1. Tanzimat Döneminde gazeteciliğin gelişimini kısaca özetleyiniz. (15P)
2. Tanzimat Dönemi Türk Edebiyatı’nın genel özelliklerinden üçünü yazınız. (15P)
3. Tanzimat Dönemi Türk şiirinin genel özelliklerinden üçünü yazınız. (15P)
4. Verilen eserlerin yazarlarını belirtiniz. (5×2=10P)
- Müntehebat-ı Eş’ar:
- Hasan Mellah:
- Şecere-i Türkî:
- Celaleddin Harzemşah:
- Zafer-name:
5. Verilen boşlukları uygun şekilde doldurunuz. (5×2=10P)
- Tanzimat’ın birinci dönem sanatçıları genel olarak…………….….………………anlayışını benimserken; ikinci dönem sanatçıları …………………..……..anlayışını benimsemişlerdir.
- Ziya Paşa ………………………….. adlı makalesinde Tanzimat Dönemi’nin sanat anlayışını benimsemiş görünürken, ……………………….. eserinin önsözünde önceki görüşlerini inkar eder. Bunun üzerine Namık Kemal, edebiyatımızdaki ilk eleştiri örneği sayılan ……………………………………….adlı eseri yazar.
6. Aşağıda verilen yargıları doğru-yanlış durumlarına göre işaretleyiniz. (5×2=10P)
- Ahmet Mithat Efendi, Bursa’da vali iken yaptırdığı tiyatro binasıyla tiyatroya hizmet etmiştir. ( )
- Namık Kemal, edebiyatın her türünde eser vermiştir. ( )
- Şinasi, La Fontaine’den Fabl çevirileri yapmıştır.( )
- Tanzimat edebiyatı, Tanzimat Fermanı’nın ilanından yirmi yıl sonra oluşmuş bir edebiyattır.( )
- Sahnelenen ilk tiyatro eserimiz Şinasi’nin “Şair Evlenmesi” adlı piyesidir. ( )
7. Aşağıda verilen eserlerin edebiyatımızdaki önemini belirtiniz. (5×2=10P)
- Takvim-i Vakayi:
- Letaif-i Rivayat:
- Vatan yahut Silistre:
- Mukaddime:
- Telemak:
Yeni Osmanlılar Cemiyeti’nin bir üyesi olan sanatçı, Tanzimat döneminin en gür sesli şairidir. Eserlerinde toplumsal konulara ağırlık vermiştir. Biçim açısında eskiye bağlı olan şiirlerinde vatan, millet, hürriyet temalarını işlemiştir. Eserlerinde Romantizm’in etkileri görülür. Akif Bey, Gülnihal gibi tiyatroların da yazarıdır.
8. Yukarıda hangi şairden bahsedilmiştir. (5P)
Tanzimat Dönemi şair ve yazarları eskiye karşı çıkmalarına rağmen eski biçimde şiir yazmaktan kurtulamamışlardır.
9. Bu durumun sebebi nedir. Kısaca açıklayınız. (5P)
Tanzimat tiyatrosu bir okul sayılmış, halkın eğitilmesinde araç olarak kullanılmıştır. Bunlarda sosyal eğitim ön plandadır. Toplumda görülen aksaklıklara doğrudan doğruya dokunmak veya tarihin ibret verici olaylarını ele alıp onlardan ahlaki sonuçlar çıkarmak amaçlanmıştır. Dil ve üslup konuşma diline ve üslubuna çok yaklaşmıştır.
10. Parçaya göre Tanzimat tiyatrosuyla ilgili aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılamaz? (5P)
- A) Oyunlarda gelenek göreneklerin eleştirilmesi amaç edinilmiştir.
- B) Toplumsal eğitim oyunların temelini oluşturur.
- C) Günlük konuşma dilinin özelliklerine oyunlarda rastlamak mümkündür.
- D) Oyunlar tarihten alınması gereken dersler üzerine kurulmuştur.
- E) Halkın eğitilmesi amaçlanırken tiyatronun bu amacı gerçekleştirdiği söylenemez.