Sultan Veled (1226-1312)

Sultan Veled

Mevlana’nın oğlu ve Mevlevilik tarikatının kurucusudur.

Sultan Veled, şiirlerini devrin edebiyat dili olan Farsça ile yazmıştır. Mevlana gibi coşkun, lirik ve derinliği olan bir şair değildir. Daha çok, öğretici nitelikte tasavvufi şiirler yazmıştır. Sayıları az olmakla birlikte Türkçe şiirler de yazmıştır. Bu yönüyle 13. yüzyılda Anadolu’da aruz ölçüsüyle Türkçe şiirler yazılmasında önemli hizmetleri olmuştur.

Mevlânâ’nın tasavvufla alakalı görüşlerini bir sistem halinde birleştirip Mevleviliğe gerçek biçimini kazandıran şairdir. İlk Mevlevi dergâhının kurucusu olarak da bilinir. 1285 yılında Mevlevi tarikatının şeyhi olmuş ve ölüm tarihi olan 1312’ye kadar şeyhlik yapmıştır.

Sultan Veled’in bilinen beş eseri vardır. Dîvân‘ından başka bilinen İbtidâ-nâme, Rebâb-nâme, İntihâ-nâme adlı üç mesnevisi ile Ma’arif adlı bir de mensur eseri bulunmaktadır.

Divan

Değişik nazım şekilleri ile yazılmış dini-tasavvufi ve ahlâki şiirler yer alır. Hacimli bir eser olan Dîvân’ın gazeller bölümünde Türkçe-Farsça-Rumca yazılmış mülemma manzumeler de bulunmaktadır.

İbtidâ-nâme

Sultan Veled’in yazdığı ilk mesnevidir. Veled-nâme adıyla da tanınan eser, 1291 yılında yazılmış olup içinde 76 Türkçe beyit bulunmaktadır. Mesnevi, Mevlânâ hakkında güvenilir bilgi vermesi bakımından önemlidir. Ayrıca Sultan Veled’in kendisi hakkında da eserde bilgi bulunmaktadır.

Rebâb-nâme

Sultan Veled’in yazılış sırasına göre ikinci mesnevisidir. Mevlânâ’nın Mesnevi’sinin vezninde fâ’ilâtün/ fâ’ilâtün/ fâ’ilün ve onun etkisi altında kalınarak yazılmış olan bu kısa mesnevide de 162 Türkçe beyit bulunmaktadır.

İntihâ-nâme

Sultan Veled’in son mesnevisidir. İşlenen konular bakımından bir önceki mesneviye benzer. Ancak, bu eserin tamamı Farsçadır.

Ma’arif

Sultan Veled’in dini, ahlâki öğütler veren son eseri olup mensur olarak yazılmıştır.


1 Yorum Var: “Sultan Veled (1226-1312)

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir