1. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde benzetme yapılmamıştır?

A) Kalem kaşlı yârdan oldum bu gece.

B) Yağmurlu bir havada yola koyulduk.

C) Çörek yüzlü çocuğun yanına sokuldum.

D) Bu millet kükremiş sel gibidir.

E) Dün bir mektup aldım gül yüzlü yârdan.

 

2. “Açmak” sözcüğü aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir başka sözcükle kalıplaşarak deyim oluşturmuştur?

A) Senin için alt katta bir oda açtık.

B) Boya bu odayı açtı.

C) Başbakan, çay piyasasını açtı.

D) Burası beni açmadı.

E) Osman, açtı ağzını yumdu gözünü.

 

3. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “göz” sözcüğü yan anlamıyla kullanılmıştır?

A) Çocuğun gözüne sabun kaçtı.

B) Bu adamın gözünü doyuramadım gitti.

C) Suyun gözü tamamen kapanmış değil.

D) Sen okursan gözüm arkada kalmaz.

E) İki emmi kızının birinde gözüm kaldı.

 

4. I. Sınıfta alelâcele bir toplantı yaptılar.

II. Oturduğumuz odanın kapısı aniden açıldı.

III. Az daha yaklaşırsan görebilirsin.

IV. Çocuk neredeyse boğulacaktı.

V. Doktor, hastayı çarçabuk ameliyata aldı.

Altı çizili sözcüklerden hangileri yakın anlamlıdır?

A) I. ve IV.   B) I. ve V.   C) II. ve III.   D) II. ve V.   E) III. ve IV.

 

5. Aşağıdakilerin hangisinde “de” cümleye “küçültme” anlamı kazandırmıştır?

A) Bu soruyu ben de çözemedim.

B) Bugün de aynı, yarın da aynı olacak.

C) Bu çocuk okuyacak da doktor olacak.

D) Erzurum’a gelmiş de bize uğramamış.

E) Ayaz, çiçekleri de dondurdu.

 

6. I. Zavallı kadın üzüntüsünden eridi.

II. Adam iki gözünü de kaybetti.

III. Adaletin pençesinden kurtulamazsın.

IV. Vücut temizliğine dikkat etmeliyiz.

Altı çizili sözcüklerden hangileri mecaz anlamlıdır?

A) I. ve II.   B) I. ve III.   C) II. ve III.   D) II. ve IV.   E) III. ve IV.

 

7. “Öfke ile ağzına gelen bütün ağır sözleri söylemek” anlamını içeren deyim aşağıdakilerden hangisidir?

A) Ağzından girip burnundan çıkmak

B) Bir bardak suda fırtına koparmak

C) Gözü hiçbir şey görmemek

D) Ağzını açıp gözünü yummak

E) Top gibi patlamak

 

8. Aşağıdaki deyimlerden hangisi “bütün dikkatini toplayarak bakmak” anlamı taşımaktadır?

A) Göz hapsine almak

B) Göz kesilmek

C) Göz altına almak

D) Göz açtırmamak

E) Göz dikmek

 

9. “Olaya dar açıdan bakıyorsun.” cümlesinde geçen “dar açı” bir terim olmasına rağmen, günlük konuşmalarımızda kullanılabiliyor.

Aşağıdaki cümlelerin hangisinde buna benzer bir kullanım vardır?

A) Maçı tuşla kazanacağını biliyordum.

B) Beni oyuna getirdiklerinin farkında mısın?

C) Adamı mars ettin, seninle konuşacağını sanmıyorum.

D) Galatasaray, köşe atışıyla oyunu başlattı.

E) Cümle çözümlemelerini iyi anladım.

 

10. Aşağıdakilerden hangisi “Kır atın yanında duran ya huyundan ya suyundan alır.” atasözü ile anlamca özdeştir?

A) Anasına bak kızını al, kenarına bak bezini al.

B) Karga kekliği taklit edeyim derken kendi yürüyüşünü şaşırmış.

C) Üzüm üzüme baka baka kararır.

D) Her yiğidin bir yoğurt yiyişi vardır.

E) Hayvan yularından insan ikrarından (sözünden) tutulur.

 

11. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde sözcükler karşıt anlamlılık ilişkisi kurmuştur?

A) O kitabı okusam mı okumasam mı bilemiyorum.

B) Dün söylediklerini sabah hatırlamıyorsun.

C) Gidip de dönmemek, gelip de görmemek var.

D) Görür görmez tanıdım saçlarından ben onu.

