LYS Edebiyat Deneme Sınavı-2

1. Elma ağacı, elma verir; onun dayandığı şey de kendi toprağıdır. Elmanın tadında toprağının kokusu, suyu, bereketi gizlidir. İşte sanatçı da elma ağacı gibidir.

Bu parçada altı çizili sözle anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir?

A) Sanatçıların, kendi toplumunun yaşamından, değerlerinden beslendiği

B) Her sanatçının kendi duyuş ve düşünüşüne uygun bir anlatım tarzının olduğu

C) Ulusal değerlerini yapıtlarında yansıtan sanatçıların, bir süre sonra evrenselliğe ulaştığı

D) Sanatçının görevinin, doğadaki olayları gözlemlemek olduğu

E) Sanatçıların, yapıtlarında doğal bir anlatım kullanması gerektiği

 

2. Ünlü şair, bir ağaç gibi köküne, toprağına bağlıdır. Bu kadar başarılı olmasında onun bu özelliği yatmaktadır.

Bu parçada yer alan "köküne, toprağına bağlı olmak" sözüyle anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir?

A) Ulusal değerlerinden kopmamak

B) İçinde yaşadığı toplumun sorunlarını anlatmak

C) Sağlam bir bilgi temeli olmak

D) Yaşam boyunca başarılı olmayı istemek

E) Kendini yenilemek için çaba göstermemek

 

3. (I) Atlar, Demirkır'ın arkası sıra yiyecek bir tutam ot, soğuktan korunacak kuytu bir yer bulmak için dolaşıp durdular. (II) Hava gittikçe soğudu, kar çoğaldı, uzaktan kurt ulumaları duyuldu. (III) Doru kısrağın üzerine müthiş bir yorgunluk çöktü. (IV) Sürüden ayrılarak tanımadığı bir köye geldi, bir otluğun altına sığındı. (V) Otun sahibi Hıdır Emmi, atı ahırına çekti, besledi, iyileştirdi.

Numaralanmış cümlelerin hangisinde amaç-sonuç ilişkisi söz konusudur?

A) I.   B) II.   C) III.   D) IV.   E) V.

 

4. Bir ressam, dilini bilmediği pek çok sanatseverle eserleri aracılığıyla anlaşabilir.

Bu cümlede asıl anlatılmak istenen yargı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Dünyanın pek çok yerinde sanatla uğraşan kişiler vardır.

B) Toplumun en çok ilgi gösterdiği sanat, resimdir.

C) Ressamlar, halkın ilgisini daha çok çeker.

D) Bütün sanat dalları insanı insana anlatır.

E) Resim sanatının dili evrenseldir.

 

5. (I) Gezmek, herkesin gerçekleştirebileceği bir et-kinliktir. (II) Ancak gezdiği yerlerle ilgili izlenimlerini, gözlemlerini yazıya dökmek her kişinin yapa-bileceği bir iş değildir. (III) Bu yüzden gezi sırasında gördüklerini yazmak bir sanattır. (IV) Öyle gezi yazıları vardır ki, insanı elinden tutar, anlatılan yerlere götürür. (V) Yazıyı bitirdiğinizde o uzak diyarlar artık bildik bir yer olur çıkar. (VI) Sokaklar, sesler, insanlar, mekânlar hiç görmeseniz de yabancınız değildir.

Bu parça ikiye bölünmek istense ikinci paragraf numaralanmış cümlelerden hangisiyle başlar?

A) II.   B) III.   C) IV.   D) V.   E) VI. 

 

6. "Sanat sanat içindir." düşüncesini savunanlar için, sanatın tek amacı vardır, o da sanatın kendisidir. Sanatın başka amacı olamaz. Başka amaca yönelen her eğilim, sanatı öldürür. —-. Onun tek hedefi vardır: Güzel biçimler yaratmak… Herhangi başka amaca hizmet etmek, sanata yabancıdır. Bu eğilim, "Yararlı olan her şey çirkindir." diyecek kadar ileri gider.

Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?

A) Sanatı da sanatçıyı da ortaya çıkaran toplumdur

B) Sanat, topluma faydalı olursa bir değeri vardır.

C) Edebiyatın değişmesinde, kültürün değişmesinin payı vardır

D) Sanat, ne kişisel ne de toplumsal yararı dikkate alır.

E) Topluma hizmet etmeyen bir sanatın değeri yoktur.

 

7. Kâğıt bezeme sanatlarının en önemlisi olan ebruculuğun ne zaman başladığına ilişkin elimizde kesin bir belge yoktur. Ebru, çok eski kitap ciltlerinde, kapak ile kâğıtları bir arada tutan yan bağ olarak görülür. Eski albümlerin içindeki yazıların kenarlarında ve pervazlarında da ebru kâğıtlarına rastlanır. Söz konusu kitapların yazılma yılları bilinse bile bu tarih, içlerindeki ebruların yapılış tarihleri sayılamaz. Çünkü bu tür el yazması kitaplar, yüzyıllar boyu pek çok kez onarılmış, yenilenmiştir. Dolayısıyla, içlerindeki ebru kâğıtları söz konusu işlemler sırasında konmuş olabilir. Bu nedenle, ebruculuğun başlangıç tarihinin belirlenmesinde, zamanı saptamak açısından, üstünde yapım tarihi yazılı olan ebru kâğıtlarından yola çıkmak en doğru yol olacaktır.

Bu paragrafta aşağıdakilerin hangisinden söz edilmektedir?

A) Ebru sanatının ilk örneklerini belirlemede izlenecek yöntemden

B) Ebru sanatının ilk olarak hangi kültürde ortaya çıktığından

C) Ebru sanatının tarih içinde gösterdiği gelişim ve değişimden

D) Ebru sanatını tanıtan ilk eserlerin yazılma zamanından

E) Edebiyat ile ebru sanatı arasındaki ilişkiden

 

8. Havada kirlenmeye yol açan maddelerin insanlar üzerinde çeşitli etkileri vardır. Havadan solunan karbon monoksit, kandaki oksijenin yerini alarak vücuttaki hücrelere taşınan oksijen miktarının azalmasına yol açar. Kentlerin kirli havasında bulunduğu miktarıyla karbon monoksit, zihinsel yetilerin gerilemesine ve en sağlıklı insanlarda bile tepkilerin ağırlaşmasına neden olur. Bu da kent yaşamında görülen kazalarda önemli bir etkendir. Hava kirliliği ayrıca kansızlık, kalp yetersizliği ve kan hastalıkları ile kronik akciğer rahatsızlıklarına zemin hazırlar.

Bu paragrafın konusu aşağıdakilerden hangisidir?

A) Doğal çevrenin bozulmasının kent yaşamında gözlenen yansımaları

B) Arıtılmadan doğaya bırakılan kimyasal atıkların çevreye zararları

C) Kent yaşamında görülen trafik kazalarının temel nedenleri

D) Hava kirliliğine yol açan maddelerin insanlar üzerindeki olumsuz etkileri

E) Hızlı ve kontrolsüz sanayileşmenin insan sağlığına zararları

 

9. Değerli madenlerden takı üretimi ile ilgili ilk somut bulgular, MÖ 3000 yıllarına aittir. Bu döneme ait örnekler, Truva ve Alacahöyük gibi merkezlerde takı sanatının teknik ve tasarım olarak çok geliştiğini ortaya koymuştur. Ege kıyılarındaki kent devletleri ve Lidya'nın başkenti Sardes, kuyumculuğun merkezidir. Takılarda kullanılan birçok figür ve form Artemis ile yakından ilişkilidir. Arternis'in kutsal hayvanlarından arı; küpelerde, broşlarda ve iğne topuzlarında sıklıkla kullanılmıştır. Hilal figürü, küpe ve sarkaçlarda sıklıkla görülür. Atmaca, tanrıçanın doğadaki egemenliğinin simgesidir. Bitki motifleri bereketle ilgilidir.

Bu parçada takıyla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisine değinilmemiştir?

A) Sardes'in, üretim merkezlerinden biri olduğuna

B) Asıl gelişiminin Artemis'in çabaları ile sağlandığına

C) İlk örneklerinin Truva ve Alacahöyük'te bulunduğuna

D) Geçmişinin çok eskiye dayandığına

E) Arı, hilal gibi değişik figürlerin kullanıldığına 

 

10. Kuş gribinden korunma önlemlerinden birisi, sık sık el yıkamadır. Ellerin güzel temizlenmesi derideki enfeksiyon oluşturabilecek maddeleri uzaklaştırır ve hastalığın bulaşmasını önler. Kümes hayvanlarının etlerinin işlenmesi sırasında genel hijyen kurallarına uyulması ve etlerin pişirilerek yenmesi riski azaltır. Ancak bu, hasta olduğu bilinen hayvanların etinin tüketileceği anlamına gelmez. Hasta kuşun yumurtası da tehlikeli olabilir. Bu nedenle aynı önlemlerin yumurtalar için de alınması gerekir.

Bu parçadan, aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz?

A) Kümes hayvanlarından uzak duranlar kuş gribine yakalanmaz.

B) Kuş gribine yakalanmış tavukların yumurtası da hastalık yapmaktadır.

C) Tavuk etleri, satışa hazırlanırken temizliğe dikkat edilirse hastalık riski azalır.

D) Pişirilen tavuk etlerinde kuş gribi riski azalmaktadır.

E) Elleri sık sık yıkamak, grip virüsünün bulaşmasını engeller.

 

11. Divan edebiyatının ilk örnekleri 13. yüzyılda verilmiştir. Bu edebiyatın ilk ürünlerini veren sanatçı, Hoca Dehhani'dir. Dehhani, özellikle İranlı şair Firdevsi'nin etkisinde şiirler kaleme almıştır. Bu arada İran edebiyatının konuları da Türk edebiyatına girmeye başlamıştır. Divan edebiyatı, özellikle şiir alanında en parlak dönemini 16. yüzyılda yaşamıştır. Divan edebiyatı, en özgün şairlerinden olan Nedim'in ve Şeyh Galip'in ardından, 18. yüzyılda bir duraklama dönemine girmiş ve 19. yüzyılda artık gözden düşmüştür.

Bu parçadan divan edebiyatı ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi çıkarılamaz?

A) Nedim, Şeyh Galip gibi büyük temsilciler yetiştiği

B) Batı etkisinde gelişen edebiyatla sona erdiği

C) İlk örneklerinin Hoca Dehhani tarafından verildiği

D) İlk zamanlarda İran edebiyatının etkisinin görüldüğü

E) 16. yüzyılda zirveye çıktığı

 

12. Tac Mahal'i şöyle bir ayaküstü bir görüp geçmek yetmez. Onu güneş doğarken, öğleyin, akşamüstü, gurup vakti ve özellikle ay ışığında göreceksiniz. Bu etkileyici anıtın mermerleri sabahleyin toz pembe bir renk alır. Öğle güneşinde göz kamaştıran beyazlığa döner. Gurup vakti, o mermerler önce portakal rengine sonra eflatuna dönüşür. Ay ışığında ise uçuk bir maviliğe bürünür.

Bu parçada aşağıdaki anlatım tekniklerinden hangisi kullanılmıştır?

A) Açıklama  

B) Tartışma

C) Öyküleme 

D) Tanımlama

E) Betimleme

 

13. Yıllar önce Gülhane Parkı'ındaki hayvanat bahçesini gezmiştim. Bir köşede meczup ayıların, sarhoş tilkilerin, zavallı maymunların, bunamış arslanların barınmaya çalıştığı bir hayvanat bahçesi karikatürü vardı. Pis bir havuz içinde ördekler, kazlar yüzer, tüyleri dökülmüş tavusların feryadı göklere yükselirdi. Onun bitişiğindeki kahveden gürültülü bir müzik yükselirdi. Etraf kokudan geçilmez, her yan çitlenmiş çekirdekle dolu, çöpten, kâğıttan örülmüş bir mezbelelik… Özetle, tuhaf bir yer olmuştu Gülhane.

Bu parçanın anlatımıyla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

A) Geçmiş yıllara ait bir izlenim dile getirilmiştir.

B) Betimleyici öğeler ağır basmaktadır.

C) Değerlendirmelere yorum katılmıştır.

D) İnsan dışındaki varlıklar insana özgü niteliklerle anlatılmıştır.

E) Az sözle çok şey anlatılmak istenmiştir.

 

14. Aşağıdaki dizelerden hangisi öğe dizilişine göre ötekilerden farklıdır?

A) Seninle bir yağmur başlıyor iplik iplik

B) Akşamlardan, gecelerden, senden uzağım

C) Bir elim seni çizecek bütün pencerelere

D) Birden alev alıyor düşünceler, duygular

E) Şiirlerim rüzgârdır uzak dağlardan esen 

 

Ah günüm yetse görmeye seni

Seni övmeye gücüm yetse

Barış çağı, bilgi çağı

Son ozanı ben olayım bu özlemin

Bu özlem bitse

15. Bu dizelerde aşağıdakilerden hangisinin örneği yoktur?

A) Ünlem

B) İşaret sıfatı

C) Soyut isim

D) Kişi adılı

E) Niteleme sıfatı

 

16. Arkadaşlarımla birlikte olmak istiyordum. Onları aradım. Bir yer belirleyip orada bekledim. Yarım saat sonra hepsi yanımdaydılar. Ama suratları asıktı. Benim ihtiyaç duyduğum bu değildi. Gülmeye, mutlu olmaya çalışıyordum. Bir anda ortam iyice sessizleşti.

Bu parçada basit zamanlı kaç fiil vardır?

A) 2   B) 3   C) 4   D) 5   E) 6

 

Açılan bir gülsün sen yaprak yaprak

Ben aşkımla bahar getirdim sana

Tozlu yollardan geçtiğim uzak

İklimden şarkılar getirdim sana

17. Bu dizelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

A) Sevgiliye duyulan aşk dile getirilmiştir.

B) Benzetme sanatından yararlanılmıştır.

C) Lirik anlatım söz konusudur.

D) İmgesel bir anlatım benimsenmiştir.

E) Basit, türemiş ve birleşik isim kullanılmıştır.

 

18. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım bozukluğu vardır?

A) Pazar günleri askerlerin ziyaretçileri geliyor.

B) Yazar, olayları yalın bir dille anlatıyor.

C) Babamın tek arzusu fakülteyi bitirmek ve iyi bir işte çalışmamdı.

D) Gece boyunca bekçiler sokaklarda dolaşıyor.

E) Kar yağınca kent beyaz elbisesini giydi.

 

19. Aşağıdakilerin hangisinde kesme işareti (') yanlış kullanılmıştır?

A) Yunus Emre (1240? – 1320)'nin yaşamı hakkında pek çok araştırma yapılmıştır.

B) Atatürk, Türkiye Cumhuriyeti'nin temelinin kültür olduğunu söylemiştir.

C) İstanbul Boğazı'ndaki güçlü akıntı, gemileri kimi zaman zor durumda bırakabiliyor.

D) Meteoroloji yetkilileri, özellikle İstanbul’luları sel tehlikesine karşı uyardı.

E) 1995'te kurulan şirketimiz, kısa sürede büyük başarılara imza attı.

 

20. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir yazım yanlışı vardır?

A) Yaz tatilinde Doğu Anadolu'yu da gezmeyi düşünüyoruz.

B) Doktor da senin bir süre istirahat etmen gerektiğini söyledi.

C) Sözünü ettiğiniz kitapları Konya'nın kitapçılarında da bulamadık.

D) Babası geçen hafta YÖK'deki görevinden ayrılmış.

