Öne Çıkanlar

Sanatta görüş, duyuş, anlayış bakımından yenilikler ortaya koyan, farklılık gösteren harekete “sanat akımı” denir. Bir başka deyişle belli bir tarihsel süreçte aynı sanat anlayışına sahip sanatçıların oluşturduğu topluluktur akım.

“Meslek, okul, ekol, çığır, mektep” gibi isimlerle anılan edebî akımlar; edebiyatı çeşitlendirmek, monotonluktan kurtarmak, farklı görüş ve duyuşlara yer vermek amacı gütmüştür.

Hemen her sanat akımı ortaya çıktığı dönemden itibaren belli bir süre edebiyat ortamında kendine yer edinmiş, bu akımın temsilcileri ortaya koyduğu yapıtlarla toplumda yankı uyandırmışlardır.

Sanat akımları, yepyeni bir düşünce ortaya atarak toplumların günlük yaşamında, özellikle de kültürel yaşamında önemli değişiklikler meydana getirmiştir. Sanat akımlarının çoğu, varlıklarını kendinden önceki akımın varlığına borçludur. Çünkü birçok sanat akımı, kendinden önceki sanat akımına tepki olarak ortaya çıkmıştır.

Her yeni edebî akım kendinden öncekini eleştirmiş, reddetmiş, hayal ve hakikati karşılaştırmış, farklı bir düşünceyi ortaya koymuştur. Bu durumu, geçmişin yüzde yüz reddi olarak görmemek gerekir. Her yeni edebî akım, aynı zamanda geçmişin üzerine inşa edilir, onun yeni değerlerle zenginleşmesiyle oluşur.

Edebiyat akımları, edebiyat tarihi içinde belli bir zamanla sınırlıdır. Yani belli bir tarihte doğar, zamana bağlı olarak gelişip olgunlaşır ve bir noktada da ömrünü tamamlar.

Her edebiyat akımının belli kuralları, ilkeleri veya kabulleri vardır. Bunlar kimi zaman bir bildiriyle duyurulmuş, kimi zaman da bu süreç içinde kendiliğinden oluşmuştur. Sanatçılar bu kurallara yüzde yüz bağlı kalmamış hatta birden çok akımın özelliklerini eserine yansıtan sanatçılar da olmuştur.

Bu akımlar şunlardır:

  1. Hümanizm (İnsancılık)
  2. Klasisizm (Kuralcılık)
  3. Romantizm (Coşumculuk)
  4. Realizm (Gerçekçilik)
  5. Natüralizm (Doğalcılık)
  6. Parnasizm (Şiirde Gerçekçilik)
  7. Sembolizm (Simgecilik)
  8. Empresyonizm (İzlenimcilik)
  9. Fütürizm (Gelecekçilik)
  10. Dadaizm (Kurasızlık)
  11. Sürrealizm (Gerçeküstücülük)
  12. Ekspresyonizm (Dışavurumculuk)
  13. Egzistansiyalizm (Varoluşçuluk)