Öne Çıkanlar

Divan nesrinin genel özellikleri şunlardır:

  • Düz yazıya inşa denilmiştir.
  • Düz yazılar münşeat adı verilen kitaplarda toplanmıştır.
  • Konudan çok söyleyişe önem verilir.
  • Arapça ve Farsça sözcük ve tamlamalar kullanılır.
  • Söz sanatlarına (özellikle seciye) ve mecazi kullanımlara sık yer verilir.
  • Ağırlıklı olarak dini konular işlenmiştir.
  • Tarih, gezi yazısı, bireysel ve toplumsal sorunlar da işlen­miştir.

Divan nesri aşağıdaki başlıklar altında bölümlere ayrılır:

1. Sade Nesir

  • Halk için yazılmış dili ağır olmayan nesirlerdir.
  • Masal, destan ve efsaneler, dini-tasavvufi eserler sade nesirle yazılmıştır.
  • Mercimek Ahmet’in Kabusname’si, Kul Mesut’un Kelile ve Dimne’si, Evliya Çelebi’nin Seyahatname’si, sade nesre örnek eserlerdir.

2. Orta Nesir

  • Tarih ve bilim kitapları orta nesirle yazılmıştır.
  • Naima, Peçevi ve Âşık Paşazade Tarihi, Kâtip Çelebi’nin bilimsel eserleri orta nesre örnektir.

3. Süslü Nesir (Sanatkârane Nesir)

  • Sanatlı, secili, uzun cümleli nesirlerdir.
  • Hüner göstermek amacıyla yazılmış nesirlerdir.
  • Ahlaki ve felsefi kitaplar, bazı mektuplar süslü nesirle kaleme alınmıştır.
  • Sinan Paşa’nın Tazarru-name’si, Fuzuli’nin Şikâyetname’si, Veysi ve Nergisi’nin münşeatları süslü nesrin örnekleridir.