E) İnan ki gelecek günler bugünlerden çok daha güzel olacak.

 

Anadolu'da rastladım o çobanlara

Sürülerini salmışlar yeşil kırlara

Sırtlarını dayamışlar yaşlı ağaçlara

Bir türkü tutturmuşlar, sesleri dağlara

Ovalara, obalara, bulutlara…

21. Bu dizelerde aşağıdaki şiir türlerinden hangisine özgü bir nitelik vardır?

A) Didaktik

B) Dramatik

C) Pastoral

D) Satirik

E) Epik 

 

22. Olmuş ya da olması mümkün olan olayları anlatan kısa sanat eserleridir. Çoğunlukla tek bir olay vardır. Kişi kadrosu dardır. Başkahramanın dışında diğer kişiler yüzeysel olarak tanıtılır. Tarihî süreç içinde Maupassant tarzı ve Çehov tarzı olmak üzere iki tarz oluşmuştur. Bunlardan Maupassant tarzında olay esastır. Bu türün bizdeki temsilcisi, Ömer Seyfettin'dir. Çehov tarzında ise olaydan ziyade, bir kişinin belli bir zaman dilimindeki durumunu ele alma söz konudur. Bizde, Sait Faik bu tarza uygun örnekler vermiştir.

Bu parçada sözü edilen yazınsal tür aşağıdakilerden hangisidir?

A) Roman

B) Öykü

C) Makale

D) Deneme

E) Fıkra

 

Adem'le Havva'dan geldiğim doğru

Vuruldum bir kere elma dalına

Hâlâ aklımda o Tufan yağmuru

Şükür çıktığıma Nuh'un salına

23. Bu dörtlükle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

A) Ulama vardır.

B) Tam uyak kullanılmıştır.

C) 11'li hece ölçüsüyle yazılmıştır.

D) Lirik şiir özellikleri taşımaktadır.

E) Telmih sanatından yararlanılmıştır.

 

Ey insan! Başlayan her şey bitecek

Kutlu arabalar geçecek yoldan

Haydi atla, haydi dizginleri çek

Şahlanmış atın olsun altında zaman

24. Bu dörtlükteki en belirgin söz sanatı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Mecaz-ı mürsel

B) Teşbih

C) Tecahül-i arif

D) Hüsn-i ta'lil

E) Mübalağa

 

Sana dar gelmeyecek makberi kimler kazsın

Gömelim gel seni tarihe desem sığmazsın

25. Bu beyitte en belirgin söz sanatı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Tevriye     

B) Mübalağa  

C) Tezat

D) Teşhis

E) Hüsn-ü talil

 

26. Aşağıdakilerden hangisi edebiyatın dönemlere ayrılmasındaki ölçütlerden biri değildir?

A) Sanat Anlayışı

B) Toplumun dinî hayatı

C) Dil Anlayışı ve Dil Coğrafyası

D) Devletler arası siyasi ilişkiler

E) Kültür ve Medeniyet Farklılaşması

 

27. Aşağıdaki parçalardan hangisi ilahî bakış açısıyla yazılmıştır?

A) Köyün dar sokaklarının içine girmiştik. Evleri şimdi daha iyi görebiliyordum. Bu evler, Boğaziçi'nde eski zamanlardan kalma kayıkhanen yalılara benziyordu.

B) Alevler gittikçe güçlenirken evin üst katını sarmakta idi. Bu sırada evin üst katında oturanlar birer ikişer, itfaiyenin açtığı brandaya atlıyor, bazıları gözyaşları döküyordu.

C) Yıllar yılı çıkarları için verdiği yanlı kararların ıstırabı Ferid'in vicdanını kanatıyordu. Hatalarından dolayı rüyalarında sürekli yargılanıp mahkûm oluyordu.

D) Yıkık bir değirmenin önünde bir ihtiyara rast geldik. Bu adam, kaburga kemikleri çıkmış zayıf bir ineği çeke çeke, sürükleye sürükleye götürmeye çalışıyordu.

E) İstanbul'a geldiğimin ertesi günü iş bulmak için Eminönü'ne gittim. Akşama kadar dolaştıktan sonra Mısır Çarşı'sında bir aktar dükkânında getir götür işlerini yapmak üzere işe girdim. 

 

28. (I)İlk siyaset kitabı olarak kabul edilen (II)Divanü Lügati't-Türk, (III)Araplara Türkçeyi öğretmek için yazılmıştır. Kitabın yazarı (IV)Kaşgarlı Mahmut, kitabında sözcüklerin anlamını verirken deyimleri de kullanmıştır. Ayrıca kitapta (V)Türklerin yaşadığı coğrafyayı gösteren bir de harita vardır.

Bu parçada numaralanmış sözlerden hangisi bilgi yanlışına neden olmuştur?

A) I.    B) II.   C) III.   D) IV.   E) V.  

 

29. Divan şiiriyle ilgili aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?

A) Çoğunlukla beyitler hâlinde yazılmıştır.

B) Arapça ve Farsça sözcüklerin yoğun olduğu ağır bir dil kullanılmıştır.

C) Duygu ve düşünceler belirli sembollerle dile getirilmiştir.

D) İçeriğe değil, anlatım biçimine önem verilmiştir.

E) Dinî konulara yer verilmemiş, din dışı konular işlenmiştir.

 

30. Eser, Oğuz Türklerinin diğer Türk boylarıyla ya da Rum, Abaza ve Gürcülerle yaptıkları savaşlardan söz edilmiştir. Halk arasında söylene söylene XIV. yüzyılda son şeklini almış, 15. yüzyılda yazıya geçirilmiştir. Yazarı belli değildir. On iki hikâyeden oluşan eserde bazı hikâyelerde ortak kahramanlar söz konusudur.

Bu parçada sözü edilen eser aşağıdakilerden hangisidir?

A) Kitab-ı Dede Korkut

B) Marifetname

C) Divan-ı Hikmet

D) Muhakemetü'l-Lügateyn

E) Atabetü'l-Hakayık

 

31. 13. yüzyıl tasavvuf şairidir. Anadolu'da tasavvufun yaylalarından olan sanatçı, hem hece hem de aruzla şiirler yazmıştır. Şiirlerinde daha çok, ilahi aşk ve insan sevgisini işlemiştir. Tasavvuf felsefesini millî öğelerle kaynaştırmasından dolayı, yüzyıllarca tekke şiirinin önderi olarak değerini korumuştur. Divanındaki şiirlerinde vahdet-i vücut felsefesini; varlık-yokluk, Allah-insan, ölüm gibi kavramlar arasındaki ilişkileri derin bir sezişle dile getirmiştir. "Risaletü'n Nushiyye" adlı eserinde kinayeli sembollerle akıldan, imandan, sabırdan vb. söz etmiştir.

Bu parçada sözü edilen sanatçı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Hacı Bektaş Veli

B) Pir Sultan Abdal

C) Mevlânâ

D) Yunus Emre

E) Hacı Bayram Velî

 

32. Aşağıdaki eserlerden hangisi karşısında verilen sanatçıya ait değildir?

A) Hayriyye – Nabi

B) Şikâyetname – Fuzuli

C) Mantuku't Tayr – Gülşehri

D) Yusuf u Züleyha – Şeyh Galip

E) Vesiletü'n Necat – Süleyman Çelebi

 

33. Şiirlerinin temeline sevgiyi koyan bir divan şairidir. Şiirlerinde sevginin yanında sevgiliden ayrılmanın verdiği üzüntüye yer vermekle birlikte din ve tasavvuf konularında şiirler de yazar. Arapça, Farsça ve Türkçe Divanındaki şiirlerine bakıldığında şairin Arapça ve Farsçayı çok iyi bildiği anlaşılmaktadır. Özgün ve lirik şiirleri, kendinden sonra gelen şairleri de etkiler. Leyla ve Mecnun mesnevisinin, bu konuda yazılmış mesneviler içinde ayrı bir yeri vardır.

Bu parçada sözü edilen şair aşağıdakilerden hangisidir?

A) Şeyhi        

B) Nabi          

C) Fuzuli

D) Şeyh Galip

E) Ali Şir Nevai 

 

34. —-, 1916'da Zürih'te doğmuş olan bir sanat akımıdır. I. Dünya Savaşı'nın katliamlarına ve budalalığına duyulan nefretten doğan bu hareket, teknolojik ilerlemeye körü körüne bağlanmanın yüzeyselliğini, Avrupa toplumunun yozlaşmasını, savaş, toplum, gelenek, din ve sanat gibi tüm yerleşik değerleri protesto etmekteydi. Yaratıcı sanatı canlandırma amacıyla yeni deneysel ifade formları bulmak için çaba gösteren bu akımın öncüsü Tristan Tzara'dır.

Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?

A) Dadaizm

B) Sürrealizm

C) Parnasizm

D) Kübizm

E) Sembolizm

 

35. (I)Vatan Şairi olarak anılan (II)Namık Kemal, tiyatro türüne özellikle önem vermiş, (III)altı oyun yazmıştır. Tiyatrolarında sade bir dil kullanan sanatçı, şiirlerinde (IV)sone, terza rima gibi yeni nazım şekilleri ile (V)yeni düşünce ve kavramları işlemiştir.

Yukarıdaki numaralanmış sözlerin hangisinde bilgi yanlışı vardır?  

A) I.    B) II.   C) III.   D) IV.   E) V.  

 

36. (I) Tanzimat'ın I. dönem sanatçıları "sanat için sanat" görüşünü benimsemişlerdir. (II) Halkın anlayabileceği bir dilin kullanılmasını savunarak, toplumsal konuları işlemişlerdir. (III) Edebiyata "özgürlük, adalet, eşitlik" gibi temaları getirmişlerdir. (IV) Şiirin konusunu ve özünü değiştirdikleri hâlde, biçim olarak divan geleneğine bağlı kalmışlardır. (V) Batı'dan roman, makale, eleştiri gibi türleri alarak kullanmışlardır.

Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır?

A) I.    B) II.   C) III.   D) IV.   E) V.  

 

37. Sanatlı bir üslubu, çok güçlü bir iç ve dış gözlem yeteneği vardır. Birçok türde yapıt vermesine rağmen, asıl kişiliğini roman ve hikâyede göstermiştir. Çevresinde gördüğü olay ve kişilerden geniş ölçüde yararlanmış; kişilerin ruhsal durumlarına ve betimlemelerine önem vermiştir. Romanlarında konuları aydın çevreden seçmesine rağmen, hikâyelerinde halkın arasına girmiştir. Anı türünde de yapıt veren sanatçı, kırk yaşına kadar olan anılarını "Kırk Yıl" adlı yapıtında yayımlaştırmıştır.

Bu parçada sözü edilen sanatçı, aşağıdakilerden hangisidir?

A) Mehmet Rauf

B) Halide Edip Adıvar

C) Halit Ziya Uşaklıgil

D) Hüseyin Cahit Yalçın

E) Yakup Kadri Karaosmanoğlu

 

38. Aşağıdakilerin hangisi Servet-i Fünun şiirinin genel özelliklerinden biri değildir?

A) Konuşma dilinden iyice uzaklaşılmıştır.

B) Parnasizm ve sembolizm akımlarının etkisi altında kalınmıştır.

C) Aşk, merhamet, doğa gibi bireysel temalar üzerinde durulmuştur.

D) Bütün güzelliğine değil, parça güzelliğine önem verilmiştir.

E) Batı'dan alınan sone, terza rima gibi nazım şekilleri kullanılmıştır.

 

39. Aşağıdakilerden hangisi Tevfik Fikret ile Mehmet Akif Ersoy'un ortak özelliğidir?

A) Eserlerinde bireysel temaları ele alma

B) Aynı edebiyat topluluğu içinde yer alma

C) Divan edebiyatı nazım biçimlerini kullanma

D) Şiirlerinde nazmı nesre yaklaştırma

E) Eserlerinde ağır ve sanatlı bir dil kullanma

 

40. Yakup Kadri, romanlarında Türk toplumunun Tanzimat'tan, Cumhuriyet dönemine kadar olan zaman dilimindeki yaşantısını dile getirmiştir. Yazar, —- adlı romanında da toplumsal rüzgârların savurduğu bir grup insanın yaşamını anlatmıştır. Yazar bu romanının olay iskeletini Seniha, Faik ve Hakkı Celis üçgeni üzerine kurmuştur. Bu üç kahramandan hareketle nesiller arasındaki uçurumu ve hızlı değişimin getirdiği ahlak buhranını dile getirmiştir. Ailenin oturduğu evin satılığa çıkarılmasıyla biten roman bir zümrenin çöküşünün üç kuşaklık hikâyesidir.

Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerin hangisi getirilmelidir?

A) Ankara      

B) Çalıkuşu

C) Yaban       

D) Kiralık Konak

E) Hüküm Gecesi

 

41. Romanlarında Kurtuluş Savaşı, çocukluk anıları ve aşk üzerine yoğunlaşmış, Kurtuluş Savaşı'nı cepheden izlemiştir. Kahramanlarını daha çok, kadınlar arasından seçmiştir. Gözlem, betimleme ve analizlerde başarılı olan sanatçı, dili kullanmada başarılı değildir. Romanlarında dağınık bir üslubu vardır. "Handan", "Mor Salkımlı Ev" gibi eserleri vardır.

Bu parçada sözü edilen yazar aşağıdakilerden hangisidir?

A) Yakup Kadri Karaosmanoğlu

B) Ahmet Hikmet Müftüoğlu

C) Ali Canip Yöntem

D) Halide Edip Adıvar

E) Refik Halit Karay

 

42. Bizler halka ulaşabilmek, halkla bütünleşebilmek amacındaydık. Bunun yolunun halkın dilini kullanmaktan geçtiğinin bilincindeydik. Bunun için de yapıtlarımızda konuşma diline yöneldik. Türkçe karşılığı olan Arapça ve Farsça sözcükleri kullanmamaya özen gösterdik. Süssüz, özentisiz bir dille, İstanbul Türkçesiyle yapıtlar yazmaya çalıştık.

Bu parçada kendilerinden "biz" diye söz eden topluluk, aşağıdakilerden hangisidir?

A) Tanzimatçılar

B) Edebiyat-ı Cedideciler

C) Fecr-i Aticiler

D) Millî Edebiyatçılar

E) İkinci Yeniciler

 

43. (I) Aralarında Ece Ayhan, Cemal Süreya gibi şairlerin olduğu Garipçiler, şiirin yapısında köklü değişiklikler yapmak istemişlerdi. (II) İşe şiirden uyağı atarak başlamışlardır. (III) Uyakla beraber şiiri her türlü söz ve anlam sanatından arındırmaya çalışmışlardır. (IV) Ölçüye bağlanma, yaratıcılığı engellediği düşüncesiyle hece ölçüsünü de, aruz ölçüsünü de terk etmişlerdir. (V) Ayrıca şiiri, duygudan çok, akla dayandırmak için şairanelikten arındırmışlardır.

Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisinde, Garip şiiriyle ilgili bilgi yanlışı vardır?

A) I.   B) II.   C) III.   D) IV.   E) V.

 

44. Ahmet Hamdi Tanpınar'la ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır?

A) Roman, hikâye, şiir, deneme, makale gibi edebiyatın çeşitli alanlarında esefler vermiştir.

B) İstanbul, zaman fikri, rüya, Doğu ve Batı medeniyeti, eserlerinde sıklıkla üzerinde durduğu konulardır.

C) Aruz ölçüsüyle yazdığı ve şekil güzelliğini, imge zenginliğini öne çıkardığı şiirlerinde zamana ve tarihî öğelere yer vermiştir.

D) Millî Mücadele Dönemi İstanbul'unu anlattığı "Sahnenin Dışındakilerde İstanbul'u sahnenin dışı, Anadolu'yu ise sahnenin içi olarak değerlendirmiştir.

E) Türk edebiyatının en kıymetli denemelerinden biri olan "Beş Şehir"de Ankara, Erzurum, Konya, Bursa ve İstanbul'u anlatmıştır.

 

45. Edebiyat dünyamız son bir yıl içinde önemli isimlerini ardı ardına kaybetti. 90 yaşında ölen ve ölümüne kadar taze ve genç bir şiir yazan, İkinci Yeni'nin önemli temsilcilerinden biri olan —- bu kayıplarımızdan biriydi. Onu, hiçbir akıma bağlı olmadan ömrünün sonuna kadar şiirden kopma- yan "Çocuk ve Allah" şairi —- izledi.

Bu parçada boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağıdakilerden hangileri getirilmelidir?

A) İlhan Berk – Fazıl Hüsnü Dağlarca

B) Oktay Rifat – Melih Cevdet Anday

C) Cemal Süreya – Behçet Necatigil

D) Orhan Veli – Cahit Külebi

E) Attila İlhan – Cahit Zarifoğlu

 

46. Dil özellikleri dikkate alınırsa aşağıdaki dizelerden hangisinin diğerlerinden farklı bir döneme ait olduğu söylenebilir?

A) Rûz u şeb dîdelerüm derdün ile kan ağlar

Vâkıf olan benüm esrâruma her an ağlar

B) Bîmâr tenim nergis-i mestin eleminden

Hûnîn ciğerim la'l-i dür-efşânın içündür

C) Bu acayip çiçekler hiç bitmeyen bu bahar

Basma perdelerine hangi iklimden gelir

D) Bir mevsim-i bahârına geldik ki âlemin

Bülbül hâmûş havz tehî gülsitân harâb

E) Sohbeti, yâr ile de gel çok uzatma Leylâ

O peri vahşîdir ünsiyyeti pek güçtür güç

 

47. Aşağıdaki sanatçılardan hangisinin gezi yazısı türünde eseri yoktur?

A) Nurullah Ataç

B) Ahmet Haşim

C) Cenap Şahabettin

D) Reşat Nuri Güntekin

E) Falih Rıfkı Atay

 

48. Çeşitli dergilerde yayımlanan şiirleri, öyküleri, yazılarıyla tanınan sanatçı, Cumhuriyet Döneminin ilk yıllarındaki gerçekçi edebiyat akımının öncüsü oldu. İlk toplumsal gerçekçi öyküleri "Resimli Ay" dergisinde yayımlandı. Şiirler, hikâyeler, romanlar yazdı, çeviriler yaptı. Asıl ününü öykü ve romanlarıyla kazandı. Anadolu insanına yaklaşımıyla edebiyata yeni bir boyut kazandırdı. Ezilen insanların acılarını, sömürülmelerini dile getirdi. Aydınlar ve kentlilerin Anadolu insanına karşı takındıkları küçümseyici tavrı eleştirdi. "Kuyucaklı Yusuf" adlı romanı, gerçekçi Türk romanının en özgün örneklerinden biri olarak kabul edildi.

Bu parçada sözü edilen yazar, aşağıdakilerden hangisidir?

A) Sabahattin Ali

B) Yaşar Kemal

C) Fakir Baykurt

D) Orhan Kemal

E) Memduh Şevket Esendal

 

49. Kemal Tahir, romanlarının ana damarını oluşturan toplum ve tarih tezleri nedeniyle uzunca bir dönem tartışmaların odağında yer almıştır. —- , üzerinde en çok konuşulan, en çok tartışılan romanı olmuştur. Osmanlı İmparatorluğu'nun kuruluş yıllarına uzandığı bu romanda öbür romanlarındaki gerçekçi çizgiden uzaklaşır. Halk hikâyelerinin, destan ve masalların yapısından, söyleyiş özelliklerinden yararlanmıştır.

Bu parçada sözü edilen eser, aşağıdakilerden hangisidir?

A) Hanım'ın Çiftliği  

B) Tütün Zamanı

C) Yer Demir Gök Bakır

D) Surname

E) Devlet Ana

 

50. Reşat Nuri Güntekin bu romanında, küçük yaşta gördüğü kötü muamelelerden dolayı iyice duygusuzlaşan bir öğretmeni anlatır. Romanda Zehra, acımasız karaktere sahip bir öğretmendir. Öğrencilerine her zaman kötü davranır. Bir gün babasının öldüğünü duyar. Onun evine gider, fakat babasının yanına girmeden, başka bir odaya geçer. Odada bulunan sandıkta babasının hatıra defterini bulur. Defteri okudukça babasına haksızlık ettiğini anlar.

Bu parçada sözü edilen roman aşağıdakilerden hangisidir?

A) Dudaktan Kalbe   

B) Çalıkuşu

C) Yaprak Dökümü   

D) Yeşil Gece

E) Acımak

 

51. Yapıtlarında, doğup büyüdüğü Çukurova'yı tarihsel kökleri, doğası, güncel sorunlarıyla eserlerine taşımıştır. Çukurova yöresinde yaşayan insanların hayatını, ağalık sistemini, toprak sorununu canlı betimlemelerle, doğal ve kıvrak bir üslupla dile getirmiştir. "İnce Memed" romanında Toroslarda yaşayan, suça itilmiş bir eşkıyanın yaşamını konu edinmiştir.

