İslamiyet Öncesi – İslami Dönem Türk Edebiyatı Karma Test-1

1. İslamiyet’e geçişle beraber edebiyatımızda birtakım bölünmeler olmuştur. Bunlardan birincisi 10. yy'dan sonra netleşen bir zümrenin ürünüdür. Daha çok zengin ve tam kâfiyeyi kullanır. Arapça ve Farsça kelimelerin ağırlıklı olarak kullanıldığı bu edebiyat —- edebiyatıdır. İkincisi ise aynı devletin ve coğrafyanın içinde gelişen, halkını yaşayışını konu alan, sade bir dille yazılmış olan —- edebiyatıdır.

Bu parçada boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?

A) Divan – Tekke     

B) Halk – Divan

C) Geçiş – Divan      

D) Tekke – Halk

E) Divan – Halk

 

2. Aşağıdaki yazar-eser eşleştirmelerinden hangisi yanlıştır?

A) Haliloğlu Yahya – Fütüvvetname

B) Şeyyad Hamza – Yusuf u Züleyha

C) Sinan Paşa – Tazarruname

D) Ebu'l-Hayr Rumi – Saltukname

E) Hacı Bayram Veli – Makalât

 

3. Aşağıdakilerden hangisi divan ve halk edebiyatının ortak özelliklerindendir?

A) Aruz ölçüsünün kullanılması

B) Anlatımda halk dilinin kullanılması

C) Benzetme sanatına yer verilmesi

D) Nazım biriminin beyit olması

E) Tüm şiirlerde konu bütünlüğünün şart olması

 

I.Divan şiirine bazı yenilikler getiren Nedim, sade bir Türkçeyle eserler vermiş, din dışı konularda yazdığı şarkı ve gazellerle ünlenmiştir.

II. Baki, şiirlerini söz ve mânâ sanatlarıyla süslemiş, sağlığında sultanü'ş-şuarâ (şairlerin sultanı) Unvanını almış, Kanuni için bir mersiye yazmıştır.

III. Şiirlerinde aşk, yiğitlik, kahramanlık konularını işleyen Dadaloğlu, Osmanlı Devleti ile yaptığı mücadelelerine de şiirlerinde yer verir.

IV. Şiirlerinde divan edebiyatının etkisi açıkça görülen Âşık Ömer hem aruz hem hece ile yazan, üstad kabul edilen 17. yüzyıl saz şairidir.

V. Bir ilim adamı olan Evliya Çelebi'nin eserleri Keşfü'z-Zünun ve Mizanü'l-Hak'tır.

4. Yukarıdaki numaralanmış cümlelerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır?

A) I.   B) II.   C) III.   D) IV.   E) V.

 

5. Aşağıdakilerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır?

A) Bazı divan şairleri, şiirlerinde atasözleri ve halk söyleyişlerine yer vererek divan edebiyatında mahallileşme akımını başlatmıştır.

B) Su Kasidesi, Leyla vü Mecnun Fuzuli'nin eserlerindendir.

C) Divan nesrinin ustalarından Kâtip Çelebi, Cihannüma ve Fezleke adlı eserleriyle tanınır.

D) Yiğitlik ve iyilikseverliğiyle ün kazanan Köroğlu Türk dünyasına yayılan Köroğlu Destanı'nın doğu-şunu hazırlamıştır.

E) Genç Osman Destanı, on yedinci yüzyılda üne kavuşan yeniçeri ocağından yetişme halk şairi Dertli'ye aittir. 

 

I. Hamse: Beş mesneviden oluşan yapıtlardır.

II. Cönk: Halk şairlerinin seçkin şiirlerinden oluşan şiir defterleridir.

III. Nazire: Bir şairin başka bir şairin şiirine benzeterek aynı ölçüyle yazdığı şiirlerdir.

IV. Şehrengiz: Bir şehrin güzelliklerini anlatan şiirlerdir.

V. Gazavatname: Evliyaların, ermiş kişilerin yaşamını anlatan eserlerdir.

6. Yukarıdaki numaralanmış kavramlardan hangisi yanlış açıklanmıştır?

A) I.   B) II.   C) III.   D) IV.   E) V.