E) Saklasam da aynı, saklamasam da aynı.

 

12. Tek sözcükle anlatılabilecek bir kavramı birden fazla sözcükle anlatmaya dolaylama adı verilir.

Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir dolaylama vardır?

A) Adam saman altından su yürütüyor.

B) Kara gözlü yâr, sana kurban bu gece.

C) Onun hapse düştüğünü öğrendiğimde çok üzüldüm.

D) Kara elmasın kaç milyon olduğunu biliyor musun?

E) Mal canın yongasıdır, derdi anam.

 

13. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yansıma sözcüklerle kurulmuş bir ikileme vardır?

A) Yalan yanlış sözlerle beni avutma.

B) Abuk sabuk konuşmasıyla dikkatleri üzerine çekti.

C) Adamın karşısında kıkır kıkır gülüyordu.

D) Eğri büğrü ağaçlardan ne yapacaksın?

E) Ufak tefek taşları bir tarafa topladılar.

 

14. Aşağıdaki cümlelerde geçen altı çizili sözcüklerden hangisi terim anlamlı değildir?

A) Takımları, iki penaltıdan birini gole çeviremedi.

B) Dairenin yarıçapını hesaplayamadı.

C) Teğmen, çavuşu bir yumrukta yere serdi.

D) Bugün gelemem, dünya kadar işim var.

E) Yağışların az olması münasebetiyle barajlardaki su seviyesi düştü.

 

15. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ikileme yansıma sözcüklerden oluşmuştur?

A) Gece gündüz durmadan çalışır.

B) Araba yavaş yavaş hareket etti.

C) Gülen gözlerime bak yeşil yeşil.

D) Çocuk elindeki havucu hapur hupur yiyordu.

E) Bu saatte, bu yoldan tek tük araba geçer.

 

16. “Öğrenciler, öğretmenin başına üşüştüler.” cümlesindeki “baş” sözcüğünün özdeş kullanımı aşağıdakilerden hangisinde vardır?

A) Her şeyin başı sağlıktır.

B) Çeşmenin başından saatlerce ayrılmadılar.

C) Onun yüzünden, başım belaya girdi.

D) Bu cümleden sonra satır başı yap.

E) Köprünün iki başını da kestik.

 

17. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “erimek” sözcüğü “aşınmak” anlamında kullanılmıştır?

A) Karlar eriyince yolları su bastı.

B) Hasan’ın kini tamamen erimişti.

C) Onu görünce utancımdan eridim.

D) Gömleğin yakası iyice erimiş.

E) Kardeşi gözünün önünde günden güne eriyordu.

 

18. “El” sözcüğü, aşağıdaki cümlelerin hangisinde “Bu kızcağızı o adamın elinden kurtarın.” cümlesindeki anlamıyla kullanılmıştır?

A) Elindeki paranın bütününü kitaba yatırdı.

B) Bu topraklar, düşman elinde kalmamalıdır.

C) Parayı arkadaşın eliyle gönderdim.

D) Allah, namerde el açtırmasın.

E) El ayak çekilmeden yatağa girmezdi.

 

19. Hayatım boyunca başım dik yürüdüm, hiç kimseye boyun eğmedim.

Altı çizili sözün bu cümleye kattığı anlam aşağıdakilerin hangisinde vardır?

A) Hiç kimseye kendimi acındıracak bir tavır takınmadım.

B) Hiçbir şeyi olduğu gibi kabul etmedim.

C) Bir zorluk karşısında istemeye istemeye razı olmadım.

D) Hayatta hiç kimseye yem olmadım.

E) Bu seviyeye gelene kadar çok çaba sarf ettim.

 

20. “Anlam genişlemesi yoluyla somut anlamlı bazı sözcükler bir de soyut anlam kazanabilir.”

Aşağıdaki cümlelerde altı çizili sözcüklerden hangisi buna örnek gösterilebilir?

A) Mavinin her tonunu görebilirsiniz bu kutuda.

B) Çektiğim fotoğrafları beğendiremedim.

C) Maşallah çok dişli bir kadın, her işin üstesinden geliyor.

D) Elbiselerini iyi muhafaza etmişsin.

E) Ağlar gezerim bu sahillerde ben.

 

CEVAP ANAHTARI

1-B  2-E  3-C  4-B  5-C  6-B  7-D  8-B  9-C  10-C  11-C  12-D  13-C  14-D  15-D  16-B  17-D  18-B  19-C  20-C