntüden konuşamamak” anlamını içeren bir deyim kullanılmıştır?

A) Dili ağırlaşmıştı, kimseyle konuşamıyordu.

B) Bahçede oturanların ağzını bıçak açmıyordu.

C) Onu karşımda görünce küçük dilimi yuttum.

D) Yapılanlar karşısında herkesin ağzı açık kaldı.

E) Haklı olduğumuz halde ağzımızı açamadık.

 

I. Kırıp geçirmek

II. Altüst etmek

III. Kanını emmek

IV. Kara çalmak

V. Paraya para dememek

2. Bu deyimlerden hangileri deyim özelliğini kaybetmeden, olumlu ya da olumsuz anlam verebilecek biçimde kullanılabilir?

A) I. ve II.   B) I. ve IV.   C) II. ve III.  D) III. ve IV.   E) IV. ve V.

 

3. Aşağıdakilerin hangisinde altı çizili sözcük genel anlamlıdır?

A) Dergiyi masanın gözünde bıraktım.

B) Cam, renkli ampullerle süslenmişti.

C) Bu kadın çok çile çekti.

D) Çocuk ailenin neşe kaynağıdır.

E) Çiçeğin kökleri çürümeye başlamış.

 

4. Çocuğun bu geç saatte evden izinsiz çıkıp gitmesini aklım almıyor.

Altı çizili sözün bu cümleye kattığı anlam aşağıdakilerin hangisinde vardır?

A) İçinde bulunduğun durumu anlayamadım.

B) Çiğdem’in bu davranışını uygun bulmuyorum.

C) Fiilimsiler konusunu bir türlü kavrayamadı.

D) Düşüncelerimi bu konu üzerinde toplayamıyorum.

E) Davranışlarının yanlış olduğunu nihayet anladı.

 

I. Baltayı taşa vurmak

II. Postu sermek

III. Çam devirmek

IV. Turşusu çıkmak

V. Topa tutmak

5. Deyimlerden hangisi gerçek anlamını hatırlatacak biçimde kullanılamaz?

A) I.   B) II.   C) III.   D) IV.   E) V.

 

6. Aşağıdakilerin hangisinde, cümlede kullanılan deyimin açıklaması yoktur?

A) Konuyu dikkatle dinler, adeta kulak kesilirdi.

B) Soruları göz açıp kapayıncaya kadar kısa bir sürede çözdü.

C) Bize göz açtırmıyor, oturmamıza fırsat vermiyordu.

D) Nerde sabah orda akşam, yaşayıp gidiyoruz.

E) Kimsenin işine karışmayan kendi halinde biriydi.

 

7. “Okumak” sözcüğü aşağıdaki cümlelerin hangisinde “Ben sizin yazınızı kolaylıkla okuyabilirim.” cümlesindeki anlamıyla kullanılmıştır?

A) Yazılardan bıktım, tek satır bile okuyamam.

B) Eski yazıyı okuyanlar gittikçe azalıyor.

C) Yonca ve Yasemin dört yıl edebiyat okudu.

D) Bir zamanlar radyoda türkü okurdum.

E) Ezanlar, güzel okunmalı ki amacına ulaşsın.

 

8. Aşağıdaki cümlelerden hangisinde genel ve özel anlamlı sözcükler bir arada kullanılmıştır?

A) Saçları çiçek gibi kokuyordu.

B) Ağaçların en ulusu çınardı.

C) Kitaplar en sadık dosttur.

D) Her işin başı sağlıktır.

E) Atatürk, büyük bir liderdir.

 

9. Samimiyetsiz insanları oldum olası sevmem.

Altı çizili sözün bu cümleye kattığı anlam aşağıdakilerin hangisinde vardır?

A) Eğitim işini başından beri severim.

B) Onu uzun zamandan beri göremiyorum.

C) Bu adam, öteden beri sebzecilik yapar.

D) Yıllar önce bu okulda çalışmıştım.

E) Bu mahalleye yıllardır ayak basmıyor.

 

10. Kimi sözcükler hem olumlu hem de olumsuz anlamda kullanılabilir.

Aşağıdakilerden hangisinde “hava” sözcüğü olumsuz anlamıyla kullanılmıştır?

A) Bu sözlerin sonu hava.

B) Kadının havası yerinde.

C) Öykü bir masal havası taşıyordu.

D) Hava iyi olursa denize açılırız.

E) Uçurtmalar açık hava, rüzgâr ister.

 

11. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ad aktarması (Mecazımürsel) yoktur?

A) Dershane, yeni sınav sistemi hakkında açıklama yaptı.

B) Mahallenin çocukları eriğin dallarını kırmışlar.