 

7. Aşağıda verilen nazım türleri kullanıldıkları edebiyat alanlarına göre ikişerli olarak gruplandırılırsa hangisi dışta kalır?

A) Şathiye   B) Koçaklama   C) Ninni   D) Hikmet   E) Güzelleme

 

Danişmend Gazi Destanı

Cengiz Han Destanı

Saltuk Buğra Han Destanı

8. Yukarıda verilen destanların ortak özelliği aşağıdakilerden hangisidir?

A) İslamiyet'in kabulünden sonra oluşmaları

B) Göktürklere ait olmaları

C) Sekizli hece ölçüsüyle yazılmış olmaları

D) Sözlü dönem ürünü olmaları

E) Dini konuları işlemeleri

 

9. Aşağıdakilerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır?

A) Divan edebiyatı saray ve çevresindeki aydınların yarattığı yazılı bir edebiyattır.

B) Türklerin İslam’ı kabulünden sonra Türk edebiyatı dil, konu ve biçim bakımından değişmiştir.

C) Kaşgarlı Mahmut, Araplara Türkçe öğretmek ve Türkçenin güzelliklerini göstermek amacıyla Muhakemetü'l – Lügateyn'i yazmıştır.

D) Divan edebiyatı din çerçevesinde gelişmiş, zamanla din dışı eserler de verilmiştir.

E) Kutadgu Bilig, devlet idaresinin ve toplumun nasıl olması gerektiğini anlatan bir siyasetname örneğidir.

 

I. Yollarda kaldı gözlerimiz, gelmedi haber

II. Hasret düştüm vatanımdan, ilimden

10. Birincisi Baki'den, ikincisi Âşık Veysel'den alınan bu iki dize için, aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

A) İkisinde de ayrılık, özlem dile getirilmiştir.

B) Her ikisi de yalın bir dille söylenmiştir.

C) Biri divan, öbürü halk şiiriyle ilgilidir.

D) Her ikisi de aynı ölçüyle söylenmiştir.

E) Farklı dönemlerde kaleme alınmışlardır.

 

11. Nâbî ile Şeyh Gâlip'i karşılaştıran yargılardan hangisi yanlıştır?

A) Şeyh Galip, Nâbî'ye göre şiirlerinde tasavvufa daha fazla yer vermiştir.

B) Her ikisi de hem aruz hem de hece ile şiirler yazmışlardır.

C) Şeyh Galip "Sebk-i Hindi", Nabî "Hikemî tarz"ın etkisinde eserler vermişledir.

D) Şeyh Gâlip'in anlatımı Nâbî'ye göre daha semboliktir.

E) Nâbi de Şeyh Gâlip de mesnevi türünde eser vermiştir.

 

12. Divan Edebiyatı'nda anlatılan güzellere günlük hayatta rastlayamazsınız. Kaşları, gözleri bir başkadır oların; çünkü Divan Edebiyatı olanı değil, olması gerekeni; güzeli değil, en güzeli anlatma çabası içindedir.

Bu parçada Divan Edebiyatı'nın hangi özelliği vurgulanmaktadır?

A) Anlamın şiirin tümünde değil beyitlerde gizli olduğu

B) Şairlerin toplumsal konulardan çok kişisel konulara yöneldiği

C) Eserlerde "içerik"ten çok üsluba önem verildiği

D) Şiirde gerçek hayatın olduğu gibi değil "idealize" edilerek anlatıldığı

E) Şiirlerde Doğu edebiyatlarından alman belli kalıpların var olduğu

 

13. Aşağıdakilerden hangisi İslami devir Türk edebiyatında kullanılmamıştır?

A) Varsağı   B) Nutuk   C) Sone   D) Türkü   E) Mani

 

CEVAP ANAHTARI

1-E 2-E 3-C 4-E 5-E 6-E 7-C 8-A 9-C 10-D 11-A  12-D 13-C


1 Yorum Var: “İslamiyet Öncesi – İslami Dönem Türk Edebiyatı Karma Test-1

  1. Merhaba 2. soru yanlış: Şeyyad Hamza’nın eseridir Yusuf u Züleyha. Soru kökü eser eşleştirmelerinden hangisi yanlış değil hangisi doğrudur seklinde düzeltilmelidir. İyi çalışmalar.

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir