Cümlede Anlam Test-1

1. Aşağıdaki ikili dizelerin hangisinde, birinci dize ikinci dizede gösterilen eylemin amacı durumundadır?

A) Arkasından bakmıştı ve sarsılarak

Yansımıştı o güzel resmi dalgalara

B) Aşk içerisinde ölmek için delikanlı

Bırakmış kendini zamanın nehirlerine

C) Kaynaklar armağan etmişti gelip geçene

Ve serin gölgeler, bütün kıyılar

D) Ama tüm ağırlığıyla vadiye sarkmıştı

Temellerine kadar iklimlerin parçaladığı

E) Canlı bir sarmaşık gibi görüntüler

Dökülmüştü kalenin üstünden

 

2. (I) Ben eskiden kalıbına, kıyafetine, konuşmasına, yürüyüşüne bakarak, şu Nişantaşılı, bu Kadıköylü, bu Kasımpaşalı diye teşhisler koyardım. (II) Bu teşhis ve tahminlerim yüzde seksen de tutardı. (III) Şimdilerde bu yeteneğim kalmadı. (IV) Daha doğrusu bu semtlerde oturanlarda bu ortak nitelikler kalmadı. (V) Çünkü o nitelikleri insanlara, çevresinin dekoru, yani evleri, sokakları, bahçeleri; o semtin yerleşmiş eski kuşakları sindirirdi.

Yukarıdaki parçanın anlam akışına göre “Şimdi bu semtlerin ne eski dekoru kaldı, ne de eski sakinleri” cümlesi, numaralanmış cümlelerden hangisinden sonra getirilmelidir?

A) I.   B) II.   C) III.   D) IV.   E) V.

 

3. Gıpta etmek, bir güçsüzlüğün, yetersizliğin ifadesidir. Güçlü insan gıpta etmez, gıpta ettiği şeylere… O gıpta ettiğim dostlarım, kentlerdeki yaşamlarının anlamsızlığının farkına varıp günün birinde cesur bir karar alabildiler.

Yukarıdaki parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilebilir?

A) karar verebilir.

B) ulaşmak için olanaklar yaratır.

C) kendini alıştırır.

D) uzaktan bakmayı yeğler.

E) ulaşmak için bir çalışma da yapmaz.

 

4. Aşağıdaki dizelerin hangisinde bir “amaç-sonuç” ilişkisi vardır?

A) Bir deva bulmak için bağrındaki yaraya

Toplanmıştı garipler şimde kervansaraya

B) Girmeden bir millete ayrılık, düşman giremez

Toplu vurdukça yürekler, onu top sindiremez.

C) Vatan üstünde hür esen rüzgâr

Ses götürmüş bütün diyarlardan

D) Keskin bir ürperişle kımıldandı anbean

Baktım ve anladım ki, o ejderdi canlanan

E) Meydanda kimse kalmadı artık bütün bütün

Bir top gürlemesiyle bu sahilde bitti gün.

 

5. Her şeyden şüphe edeceksiniz; hiçbir hazır bilgiyi —-.

Yukarıdaki cümle aşağıdakilerden hangisiyle sürdürülemez?

A) kabullenmeyeceksiniz.

B) şüpheyle karşılamayacaksınız.

C) araştırmadan kabul etmeyeceksiniz.

D) doğrudur diye hemen almayacaksınız.

E) hemen kabul etmeyeceksiniz.

 

6. (I) Halit Ziya, bir süre her şeyi karartıp, yalnız masayı aydınlattığı için tuhaf bir gücü oluyor bu sahnenin. (II) Edebiyatla resmin farkı yüzünden masa imgesinin bütünü bir anda serilmiyor önümüze. (III) Ama yazar, edebiyatın çarpıcı bir hünerinden yararlanıyor. (IV) İmgeleri art arda yığıyor; ayrıntılar teker teker yerlerini alıyor anlatıda.

Yukarıdaki parçada numaralanmış cümlelerin hangi ikisinde neden-sonuç ilişkisi vardır?

A) I. ve II.   B) II. ve III.   C) III. ve IV.   D) I. ve III.   E) II. ve IV.

 

7. Aşağıdaki dizelerin hangisinde, anlatımda karşıtlıklardan yararlanılmıştır?

A) Siz kimsiniz, niçin yalnızsınız burda?

B) Deniz kenarında Mecnun gibi gezerdim.

C) Sevdayı dilberden gönül usandı.

D) Ne dermandır ki, dert onda gizlidir.

E) Dertli, ne ağlayıp gezersin burda?

 

8. Aşağıdaki ikili dizelerin hangisinde birinci dize, ikinci dizenin nedeni durumundadır?

A) Bir güzel de düşemezse eşine

Ah çektikçe yüreğinden kan gelir.

B) Ayağına giymiş telli yemeni

Kaldıralım aralıktan kuşkuyu

C) İstersen ağa ol, istersen paşa

Gel gönül bu kadar düşme telâşa

D) Bak, mücevher kanatlı bir kuş olmuş

Kuru yaprakların telâşında güz.