C) Uçağımız, saat 08.00’de İstanbul’a indi.

D) Elinde Tarık Buğra’nın bir romanı vardı.

E) Sırtını değiştirmeden yatağa girme.

 

I. Açık pencerenin önünde denize karşı saatlerce dertleştik.

II. Bazı dükkânları açık olan caddeden sola saptılar.

III. İnsan, mağlubiyetini bu kadar açık kabul edebilir mi?

IV. Gençoğlu’nun her işi açıktır.

V. Benimle açık konuş, korkmana gerek yok.

12. “Açık” sözcüğünün aynı anlamda kullanıldığı iki cümle aşağıdakilerden hangisinde bir arada verilmiştir?

A) I. ve II.   B) I. ve III.   C) II. ve V.   D) III. ve IV.   E) III. ve V.

 

I. Bana kırılmasına bir anlam veremedim.

II. Sınav sonuçlarını beklemek sinirlerimi gerdi.

III. Fatma Hanım, gevşek adımlarla yürüyordu.

IV. Kınadan başka boya bulamadı, Gülsüm.

V. Onun benlerle dolu bir yüzü vardı.

13. Yukarıdaki cümlelerin hangilerinde altı çizili sözcükler gerçek anlamı dışında (mecaz anlamıyla) kullanılmıştır?

A) I. ve II.   B) I. ve III.   C) II. ve III.   D) II. ve IV.   E) III. ve IV.

 

14. Aşağıdakilerin hangisinde deyim yoktur?

A) El altından piyasaya sahte dolar sürmüşler.

B) Ya bu deveyi güdersin ya bu diyardan gidersin.

C) Vursam ölecek, vurmasam ekmeğimi elimden alacak.

D) Ver yiyeyim, ört yatayım, bekle canım çıkmasın.

E) Testiyi kıran da bir, suyu getiren de.

 

15. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde dolaylama vardır?

A) Onun ne tilki olduğunu bilmeyen mi var?

B) Bu golle Cemal Gürsel Stadı ayağa kalktı.

C) Meşin yuvarlak kale direğini yalayarak geçti.

D) Öğretmenimiz, Şair Eşref’i elinden bırakmazdı.

E) İki bardak içtim ama kanmadım.

 

16. Aşağıdaki deyimlerden hangisi “dinlemek” eylemi ile ilgili değildir?

A) Kulak kesilmek

B) Kulak kabartmak

C) Kulak misafiri olmak

D) Kulağını çınlatmak

E) Kulak vermek

 

I. Kendilerine iyi bir çalışma fırsatı verdim.

II. Dün akşam yemek verdik dünürlerimize.

III. Arabanın burnunu rıhtıma verdik.

IV. Pencerenin önündeki ağaç yemiş verdi.

V. Tavukların yemini ben vermedim.

“Vermek” sözcüğü numaralandırılmış cümlelerde kaç farklı anlamda kullanılmıştır?

A) 5   B) 4   C) 3   D) 2   E) 1

 

18. Aşağıdakilerin hangisinde, altı çizili deyimin cümleye kattığı anlam ötekilerden farklıdır?

A) Yurt dışında kazandığı paraları çarçur

B) Ders programıyla ilgili çalışmalarımız güme gitti.

C) Aylardır uğraştığımız sorular havaya gitti.

D) Bu bilgisayarı ıskartaya çıkardım, yenisini alacağım.

E) Düzeltmeler dikkate alınmazsa çalışmalarım boşa çıkar.

 

19. “Neden sonra olayın sebebini anladım; ama bir şey yapamadım.” cümlesinde altı çizili sözün cümleye kattığı anlam, aşağıdaki cümlelerin hangisinde vardır?

A) Ne denli kusuru olursa olsun, onu affettim.

B) Öğretmen, Aydın konusunda ne derse beğenirsin?

C) Çok zaman sonra onu İstanbul’da gördüm.

D) Sevgi’nin bizi neden aramadığını biliyor musun?

E) Sen bana ne yaptın ki benden karşılık bekliyorsun?

 

20. Aşağıdakilerin hangisinde altı çizili sözcük terim değildir?

A) Dize sonlarındaki ses benzeşmesine uyak

B) İki dizeden oluşan nazım birimine beyit

C) Bir sözcüğün anlamlı en küçük parçasına kök

D) Manzum yazıların her satırına mısra

E) Aşk konusunu işleyen şiirlere lirik şiir denir.

 

CEVAP ANAHTARI

1-B  2-A  3-D  4-B  5-D  6-D  7-B  8-B  9-A  10-A  11-D  12-E  13-B  14-E  15-C  16-D  17-A  18-D  19-C  20-E