Tanzimat Edebiyatı Test-19 1. Tanzimat edebiyatı, Batı etkisinde geliştiği için edebiyatımıza birçok yenilik getirmiştir. Bu dönemde ilk yerli tiyatro oyunu olan —- yazılmış, —- adındaki İlk özel gazete de çıkarılmıştır. İlk yerli roman olan —- yine bu döneme aittir. Bu parçada boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? A) Şair Evlenmesi – Tercüman-ı Ahval – Taaşşuk-ı Talat ve Fitnat B) Zavallı Çocuk – Tasvir-i Efkâr – Karabibik C) Akif Bey – Takvim-i Vekayi – Cezmi D) Gülnihal – Ceride-i Havadis – İntibah E) Vatan yahut Silistre – Basiret – Zehra 2. Tanzimat romanı ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi doğru değildir? A) İstanbul'da geçen olaylar anlatılmıştır. B) Yanlış Batılılaşma, görücü usulü evlilik, kölelik ve cariyelik gibi toplumsal konular işlenmiştir. C) Batıda ortaya çıkan parnasizm ve sembolizm akımlarının etkisi görülür. D) Teknik açıdan başarılı değildir. E) Toplumu aydınlatmak için bir araç olarak gö-rülmüştür. 3. Aşağıdakilerden hangisi Tanzimat edebiyatının birinci döneminde eser veren şairlerde görülen bir özellik değildir? A) Divan şiiri uyak anlayışı ile şiir yazmaları B) Şiirlerini dönemin dil anlayışına göre yalın bir dille yazmaya çalışmaları C) Kaside, gazel, şarkı gibi divan şiiri nazım şekillerinden yararlanmaları D) Eski nazım şekilleriyle yeni konulan işlemeleri E) Şiirlerini divan adlı eserlerinde toplamaları 4. Tanzimat Fermanı'nın ilanından sonra Batı ile yakın temasa geçen Türk aydınları Batı etkisinde gelişen bir edebiyat meydana getirmişlerdir. Değişik dönemlerde Batı etkisinde gelişen bu edebiyatın meydana getirilmesinde Şinasi'nin, Tevfik Fikret'in ve Ahmet Haşim'in çok büyük payları vardır. Bu parçada sözü edilen sanatçıların içinde bulunduğu dönem ve topluluklar aşağıdakilerden hangisinde verilmiştir? A) Tanzimat – Servet-i Fünun – Fecr-i Âti B) Servet-i Fünun – Millî Edebiyat – Beş Hececiler C) Yedi Meşaleciler – Tanzimat – Fecr-i Âti D) Fecr-i Âti – Klasik edebiyat – Tanzimat E) Millî Edebiyat – Servet-I Fünun – Tanzimat 5. Sergüzeşt, edebiyat tarihimizin gerçekçi romanlarındandır. Romanda köleliğin yanında dönemin evlilik ve kadın anlayışının eleştirisi yapılır. Roman, Kafkaslardan getirilen Dilber isimli bir kölenin satılmasıyla başlar. Dilber, Cemil Bey'in konağına satılır ve bir müddet sonra ikisi arasında aşk başlar. Bu aşkın bir süreç içerisinde ve alt yapısının oluşmasıyla ortaya çıkması, gerçekçi bir yaklaşımla ele alınır. Yani olaylar birdenbire olmaz. Fakat yine de Tanzimat romanının genel bir özelliği olan yazarın kendi görüşlerini eserde açıkça ortaya koymasına bu romanda da rastlanır. Bu parçada sözü edilen roman, aşağıdaki yazarlardan hangisine aittir? A) Recaizade Mahmut Ekrem B) Nabizade Nazım C) Samipaşazade Sezai D) Ahmet Mithat Efendi E) Namık Kemal 6. Aşağıdakilerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır? A) Tanzimat sanatçıları şiire birtakım yenilikler getirmiş olsalar da şiirlerini aruz vezniyle yazmaya devam etmişlerdir. B) Ziya Paşa, "Harabat" adlı bir antoloji hazırlayarak eski şiiri savunmuştur. C) Romantizmden etkilenen Namık Kemal, intibah adlı romanını bu akımın etkisinde yazmıştır. D) Dil alanında önemli çalışmalar yapan Şemsettin Sami "Kamus-ı Türkî" adlı bir sözlük hazırlamıştır. E) Ahmet Mithat Efendi, çıkardığı gazetede edebiyatımızdaki ilk makaleyi yayımlamıştır. 7. (I) Namık Kemal; şiir, tiyatro, roman, eleştiri, tarih ve biyografi türünde eser vermiştir. (II) Şiirlerinde "vatan, hak, hürriyet, adalet" gibi temaları işlemiştir. (III) Tiyatro eserlerinde tarihî kişilikleri ve olayları ele alarak anlatmak istediği düşünceleri izleyicilerine aktarma yolunu seçmiştir. (IV) Türk edebiyatında ilk yerli tiyatro eseri sayılan "Şair Evlenmesi"ni yazmıştır. (V) "İntibah" ve "Cezmi" adlı romanları vardır. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisinde bilgi yanlışı vardır? A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. 8. Aşağıdakilerden hangisi Tanzimat edebiyatının birinci dönem sanatçılarının özelliklerinden biri değildir? A) Divan şiiri nazım şekilleri ile "hak, adalet, hürriyet" gibi yeni temaları işlemeleri B) Edebiyatımıza roman, makale, eleştiri gibi yeni türler kazandırmaları C) Noktalama işaretlerini kullanmaya başlamaları D) Tiyatro türünde eser vermemeleri E) "Toplum için sanat" anlayışı ile eser vermeleri 9. Şinasi ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi doğru değildir? A) İlk özel gazeteyi çıkarmıştır. B) Batılı şairlerden şiir çevirileri yapmıştır. C) Edebiyatımızdaki ilk romanı yazmıştır. D) Atasözlerini derleyerek bir kitapta toplamıştır. E) "Tercüman-ı Ahval Mukaddimesi" ile makalenin ilk örneğini vermiştir. 10. Tanzimat edebiyatı, 1860'ta —- gazetesinin yayımlanmasıyla başlar. Sanatta görülen anlayış değişikliği nedeniyle bu dönem ikiye ayrılır. Birinci dönemde sanatçılar —- akımının etkisiyle eser vermişlerdir. Bu parçada boş bırakılan yerlere aşağıdakilerden hangisi sırasıyla getirilmelidir? A) Ceride-i Havadis – realizm B) Tercüman-ı Ahval – romantizm C) Takvim-i Vekayi – klasisizm D) Tercüman-ı Ahval – sembolizm E) Tasvir-i Efkâr – parnasizm 11. Tanzimat döneminde roman türünde yerli örnek verilmiş olsa da bunun edebi yönü zayıf olduğu için edebî romanın ilk örneğini Namık Kemal, —- adlı eseri ile vermiştir. Olayların ağırlıklı olarak Çamlıca'da geçtiği bu romanda, Mahpeyker adındaki kötü bir kadına âşık olan Âli Bey'in yaşadığı acılar dile getirilir. Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? A) İntibah B) Zavallı Çocuk C) Vatan yahut Silistre D) Gülnihal E) Araba Sevdası CEVAP ANAHTARI 1-A 2-C 3-E 4-A 5-C 6-E 7-D 8-D 9-C 10-B 11-A