Bu parçada sözü edilen sanatçı, aşağıdakilerden hangisidir?

A) Tarık Buğra

B) Yaşar Kemal

C) Orhan Kemal

D) Fakir Baykurt

E) Sabahattin Ali

 

52. Cahit Sıtkı Tarancı ile ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır?

A) Melankoli yüklü dizeleriyle tanınmış, "Otuz Beş Yaş" şiiri ile özdeşleşmiştir.

B) "Sanat için sanat" ilkesine bağlı kalmıştır.

C) Şiiri, kelimelerle güzel şekiller kurma sanatı olarak görmüştür.

D) Şiirlerinde genellikle yaşama sevinci ve ölüm temalarına yer vermiştir.

E) Vezin ve kafiyeden kopmuş; bütünüyle serbest tarzda şiirler yazmıştır.

 

53. Epik tiyatro ve kabarenin Türkiye'deki öncüsü olmuştur. "Keşanlı Ali Destanı" adlı epik oyunu ile dünya çapında bir ün yakalamıştır. Eserlerinde arı Türkçe kullanan sanatçı; öykü, oyun, senaryo, hiciv, fıkra türlerinde kalem oynatmıştır. Onun eserlerinde gözlemin, mizahın ve yerginin önemli yeri vardır. Büyük şehrin düzensiz ve çelişkilerle dolu yapısını yansıtan öyküleriyle tanınmıştır. Yapıtları dış dünyada da ilgi görmüş, birçok dile çevrilmiştir.

Bu parçada sözü edilen sanatçı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Rıfat Ilgaz

B) Turan Oflazoğlu

C) Haldun Taner

D) Vasfi Rıza Zobu

E) Ahmet Hamdi Tanpınar

 

54. İlk romanında kendi toplumunu, insanlarını inanç ve töreleriyle birlikte gerçekçi bir anlayışla işler. Daha sonra siyasi ve tarihî olayları irdeleyen romanlar yazar. Yalın ve düzgün bir dil kullanan sanatçı, eserlerinde genellikle savunduğu teze uygun kişiler seçer. "Sağırdere, Yorgun Savaşçı" önemli romanlarındandır.

Bu parçada sözü edilen sanatçı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Yaşar Kemal        

B) Necati Cumalı

C) Kemal Tahir          

D) Orhan Kemal

E) Tarık Buğra

 

55. Aşağıdakilerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır?

A) Yahya Kemal, divan şiirini çağdaş bir yorumla 20. yüzyıla aktarmış, modern şiirin yolunu açmıştır.

B) Edebiyatın birçok dalında eser vermiş olan Ahmet Hamdi Tanpınar, öykü ve romanlarında bilinçaltı ve rüyaya geniş yer vermiştir.

C) Duygusal yönü ağır basan yurt şiirleriyle tanınan Ahmet Muhip Dıranas, folklor çalışmalarına önem vermiş, Âşık Veysel'i edebiyata kazandırmıştır.

D) Necati Cumalı, roman ve öykülerinde daha çok, Ege Bölgesi'ndeki kasaba ve kırsal kesim insanlarının sorunlarını ele almıştır.

E) Attila İlhan, Garip ve İkinci Yeni şiirine karşı çıkmış, Mavi ya da Maviciler adıyla tanınan toplumcu gerçekçi bir şiir akımı başlatmıştır.

 

56. —- sanatçıları, —- ve —- sanatçılarının büyük ölçüde ihmal ettiği halk şiirine yöneldiler. Bu şiirin nazım biçimleri, ölçüsü ve dili şairin kendi duyarlığıyla şiire yansımaya başladı. Bu dönemde Anadolu ve Anadolu insanının durumu, özellikleri şiire konu oldu. Yine bu dönemde edebiyat, ayrıcalıklı bir kesimin ilgi alanı olmaktan çıkmış, İstanbul dışında da birçok edebiyatçı yetişmiştir.

Bu parçada verilen bilgilere göre boş bırakılan yerlere aşağıdakilerden hangisi getirilebilir?

A) Cumhuriyet Dönemi – Tanzimat – Edebiyat-ı Cedide

B) Divan – Tanzimat – Fecr-i Âti

C) İkinci Yeni – Tanzimat – Fecr-i Âti

D) Tanzimat – Edebiyat-ı Cedide – Fecr-i Âti

E) Cumhuriyet Dönemi – Tanzimat – Millî Edebiyat

 

CEVAP ANAHTARI

1-A  2-A  3-A  4-E  5-C  6-D  7-A  8-D  9-B  10-A  11-B  12-E  13-E  14-B  15-E  16-B  17-E  18-C  19-D  20-D  21-C  22-B  23-A  24-B  25-B  26-D  27-C  28-A  29-E  30-A  31-D  32-D  33-C  34-A  35-D  36-A  37-C  38-D  39-D  40-D  41-D  42-D  43-A  44-C  45-A  46-C  47-A  48-A  49-E  50-E  51-B  52-E  53-C  54-C  55-C  56-A

LYS Edebiyat Deneme Sınavı-2 İndir!