E) Dönmez misiniz ey yolda kalanlar

Yolcular, garipler, garip çocuklar

 

9. Aşağıdaki ikili dizelerin hangisinde ikinci dizede, birinci dizede öne sürülen görüşün gerekçesi verilmiştir?

A) Yalnız git, yoldaş olma yüzsüze

Selâm verme görgüsüze, yolsuza

B) Komşu olma namussuza, arsıza

Sonunda başına belâ getirir

C) Kuru yaprak gibi göğe savrulma

Acı poyraz gibi esip yorulma

D) Zehirdir, kötünün ekmeği yenmez

Mert olan erkeğin ışığı sönmez

E) Elinden geldikçe iyilik eyle

Hatıra dokunup yıkıcı olma.

 

10. Aşağıdaki dizelerin hangisinde yargı nedeniyle birlikte verilmiştir?

A) Bir tel kopar, ahenk ebediyen kesilir.

B) Bu güler yüzlü adam ben değilim.

C) Doldurdu davul sesleri er meydanını

D) Eşsiz Boğaz, şerefli hayalin derindedir.

E) Buralardan uğurlanır mübarek aylar.

 

11. (I) Gündüzleri gezegen gözlemi yapmak için havanın temiz olduğu günler seçilmelidir. (II) Nem oranının fazla oluşu, güneş ışınlarının daha fazla saçılmasına neden olacağından, görüşü engeller. (III) Ay, gündüzleri Güneş’ten sonra en kolay gözlenebilen gök cismidir. (IV) Sabah saatleri, gündüz gözlemleri için daha uygundur. (V) Henüz Güneş atmosferi fazla ısıtmadığından, gözlem daha rahat olur.

Yukarıdaki parçada numaralanmış cümlelerin hangi ikisinde neden-sonuç ilişkisi yoktur?

A) I. ve II.   B) III. ve IV.   C) III. ve V.   D) II. ve III.   E) II. ve IV.

 

12. (I) Böyle zamanlarda kendisini içgüdülerine bırakıyordu. (II) Kendini yönlendiremediğinden içgüdüleriyle hareket ediyordu. (III) Duygularının kendisini sürüklediği noktaya gelmişti. (IV) Duygusal yoğunlukla aklıyla karar veriyordu.

Yukarıdaki cümlelerin hangi ikisi nedensellik bildirmektedir?

A) I. ve II.   B) II. ve III.   C) II. ve IV.   D) I. ve III.   E) I. ve IV.

 

13. (I) Onu, hayatımın en önemli eserlerinden biri olarak düşünüyorum. (II) Senelerdir, tamamlamanın uzun yıllar alacağını düşündüğüm bir kitap üzerinde çalışmaktayım. (III) Bu kitaba gördüğüm bir rüyanın verdiği esinle başlamıştım. (IV) Bir gün, eğer yazmayı bitirebilirsem, böyle bir kitabın insanlara son derece yararlı olacağını düşünür dururdum. (V) Bu kitapla tüm bilgilerimizin, tüm öğretilerimizin kaynağı olduğuna inandığım bir yeri anlatmaya çalışıyorum.

Yukarıdaki parçada, anlam akışına göre “Halen de öyle düşünmekteyim.” cümlesi, numaralanmış yerlerden hangisine getirilebilir?

A) I.   B) II.   C) III.   D) IV.   E) V.

 

14. Aşağıdaki ikili dizelerin hangisinde, birinci dize ile ikinci dize arasında bir koşul ilişkisi vardır?

A) Bir bağ ki, görmezse terbiye, tımar

Çalı çırpı basar, dikenli olur.

B) İstinye körfezinde bu akşam garipliği

Bir sıkıntının sonunda teselli kadar iyi

C) Sabır tespihim kopmak üzredir

Ne zaman kalkacak bu perde ölüm?

D) Kınalamış on parmağın üstünü

Adam unutur mu eski dostunu?

E) Salına salına in de pınara

Durma güzel durma doldur testini

 

15. (I) Yarın… Bir acayip ve sihirli bir kapıydı. (II) Birdenbire yirmi yedi yaşına açılan bir kapı ki, bu gece eşiğinde yatıyordu. (III) Bu kadar telâşlı olmasına hiç de şaşılmazdı. (IV) Çünkü bu kapının arkasında sevdiği insan vardı. (V) Onunla oturup güzel şeylerden bahsetmişlerdi.

Yukarıdaki parçada numaralanmış cümlelerden hangisi, kendisinden önce gelen cümlelerin nedenidir?

A) I.   B) II.   C) III.   D) IV.   E) V.

 

16. (I) Mark Twain Kurulu’na bir Türk yazarın aday gösterilmesi istenmişti. (II) O zaman Türk Yazarlar Derneği’nin başkanı Halide Edip Hanımdı. (III) Bu istek onu çok güç duruma düşürmüştü. (IV) Yeni yazarların çoğunu hiç mi hiç tanımıyordu. (V) Eskilerden aday göstermeyi de nedense istememişti. (VI) Sonunda Sait Faik’in aday gösterilmesine karar verildi.

Yukarıdaki parçada, Halide Edip’in güç duruma düşmesinin nedenleri numaralanmış cümlelerin hangisinden itibaren söylenmeye başlanmıştır?

A) II.   B) III.   C) IV.   D) V.   E) VI.

 

17. Aşağıdaki ikili dizelerin hangisinde, ikinci dize birinci dizenin nedeni durumundadır?

A) Gün geçtikçe iki yüzlüleri sever oldum.

Çünkü yaşadıkça yirmi yüzlü insanlar gördüm.

B) Aşk ile, ikbal ile bahtiyar oldum diye

Hangi gafil sevinir, hangi şair yükselir?

C) Korku kanatlandırır ayaklarını birden

Endişeler, acılar onu hızla kovalar.

D) Efendiyi görünce evin sadık bekçisi

Üzüntüden, korkudan dehşetle titrer sesi

E) Sevinçten ve kederden başlarlar ağlamaya

Bu hali görür görmez yaşarır bütün gözler.

 

18. Sanatçı, ya birkaç bin aydın okuyucu bana yeter, onlar için yazıyorum desin (I); sayısı oldukça az olan dergi sayfalarında kalsın (II); kendi kendini boş tesellilerle avutup gitsin (III); artık gazetelerde mi olur, magazinlerde mi olur, nerde olursa, asıl okuyucusunu aramaya çıksın (IV); üç beş kişinin değil, yüz binlerce kişinin önünde dolaşsın (V).

Yukarıdaki parçada numaralanmış cümlelerden hangisinden sonra “va da amatörlük havasından sıyrılıp büyük sanatın, topluluğun yolunu tutsun.” cümlesi getirilirse parçanın anlam akışı bozulmaz?

A) I.   B) II.   C) III.   D) IV.   E) V.

 

19. (I) Onun için, bilgisayarın çeşitli ünitelerini çalıştığım odaya yerleştirir yerleştirmez, icaplarına da baktım. (II) Kasanın üstüne birkaç renkli biblo yerleştirdim. (III) Aynı yöntemi, ekranın tepesi için de uyguladım. (IV) Yazıcı için, üstü herhangi bir şey konamayacak kadar yuvarlak olduğundan yapılacak bir şey yoktu. (V) Ama bu sorunu da, bilgisayarın bütün ünitelerinin çevresini çeşitli kalemlikler, biblolar, kitap açacaklarıyla doldurdum (VI) Böylece ıvır zıvır eşyanın yardımıyla bu işi de halletmiş oldum.

Yukarıdaki parçada kişi, bilgisayara yaptıklarını açıklamaya kaçıncı cümleyle başlamıştır?

A) II.   B) III.   C) IV.   D) V.   E) VI.

 

20. (I) Sandalla giriliyor mağaranın içine. (II) Ağzına kadar suyla doluydu mağara. (III) Mağaranın ortasında duran birine bağırdığında sesin duyulmuyor. (IV) Ses uğultunun içinde kayboluyor.

Yukarıdaki parçada numaralanmış cümlelerden hangi ikisi diğer iki yargının nedenlerini açıklamaktadır?

A) I. ve II.   B) II. ve III.   C) I. ve IV.   D) II. ve IV.   E) I. ve III.

 

21. (I) Kemal Tahir’i ben çocukluğumda çok sevdim, hâlâ da çok severim. (II) Çok sıkıldığımda oturup Kemal Tahir’in romanlarını okurum. (III) Kemal Tahir’de insan psikolojisi hemen hemen hiç yoktur. (IV) Aksiyon edebiyatının en parlak örneklerini vermiştir. (V) Hatta neredeyse başlangıç noktası diyebilirim. (VI) Ne yazık ki, o kaynaktan beslenen yeni yazarlar gelmedi.

Yukarıdaki parçada numaralanmış cümlelerin hangisinde bir “hayıflanma” anlamı vardır?

A) II.   B) III.   C) IV.   D) V.   E) VI.

 

22. (I) Abidin herkesin yardımına koşmak ister ama yapamazdı. (II) Bir de şu var, herkes Abidin’i Paris’te çok büyük etkisi olan bir kişi sanırdı. (III) Abidin de bu imajını kolay kolay yıkmak istemezdi. (IV) Böyle olunca da başı dertten kurtulmazdı. (V) Hatta bu nedenle çalışmalarının yetişmediği bile olurdu.

Yukarıdaki parçada numaralanmış cümlelerin hangisinde “Bir sanıdan memnun olma ve onu sürdürme” anlamı ağır basmaktadır?

A) I.   B) II.   C) III.   D) IV.   E) V.

 

CEVAP ANAHTARI
1-B  2-E  3-B  4-A  5-B  6-A  7-D  8-A  9-B  10-A  11-B  12-C  13-D  14-A  15-D  16-C  17-A  18-C  19-A  20-D  21-E  22-C